Tuba ŞAHİNOĞLU, Mehmet VARICI

TEKNOLOJİK GELİŞMENİN İSTİHDAM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Birçok kolaylığı beraberinde getiren teknolojik gelişme insanlığayeni ürün ve hizmetler sunmaktadır. Bu yönüyle teknolojinin üretim veistihdam üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Özellikle istihdamüzerinde yaratacağı etkinin yönüne ilişkin farklı görüşler yer alırkenişgücüne olan ihtiyacı azaltacağı yönündeki endişeler bu ilişkininaraştırılmasını gerekli kılmaktadır. Bu nedenle teknolojik değişmeninülkenin istihdam düzeyini nasıl etkileyeceğini belirlemek istihdampolitikaları için önem arz etmektedir. Çünkü teknoloji üretim sürecininhem bir girdisi olarak hem de bir çıktısı olarak istihdam yapısınıetkilemektedir. Bu doğrultuda çalışmada Türkiye’de 1989-2017 dönemiiçin teknoloji-istihdam ilişkisi ele alınarak teknolojik değişimin toplamistihdam, eğitimli istihdam ve kadın istihdamı üzerindeki etkisi analizedilmektedir. Çalışmanın temel amacı ele alınan dönemde ülkemizdeteknolojik gelişmenin toplam istihdam üzerindeki net etkisininaraştırılmasıdır. Bununla birlikte teknolojik gelişmenin istihdam yapısıüzerindeki etkisini analiz etmek amacıyla kadın istihdamı ve eğitimliistihdamına etkisi belirlenmeye çalışılmaktadır.Çalışmada Türkiye’de 1989-2017 yıllarını kapsayan yıllık verilerikullanılarak zaman serisi analizi gerçekleştirilmektedir. Değişkenlerarasındaki ilişki ARDL yaklaşımı ile üç farklı model kullanılarakaraştırılmaktadır. Teknolojik değişimin toplam istihdam üzerindeki netetkisinin araştırıldığı birinci modelde teknolojinin toplam istihdamüzerinde negatif etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. İkincimodelde teknolojik değişmenin eğitimli istihdamı üzerindeki etkisiaraştırılmaktadır. Bulgular uzun dönemde teknolojik gelişme ile eğitimliistihdamı arasındaki ilişkinin anlamsız olduğu sonucunu vermektedir.Son olarak üçüncü modelde teknolojinin kadın istihdamı üzerindekietkisi araştırılmaktadır. Tahmin sonuçlarına göre teknolojik gelişmekadın istihdamını negatif yönde etkilemektedir.

THE EFFECTS OF TECHNOLOGICAL DEVELOPMENT ON EMPLOYMENT: THE CASE OF TURKEY

The technological advancement, which has brought many conveniences with it, offers the humankind new products and services. From this aspect, technology has significant effects on production and employment. There are different opinions on the direction of its effect on employment; the concerns emphasizing that it will reduce the rate of employment necessitate a research on this relationship. For this reason, for the employment policies, it is very important to determine how the technological advancement will affect the rate of employment because the technology affects the production process as both an input and output of it. In this regard, based on the technology-employment relationship in Turkey between 1989 and 2017, the present study investigates the effect of technological advancement on total employment, employment of educated individuals, and employment of women. The main objective of this study is to examine the net effect of technological advancement on the total employment for the specified period. Besides that, it is also aimed to investigate the effect on employment of educated individuals and employment of women in order to analyze the effect of technological advancement on the structure of employment. In this study, by using the annual data covering the period between 1989 and 2017 in Turkey, a time-series analysis is performed. The relationship between the variables is investigated using the ARDL approach and three different models. In the first model, in which the net effect of technological change on total employment is investigated, it is concluded that technology has a negative effect on total employment. In the second model, the effect of technological change on the employment of educated individuals is examined. The results suggest that long-term relationship between technological advancement and employment of educated individuals is insignificant. Finally, in the third model, the effect of technology on employment of women is analyzed. According to the results of estimations, technological advancement negatively affects the employment of women.

PDF

___

Aksoy, T. (2008). Technology and employment. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Arntz, M., Gregory, T. ve Zierahn, U. (2016). “The risk of automation for jobs in OECD countries: A comparative analysis”, OECD Social, Employment and Migration Working Papers, No. 189, OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/5jlz9h56dvq7-en.
Ayhan, F. (2019). “Türkiye ekonomisinde işsizliğin belirleyicisi Olan temel makroekonomik değişkenlerin tespitine ilişkin bir uygulama”. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 24, 1-17.
Bal, O. (2010). “Teknolojinin sosyo-ekonomik yapıya etkileri”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 20, 1-23. http://www.akademikbakis. org/eskisite/20/01.pdf.
Barrel, R. ve Pain, N. (1997). “Foreign direct investment, technological change and economic growth within Europe.” The Economic Journal, Vol.107, No:445: 1770-1786
Bayraktar, M. (2019). Türkiye'de ar-ge yatırımlarının ve nüfusun istihdam üzerindeki etkisi. Yüksek lisans tezi, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Alanya.
Bekiroğlu, C. (2010). Türkiye’de işsizlik sorununun çözümlenmesinde uygulanan ekonomi politikalarının analizi. Yüksek lisans tezi, Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Berman, E., Bound, J. ve Griliches, Z. (1994). “Changes in the demand for skilled labor within U.S. manufacturing: evidence from the annual survey of manufactures,” The Quarterly Journal of Economics, Vol.109, No:2, 367-397.
Betts, J.R. (1997). “The skill bias of technological change in Canadian manufacturing industries,” The Review of Economics and Statistics, Vol.79, No:1, 1-11.
Çetin, İ. (2014). “Teknolojinin istihdama ve iş hukukuna etkisi”, Sayıştay Dergiṡı̇, Sayı: 95, 49-75, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/95906369/files/dergi/ pdf/der95m3.pdf.
Denny, M. ve Fuss, M. (1983). “The effects of factor prices and technological change on the occupational demand for labor: evidence from Canadian telecommunications”, The Journal of Human Resources, Vol. 18, No. 2 (Spring, 1983), 161-176, https://www.jstor.org/stable/145480#page_thumbnails_ tab_contents.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1979). “Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root.” Journal of the American Statistical Association, 74: 427–431.
Dikkaya, M. Ve Özyakışır, D. (2006). “Küreselleşme ve bilgi toplumu, eğitimin küreselleşmesi ve neoliberal politikaların etkileri. “ Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 9, 151-172.
Dunne, T., Haltiwanger, J., Troske, K.R. (1996). “Technology and jobs: secular changes and cyclical dynamics.” Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, Vol:46, No:1, 107-178.
Dupaigne, M. ve Feve, P. (2009). “Hours worked and permanent technology shocks in open economies”, Toulouse School of Economics Working Paper Series, 09-114, https:// www.tsefr.eu/sites/default/files/medias/doc/wp/macro/wp_macro_114_2009.pdf.
Eker, S. (2011). KOBİ’lerde teknolojik Ar-ge çalışmalarının istihdam üzerine etkileri: Tekmer’lerde bir uygulama. Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta
Engle R ve Granger C. (1987), “Cointegration and error correction representation: estimation and testing.” Econometrica, 55: 251-76.
Erdil, E., Pamukçu, M.T., Akçomak, İ.S., Tiryakioğlu, M. (2016). "Bilgi, bilim, teknoloji ve yenilik: kavramsal tartışma", http://stps.metu.edu.tr/sites/stps.metu.edu.tr/files/WP% 2016%3A01_1.pdf. (Erişim Tarihi: 05.02.2018).
Ersöz, H.Ö. (2006). "Değişen teknoloji ve küreselleşmenin insan kaynakları politikaları ve sendika ilişkilerine etkisi”, http://ulusaltezmerkezi.com/degisenteknoloji-ve-kuresellesmenin-insankaynaklari-politikalari-ve-sendika-iliskilerine-etkisi/.
Gujarati, D.N ve Porter, D.C. (2014). Temel Ekonometri, Çeviren: U. Şenesen&G.G. Şenesen, Literatür Yayınları, İstanbul.
Gül, T. G. (2014). “Türkiye için istihdamın belirleyicileri: İBBS-2 Bölge düzeyi, mekânsal analiz uygulaması.” Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 29, Sayı:1, 105-135.
Gündoğdu, A. (2018). Kadınların işgücüne katılımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Türkiye uygulaması. Yüksek lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
Gürak, H. (2006). “Önce bilgili insan, ekonomik büyüme ve refahın gerçek kaynakları olan: üretim bilgisi (teknoloji) ve nitelikli emek üzerine”, https://www.academia. edu/4117662/%C3%96nce_Bilgili_%C4%B0nsan_nitelikli_emek_be%C5%9Feri_sermaye _hakk%C4%B1nda.
Horváth, B. (2017). “Technological change and the future of jobs”. Harnessing the Positive Potential of Technology for an Inclusive Future of Jobs. UNDP Seoul Policy Centre.
Işığıçok, Ö. (2017). İstihdam ve işsizlik. Dora Yayınları, Bursa,
Johansen, S. (1988). “Statistical analysis of cointegrating vectors.” Journal of Economic Dynamics and Control, 12: 231-254.
Johansen, S. Ve Juselius, K. (1990). “Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with application to the demand for Money.” Oxford Bull Econ Stat, 52: 169-210.
Johansen S. (1996). Likelihood-based inference in cointegrated vector auto-regressive models. 2nd edition, Oxford University Press, Oxford.
Karabulut, A. (2007). Türkiye’deki işsizliği önlemede aktif istihdam politikalarının rolü ve etkinliği. Uzmanlık tezi, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara.
Katz, L.F. ve Murphy, K. (1992). “Changes in relative wages, 1963-1987: supply and demand factors”, The Quarterly Journal of Economics, Vol. 107, No. pp. 35-78,
https://scholar.harvard.edu/files/lkatz/files/changes_in_relative_wages_1963-1987_ supply_and_demand_factors.pdf.
Kayhan, Z.I. (2009). Yeni teknolojilerin kadın istihdamı üzerine etkisi: Türk tekstil sektörü örneği. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kaynak, M. (2011). Kalkınma İktisadı. Gazi Kitabevi, Ankara.
Kuznets, S. (1973). “Modern economic growth: findings and reflections”, The American Economic Review, Vol.63(3), 247-258, http://www.sfu.ca/~ dandolfa/kuznets.pdf .
Leontief, W. ve Duchin, F. (1985). The future ımpact of automation on workers. Oxford University Press, New York.
Muratoğlu, Y. (2011). Ekonomik büyüme ve işsizlik arasındaki asimetrik ilişki ve Türkiye’de Okun Yasasının sınanması. Yüksek lisans tezi, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
OECD (2019). OECD Employment Outlook 2019, The Future of Work, Paris. https://doi.org/10.1787/9ee00155-en.
Pesaran, M.H., Shin, Y., Smith, R.J. (2001). “Bound testing approaches to the analysis of level relationship”. Journal of Applied Econometric, 16 (3), 289-326.
Phillips, P.C.B. ve Perron, P. (1988). “Testing for a unit root in time series regression.” Biometrika, 75, 335–346.
Pianta, M. (2017). “Technology and employment. Twelve stylized facts for the digital age”. Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper No. 84391.
Piva, M. ve Vivarelli, M. (2002). “The skill bias: comparative evidence and an econometric test.” International Review of Applied Economics, Vol. 16, No: 3, 347-357.
Piva, M. ve Vivarelli, M. (2017). “Technological change and employment: were Ricardo and Marx right?” IZA Institute of Laboe Economics, Discussion Paper Series, No. 10471
Şahin, H. (2016 ). Türkiye Ekonomisi. Ezgi Kitabevi, Bursa.
Şentürk, F. (2015). “Türkiye’de işgücü piyasası ve istihdamın yapısı.” Sosyal Güvence Dergisi, Yıl 3, 113-143.
Taymaz, E. (1997). “Türkiye imalat sanayiinde teknolojik değişim ve istihdam”, ODTÜ, Ankara, http://www.inovasyon.org/pdf/et.mm.istihdam.pdf.
Taymaz, E.ve Suiçmez, H. (2005). “Türkiye’de verimlilik, büyüme ve kriz”, Türkiye Ekonomi Kurumu (TEK) Tartışma Metni 2005, http://www.inovasyon.org/pdf/ET.Verimlilik. pdf.
Troske, K.R. (1994). "Evidence on the employer size-wage premium from worker-establishment matched data." The Review of Economics and Statistics, MIT Press, Vol.81(1), 15-26.
Tulpule, B. ve Datta, R. C. (1995). “New Technology: Productivity, Employment and Workers’ Response”, New Technology and the workers response: Microelectronics, Labour and Society, Editör: Amiya Kumar Bagchi, Sage.
Tuncel, C.O. (2008). “ Heterodoks bir mikro iktisat teorisine doğru: evrimci iktisadın teknolojik gelişme yaklaşımı ve firmanın doğası”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 19, Sayı: 69, 1-32.
Üçdoğruk, Y. (2006). “Employment impact of product and process innovation in Turkey”, Ege Akademik Bakış, Cilt 6, Sayı 1, 87-99, http://www.onlinedergi.com/MakaleDosyalari/ 51/PDF200619.pdf.
Wivarelli, M. (2012). “Innovation, employment and skills in advanced and developing countries: a survey of the literature”, IZA Discussion Paper, No. 6291.
Young, K. ve Lawson, C. (1986). "What fuels U.S. job growth? changes in technology and demand on employment growth across ındustries.” Panel on Technology and Employment. 1972-84.
Yücel, İ. H. (1997). Bilim- teknoloji politikaları ve 21. yüzyılın toplumu”, Devlet Planlama Teşkilatı, http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/yucel.pdf.

Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences-Cover

ISSN: 2667-5633
Yayın Aralığı: 4
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ