YAHUDİLİKTE LEVİRAT EVLİLİK: GELENEĞİN TUTSAK ETTİĞİ KADINLAR

Evlilik, aile olmanın ilk adımıdır. Toplumların evlilikten beklentisi genellikle aynıdır, soyun devamı için çocuk yapmak. Ancak kimi toplulukların çocuktan kastettiği erkek çocuktur. Bu yüzden bir kimsenin erkek çocuk doğuramayan eşini boşayıp başka hanımla evlenmesi veya hanımı üzerine ikinci eş getirmesi normal bir durumdur. Bazı kültürlerde ise çocuğu olmadan ölen erkeğin dul eşinin kayınbiraderiyle evlenmesi geleneği vardır. Levirat adı verilen bu evlilik türüne dünyanın farklı bölgelerinde rastlanılmaktadır. Dünyadaki benzer uygulamalar arasında amaç ve işlevi bakımından diğerlerinden farklılık gösteren Yahudilikteki levirat uygulamasıdır. Yahudilikte levirat, bir gelenek olmanın ötesinde dinî bir görev olarak kabul edilmektedir. Yahudilikte yaşarken bir oğlu olmayanlar için, vefatlarından sonra dul karısının ve erkek kardeşinin buna çare bulmak için evlenmeleri ve ölenin adını yaşatacak çocuk sahibi olmaları beklenirdi. Yahudi tarihinde en çok tartışılan ve günümüze Yahudi mezhepleri arasında ve İsrail'de ihtilafa sebep olan konuların başında levirat evlilik gelmektedir. Yahudilikte bu evlilik türünün nasıl ve ne zaman başladığı tartışmalıdır. Tevrat'ta ilk levirat örneği, Yakub'un oğlu Yahuda'nın gelini Tamar'ın evliliğidir. İsrailoğulları leviratı kendileri mi geliştirmişler yoksa Asur, Babil ve Kenan topluluklarında görülen bir geleneği kendilerine mi uyarlamışlardır? Başlangıçta örfî bir gelenek olan levirat, sonraki dönemlerde nasıl bağlayıcı hükümlerden (mitzva) birisi haline gelmiştir? Bu ve benzeri sorulara bu çalışmamızda cevap arayacağız. Dinî, sosyolojik, psikolojik, ekonomik ve felsefi birçok yönü olan levirat evliliğin kökeni, Yahudilikte dinî ve örfî temelleri, yapılma amacı ve sonuçları bu çalışmamızın başlıca konusudur. Konu, Tanah'ta anlatılan iki farklı levirat hikâyesi çerçevesinde tahlil edilecektir. Birisi İsrailoğulları tarihindeki ilk levirat örneği olan Tamar'ın evliliği, diğeri de Musa yasasından çok sonra yaşanan ve farklı bir levirat uygulaması olan Rut'un evliliğidir

LEVIRATE MARRIAGES IN JUDAISM: THE WOMEN WERE HELD CAPTIVE BY CUSTOM

Marriage is the first step towards becoming a family. The expectations from marriage in societies are usually the same; reproduction to have next generations. However, next generation means only sons in some societies. That's why, it is normal for some to divorce his wife who cannot bear him a son or to re-marry another woman to get sons. In certain cultures, there is a tradition that a widowed wife of a deceased husband is to marry her brother-in-law. This type of marriage, called levirate, can be encountered in various places in the world. In similar practices in the world, what differs most is the practice of levirate in Judaism. Levirate in Judaism is regarded as a religious duty rather than being a tradition. In Judaism, for those who do not have a son when alive are expected to continue their names by having children through the marriage of the widowed wife with the brother-in-law of the deceased husband - as a solution. The most debated topic in Jewish history and most controversial topic amidst Jewish denominations, giving rise to conflicts in Israel now is levirate marriages. It is still debatable how and when this type of marriage began. The first example of such marriages in Torah is the one arranged by Jacob’s son, Judah’s daughter-in-law. Did the Israelites develop levirate by themselves or adopt it from a tradition common amongst Assyrians, Babylonians or Canaan communities? How has levirate – a customary tradition in the beginning – become a binding law (mitzvah) in time? We are trying to find answers to as such questions in this study. The roots of levirate marriage with religious, sociological, psychological, economic and philosophical aspects, its religious and traditional foundations, its structural purposes, and consequences are some of the major subjects to be dealt with in this study. The subject will be analysed within the framework of two different levirate studies mentioned in the Tanakh. First one of these is the marriage of Tamar and the second is the marriage of Rut, a very different levirate practice experienced much later than the Law of Moses.