YATILI İLKÖĞRETİM BÖLGE OKULUNDAKİ ÖĞRENCİLERİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ÇATIŞMA ÇÖZME DAVRANIŞLARINI YORDAMA GÜCÜ

Bu araştırmanın amacı YİBO öğrencilerinin kişilik özelliklerinin çatışma çözme davranışlarını ne düzeyde yordadığını incelemektir. Evren, Karaman ili yatılı ilköğretim bölge okulları 2. kademe öğrencilerinden oluşmaktadır. Örneklem ise evrenden tesadüfi oranlı küme örnekleme yoluyla seçilen 325 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler, Özgüven (1976) tarafından geliştirilen "Hacettepe Kişilik Envanteri" ve Koruklu (1998) tarafından geliştirilen "Çatışma Çözme Davranışı Belirleme Ölçeği" ile toplanmıştır. YİBO öğrencilerinin genel uyum özelliklerinin, çatışma çözmede problem çözme ve saldırganlık davranışlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Genel uyum özellikleri, problem çözme davranışının yüzde beşlik kısmını açıklarken, saldırganlık davranışının yüzde on üçlük kısmını açıklamaktadır. Problem çözme davranışı üzerinde aile ilişkileri, saldırganlık davranışı üzerinde de antisosyal eğilimlerin en fazla etkiye sahip olan değişkenler olduğu görülmüştür

THE STRENGHT OF REGIONAL BOARDING PRIMARY SCHOOL STUDENTS’ PERSONALITY TRAITS’ PROCEDURING OF CONFLICT RESOLUTION BEHAVIORS

The purpose of this research is examining what level students of YİBO’s personality traits procedure conflict resolution behaviors. Population is consisting of students in secondary stages who are receiving education in regional boarding primary schools in Karaman province. Sample is composed of 325 students who are selected by randomly proportional group. Datums are collected by “Hacettepe Personality Iventory” that was improved by Özgüven in 1976 and “Conflict Resolution Behavior Identification Scala” that was improved by Koruklu in 1998. YIBO students’ general compliance properties are established as a significant predictor of problem solving and agressive behaviors in conflict resolution. General compliance properties explains five persent of problem solving behaviors and thirteen persent of agressive behaviors. On solving problem behavior, the most effective changeable is family relationship and on agressive behavior the most effective changeable is antisocial inclinations

___

  • BAYMUR, F. B. (1972). Genel psikoloji. İstanbul: İnkılap Yayınları.
  • BURGER, J. M. (2006). Kişilik (İ. D. E. Sarıoğlu, çev. ). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • ERKUŞ, A., & TABAK, A. (2009). Beş faktör kişilik özelliklerinin çalışanların çatışma yönetim tarzlarına etkisi: Savunma sanayinde bir araştırma. Ankara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23 (2), 213-242.
  • GEÇTAN, E. (2002). İnsan olmak. İstanbul: Metis Yayınları.
  • KAĞITÇIBAŞI, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar (10. baskı). İstanbul: Evrim Yayınevi.
  • KARASAR, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi (12. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • KORKUT, F. (2007). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • KORUKLU, N. (1998). Arabuluculuk eğitiminin ilköğretim düzeyindeki bir grup öğrencinin çatışma çözme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • KUZGUN, Y. (1972). Kendini gerçekleştirme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 10, 162-172.
  • M.E.B. (2003). İlköğretim kurumları yönetmeliği. Resmi Gazete, sayı: 25212.
  • MORGAN, C. T. (1998). Psikolojiye giriş (S. Karakaş ve diğerleri, çev.). Ankara: Meteksan Yayınları.
  • ÖZGÜVEN, İ. E. (1992). Hacettepe kişilik envanteri el kitabı. Ankara: Psikolojik Danışma Rehberlik ve Eğitim Merkezi Yayınları.
  • ÖZTÜRK, M. O. & ULUŞAHİN, A. (2008). Ruh sağlığı ve bozuklukları II. Ankara: Nobel Tıp Yayınları.
  • SAYGILI, H. (2000). Problem çözme becerisi ile sosyal ve kişisel uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • SCHRUMHF, F., CRAWFORD, D., & BODİNE, R. (2007). Okulda çatışma çözme ve akran arabuluculuk program rehberi (F. G. Akbalık & B. D. Karaduman, çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
  • TAŞTAN, N. (2004). Çatışma çözme ve akran arabuluculuğu eğitimi programlarının ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin çatışma çözme ve akran arabuluculuğu becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • TÜRNÜKLÜ, A. (2006). Sınıf ve okul disiplinine çağdaş bir yaklaşım: Onarıcı disiplin. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
  • YAVUZER, H. (2003). Çocuk eğitimi el kitabı. İstanbul: Remzi Kitabevi.