Hırvatistan’dan Bir Çocuk Romanı: Çırak Hlapić’in Olağanüstü Maceraları” Adlı Eserin Çocuğa Görelik İlkesi Bakımından İncelenmesi

İnsanlar için çocukluk, evrensel bir yaş dönemini kapsamaktadır. Bu dönemin önemi, kimi toplumlarda erken anlaşılmışken kimi toplumlarda bu süreç daha geç fark edilmiştir. Özellikle Batı toplumlarında çocuğun sistematik bir şekilde eğitilmesi gerektiği fikri, çocuk eğitiminin ve edebiyatının temellerini oluşturmuştur. Tarih boyunca Balkanlardan Avrupa’ya geçiş güzergâhında bulunan Hırvatların Çocuk Edebiyatı 17. yüzyıldan itibaren başlasa da en önemli eserler, 19. yüzyılın sonlarına doğru verilmeye başlanmıştır. Güçlü tarihsel bağlarımız olan Hırvatların edebiyatı Türkiye’de pek bilinmemektedir. Ancak Rijeka Hırvat-Türk Derneği ve Zagreb Üniversitesi Felsefe Fakültesi Türkoloji Bölümünün katkılarıyla 2014 yılında Ivana Brlić Mažuranić’in 1913 yılında yazdığı yüzlerce dile çevrilmiş olan “Çırak Hlapić’in Olağanüstü Maceraları” adlı çocuk romanı Türkçeye kazandırılmıştır. Roman, Nesin Yayınevi Çocuk Cenneti Kitaplığı tarafından basılmış, romanın satışı devam etmektedir. Çalışmanın amacı, Ivana Brlić Mažuranić’in 1913 yılında yazdığı ve yüzlercedile çevrilmiş olan “Çırak Hlapić’in Olağanüstü Maceraları” adlı çocuk romanının iç ve dış yapısal özellikleriyle birlikte çocuk eğitimi açısından değerlendirmektir ve Hırvatların ilk çocuk romanını tanıtmaktır. Bu çalışmada, Hırvat Çocuk Edebiyatının tarihsel gelişimini, “Çırak Hlapić’in Olağanüstü Maceraları” adlı romanın “dış yapı ve içyapı özelliklerini, temel eğitim ilkelerine uygunluğunu” incelenmiştir. Bu çalışma, betimsel nitelikte bir araştırma olup çalışmada doküman incelemesi yöntemi esas alınmıştır.Romanın, dış ve iç yapısal özelliklerinin ve eğitsel ilkeler bakımından hedef okuyucu olan 9-12 yaş grubu çocuk için uygun olduğu değerlendirilmektedir.

Examination of the Children's Novel from Croatia Named "The Extraordinary Adventures of Apprentice Hlapić" in Terms of the Principle of Relativity to the Child

For people, childhood includes a period that is universal. The importance of this period in some societies was understood early but in some recognized later. The idea that the child should be educated systematically, especially in in Western societies, has formed the foundations of children's education and literature. Children’s Literature of the Croatians, who had traveled throughout Europe from the Balkans to Europe during the history, started from the 17th century onwards, but the most important works began to be given towards the end of the 19th century. Even though we’re connected with strong historical bonds, Croatian literature is not well known in Turkey. However, the children's novel The Apprentice Hlapić's Extraordinary Adventures which was written in 1913 by Ivana Brlić Mažuranić which was translated into hundreds of languages by Ivana Brlić Mažuranić in 1913, was translated into Turkish by the contribution of the Croatian-Turkish Association of Rijeka and the Department of Turcology at the Faculty of Humanities and Social Sciences of the University of Zagreb. The novel was published by Nesin Publishing House Children’s Paradise Library and the novel continues to sell. The aim of the study is to evaluate the children's novel Ivan The ExtraordinaryAdventures of Apprentice Hlapić ğı written by Ivana Brlić Mažuranić in 1913 and translated into hundreds of languages in terms of internal and external structural features. In this study, the historical development of Croatian Children's Literature, external and internal structural features of the novel “The Extraordinary Adventures of Apprentice Hlapić“ and it's suitability to the basic educational principles were examined. This study is a descriptive study and it is based on document analysis method. It is considered that the novel is suitable for children aged 9-12, who are target readers, in terms of external and internal structural features and educational principles.

PDF

___

Batinić, Š. (2004). Zabava i pouka dobroj djeci i mladeži: hrvatski časopisi za djecu i mladež od 1864. do 1945, Hrvatski školski muzej, Zagreb.
Boşnakça-Türkçe, Türkçe-Boşnakça Standart Sözlük (2012). Fono Özel Eğitim Kurumları ve Yayın Dağıtma San. ve Tic. Ltd. Şti., s. 6-8. İstanbul.
Crnković, M. (1970). Ivana Brlić Mažuranić i hrvatska dječja književnost: Zbornik radova. Zagreb: Izdavačko knjižarsko poduzeće Mladost.
Crnković, M. (1978). U službi pedagogije ili umjetnost, u: Hrvatska dječja književnost, Školska knjiga, str. 36-41 Zagreb.
Çer, E. (2016). Türkçe öğretiminde çocuğa görelik ilkesine uygun edebiyat yapıtlarının önemi. Elementary Education Online, 2016; 15(4): 1399-1410, İlköğretim Online, 15(4), 1399- 1410, 2016. http://ilkogretim-online.org.tr doi: http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.22814
Diklić, Z. (1997). Izabrana djela /Ivana Brlić-Mažuranić; priredio Zagreb: Matica hrvatska.
Dilidüzgün, S. (2004). Çağdaş çocuk yazını-yazın eğitimine atılan ilk adım. İzmir: Tudem Yayınları.
Dujić, L. (2018). Labour and gender in the strange adventures of hlapić the apprentice and tales of long ago. Libri et liberi : časopis za istraživanje dječje književnosti i kulture, Vol. 7 No. 1, Zagreb. https://doi.org/10.21066/carcl.libri.2018-07(01).0003
Fališevac, D. (2013). Dijete i djetinjstvo u staroj hrvatskoj književnosti, u: Slike starog Dubrovnika, Matica hrvatska, str. 205-226. Zagreb.
Gönen, M. (2017). Çocuk Edebiyatı Yazarı ve Çizeri Olarak Feridun Oral’ın Çocuk Edebiyatımızdaki Yeri ve Eğitsel Değerler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Afyon.
Hameršak, M. ve Zima, D. (2015). Uvod u dječju književnost, Leykam international, Zagreb.
Huljev, A. (2018). Odgojne vrijednosti u romanima Ivane Brlić- Mažuranić: udžbenička analiza, (Educational Values in the Novels by Ivana Brlić- Mažuranić: A Textbook Analysis) tom III / Abidović, Albina - Brčko: Evropski univerzitet Brčko distrikt, 2018. str. 339-351.
Majhut, B. (2008). Reception of the novel Čudnovate zgode šegrta Hlapića (The marvellous adventures of Hlapić the apprentice) by Ivana Brlić-Mažuranić. Nova Croatica: časopis za hrvatsku književnost i kulturu, Vol. 2 [32] No. 2 [52] Zagreb. URI https://hrcak.srce.hr/174662
Mihanović-Salopek, H. (1997). Ivana Brlić-Mažuranić, Priče iz davnine; Čudnovate zgode šegrta Hlapića, (ur.) Vinkovci: Riječ.
Neydim, N. (2013, 05.13). Edebiyat ders verme aracı değildir. (Ü. Avcı, Röportaj Yapan) https://www.haberturk.com/yazarlar/umran-avci/843930-edebiyat-ders-verme-aracidegildir adresinden 19 Mart 2019 tarihinde alınmıştır.
Oğuzkan, F. (2006). Yerli ve yabancı örneklerle çocuk edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Özdemir, E. (1995). Eleştirel okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Plašagić, B. (2003). Hrvatski dječji časopisi od 1864. do 1950. godine, Udruga umjetnika “August Šenoa”, Zagreb.
Rezo, V. (2013). Notions of space in The Brave Adventures of Hlapich the Apprentice. Libri et liberi: časopis za istraživanje dječje književnosti i kulture, Vol. 2 No. 2. Zagreb. URI https://hrcak.srce.hr/119479
Sever, S. (2006). Çocuk edebiyatı öğretimi nasıl olmalıdır? II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi (04-06 Ekim 2006). Ankara
Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat (9.baskı). İzmir: Tudem Yayınları.
Težak, D. ve Crnković, M. (2002). Povijest hrvatske dječje književnosti: od početaka do 1955. godine, Znanje, Zagreb.
Težak, D. (2010). Književnost za djecu (Dječja književnost) u: Hrvatska književna enciklopedija, sv. 2, Gl-Ma/ ur. Velimir Visković, Leksikografski zavod Miroslav Krleža, str. 331-334. Zagreb.
Türkçe Sözlük (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2017). Çocuk edebiyatı (9. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Zima, D. (2001). Ivana Brlić-Mažuranić, Zavod za znanost o književnosti Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, Zagreb.
Zima, D. (2011). Kraći ljudi: povijest dječjeg lika u hrvatskom dječjem romanu, Školska knjiga, Zagreb.
Zima, D. (2013). Stogodišnjica romana. Hrvatska revija, 3: 20-26. Zagreb. Pregled bibliografske jedinice broj: 1003855.

Turkish Studies - Language and Literature-Cover

ISSN: 2667-5641
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ