YEREL SEÇİMLERDE SEÇMEN DAVRANIŞINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER: KOCAELİ ÖRNEĞİ
Bu makalenin amacı, yerel seçimlerde oy verme davranışını etkileyen faktörleri toplumsal değer ve ihtiyaçlar zeminini temel alarak incelemektir. Seçmenlerin yerel seçimlerdeki tercihleri üzerinden, adayların olumlu özelliklerinin, beğenmediklerini cezalandırmak istemesinin, medya mesajlarının, seçim kampanyasının ve etnik kökenin, adayın partisine yönelik algılamaların etki analizi yapılmış, yaş, cinsiyet, eğitim, sorgulanmıştır. Kocaeli örnekleminde 8594 kişiyi kapsayan bir örneklem kullanılarak yapılan çalışmada adayın bireysel özellikleri ve ait olduğu siyasi partiye yönelik algılamaların tercihler üzerinde daha başat etkiler ürettiği tespit edilmiş, eğitim düzeyinin rasyonel sebeplerle oy verme tercihini güçlendirdiği, aday faktörüne dair daha derinlikli irdelemeleri ortaya çıkardığı tespit edilmiştir. Türk seçmeni muhafazakâr bir seçmen olup, siyasal parti tercihinde de ağırlık sağ/muhafazakâr partilerden yanadır. Muhafazakar/ İslamcı/ milliyetçi merkez sağı konsolide eden parti doğal olarak öne geçmektedir. Atatürkçülük dikkate değer bir düzeyde etkisini korumakla birlikte liberalizm, demokrasi ve ulusalcılık seçmende daha sınırlı bir destek bulmaktadır. Data, seçmen tercihleri üzerinde adayın dürüst/güvenilir olmasının (%85), halka yakın olmasının (%81), deneyiminin (%80), proje ve vaatlerinin (%80), partisinin (%80), kampanyanın (%53), medyanın (%40), köken faktörünün (% 24) ve beğenmediğini cezalandırma (% 15) arzusunun etkili olduğunu ortaya koymuştur
THE FACTORS AFFECTING VOTER BEHAVIOUR IN LOCAL ELECTIONS KOCAELİ SAMPLE
The aim of this study is to analyse, by taking into consideration the social values and needs, the factors affecting the voters' voting behaviours in the local elections. In the process of evaluating the voters' choices related to the candidate's positive and negative aspects, the impacts of the media messages, the election campaign, the candidate's ethnic origin, and the perceptions developed about the candidate's political party have been analysed; the influences of age, gender, education level, political identity, and socio-demographic effects have also been questioned. Using the sample from Kocaeli comprising 8594 individuals (2009 ANAR survey data collection), the singular characteristics of the candidate and the sentiments developed about the candidate's political party have been detected to have more dominant effects in the voters' choices. Meanwhile, the level of education has been discovered to be strengthening the voters' rational choices, leading them to make more insightful examinations of the candidate. Turkish voters are generally of conservative character, and in their political party preferences, a vast majority of voters’ side with the rightist/conservative conservative/islamist/nationalist center-right naturally gets ahead and takes the lead. Atatürkism keeps its position notably, yet liberalism, Kemalism, and ethnic nationalism find less support among the voters. The data shows that the candidate's reliability/honesty (85 %), his/her having close contact with the public (81 %), his/her experience (80 %), his/her projects and promises (80 %), his/her party (80 %), the campaign (53 %), media (40 %), origin (24 %), and the desire to punish the disliked (15%) are effective on the voters' preferences
___
- Abramson, P. ve Inglehart, R. (1995). Value Change in Global Perspective. Ann Arbor: University of Michigan Press.
- Bakırtaş,İ., Koyuncu,C.,(2005). “Politik Dalgalanmalar Yaklaşımı Çerçevesinde Türkiye'deki Seçimlerin Ekonometrik Analizi”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 19(1): 55-66.
- Baltacı, C., Eke, E., (2012). “Siyasal Propaganda Araçlarının Seçmen Davranışı Üzerindeki Etkisine Yönelik Seçmen Algısı: Isparta Örnek Olayı”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi C:4 (1): 115-126.
- Bayyiğit, M. (2003). “Din- Siyaset İlişkileri Bağlamında Seçmen Davranışları ve Din”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15: 29-38.
- Bozkurt,V; Tartanoglu, S., Dawes, G. (2015). “Masculinity and Violence: Sex Roles and Violence Endorsement among University Students”. Procedia-Social and Behavioral Sciences 205: 254-260.
- Canöz, K., (2010). “Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Dergisi 6 (2): 95-114.
- Çağlar, N., Gelir, Y. (2014). “Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014: Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16 (2): 27-50.
- Çaha, Ö. (2008). “Siyasal Parti Üyelerinde Siyasal Katılım Düzeyi: Kırıkkale Örneği”. Türkiye'de Seçmen Davranışı ve Siyasi Partiler, Ed. Ö. Çaha. Ankara: Orion Kitapevi. 1-53.
- Çaha Ö. ve M. Toprak, İ. Dalmış (2008). “Türk Sağında Kültürel Değerler: ANAP ile RP Örneğinde Türk Sağının Özel Alana İlişkin Tutumları”. Türkiye'de Seçmen Davranışı ve Siyasi Partiler. Ed. Ö. Çaha. Ankara: Orion Kitapevi. 53-139.
- Çakır, H. ve A. Biçer (2015). “Türkiye Yerel Seçimlerinde Seçmen Tercihlerini Etkileyen Kriterler 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Kayseri Örneği”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 7(3) 1-17.
- Çavuşoğlu, H. ve M. Pekkaya (2015). “Siyasal Propaganda Araçlarının Seçmen Tercihine Etkisi: Zonguldak Örneği”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi 10(3) 91-115.
- Çinko, L. (2006). “Seçmen Davranışları İle Ekonomik Performans Arasındaki İlişkilerin Teorik Temelleri ve Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61(1) 103-116.
- Doğan, A. ve G Göker (2010). “Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi 29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2) 159‐187.
- Eser, H.B. (2012). “Dinin Siyasal Davranışlar Üzerindeki Etkisi: Antalya Örnek Olay Araştırması”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14(3) 97-136.
- Esmer, Y. (2012). Türkiye Değerler Atlası. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayını.
- Gencer, N. (2015). Dindarlığın İbadet Boyutunun Seçmen Tercihi Üzerindeki Etkisi: Çorum Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Çorum: Hitit Üniversitesi.
- Güllüpunar, H. (2013). “Belediye Başkanlığı Aday İmajı Algısı: Gümüşhane Örneği”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 36 29-45.
- Güllüpınar, H. ve E. Diker, E.S. Aslan (2013). “Oy Verme Yaklaşımları Bağlamında Aday Merkezli Seçmen Tercihi Üzerine Deneysel Bir Araştırma”. Akademik Bakış Dergisi 35 1-21.
- Hair, J. F. ve R. L. Tatham, R. E. Anderson, W. Black (1998). Multivariate Data Analysis. New Jersey: Prentice-Hall.
- Inglehart, R. (1997). Modernization and Postmodernization: Cultural, Economic and Political Change in 43 Societies. Princeton: Princeton University Press.
- Inglehart R. ve W. Baker (2000). "Modernization, Cultural Change and the Persistence of Traditional Values”. American Sociological Review 65(1) 19-51.
- Johnson, R. A. ve D. W. Wichern (1992). Applied multivariate statistical analysis. New Jersey: Prentice-Hall.
- Çarkoğlu, A. ve E.Kalaycıoğlu, “Türkiye’de ve Dünya’da Vatandaşlık Araştırma Raporu” http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2015/12/T%C3%BCrkiyede-veDunyada-Vatandaslik-2014-1.pdf (Erişim Tarihi: 05.07.2016)
- Kalender, A. (2000). Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri. Konya: Çizgi Kitapevi Yayınları.
- KONDA. “7 Haziran Sandık ve Seçmen Analizi” http://survey.konda.com.tr/rapor/KONDA_7HaziranSand%C4%B1kveSe%C3%A7menAn aliziRaporu.pdf (Erişim Tarihi: 15.06.2016)
- Köktaş, M. E. (1997). Din ve Siyaset: Siyasal Davranış ve Dindarlık. Ankara: Vadi Yayınları.
- Küçükömer, İ. (2007); Batılılaşma & Düzenin Yabancılaşması. İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Maslow, A. H. (1943). "A Theory of Human Motivation". Psychological Review. 50 (4) 370-396.
- Pettersson, T. (2007). “Religion in Contemporary Society: Eroded by Human Well-being, Supported by Cultural Diversity”. Measuring and Mapping Cultures: 25 Years of Comparative Value Surveys. Ed. Esmer, Y. ve T. Pettersson. Leiden: Brill. 127-153.
- Polat, C. ve G. Esen, M.E. İnal (2004). Hedef Seçmen Siyasal Pazarlama Yaklaşımı. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Schwartz, S. H. (2007). “A Theory of Cultural Value Orientations: Explication and Applications”. Measuring and Mapping Cultures: 25 Years of Comparative Value Surveys, Ed. Esmer, Y. ve T. Pettersson. Leiden: Brill. 33-78.
- Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. New York: John Wiley & Sons Inc.
- Temizel, M., (2012). Türkiye'de Seçmen Davranişlarinda Sosyo-Psikolojik, Kültürel ve Dinsel Faktörlerin Rolü: Kuramsal ve Ampirik Bir Çalışma. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
- Turan, E ve A.T. Şen, E. Aydilek (2015). “Kastamonu Bölgesinde Siyasal Tutum Ve Davranışlarda Sosyo-Kültürel ve Dinsel Faktörlerin Etkisi”. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9: 100-119.
- Üste, R.B. ve B. Yüksel, S. Çalıskan (2007). “2007 Genel Seçimlerinde Siyasal Pazarlama Tekniklerinin Kullanımı ve İzmir İli Örneği”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 15: 213-232.
- Welzel, C. (2007). “Democratization in the Human Development Perspective”. Measuring and Mapping Cultures: 25 Years of Comparative Value Surveys. Ed.. Esmer, Y. ve T. Pettersson. Leiden: Brill. 155-186.
- Karahan Uslu, Z. (2010). “Siyasal İletişim Yöntemlerinin Seçmen Davranışına Etkisi ve 22 Temmuz 2007 Seçimleri”. Bilinç Endüstrisinin Siyaset ve İktidar Pratikleri. Ed. Karahan Uslu, Z. ve C., Bilgili. İstanbul: Beta Yayınları. 13-53.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). İşgücü İstatistikleri Ocak 2016. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21570 (Erişim Tarihi: 20.04.2016)