XI. yüzyılda Türk dünyasında haberleşme metonimileri

Haber, insanlığın hayatında her zaman önemli bir yer tutmuştur. Bazen araçlar bazen de sözcüklere yüklenen ifadeler haber vasıtası olmuştur. Bu çalışmada DLT, KB, AH ve Hakaniye Türkçesi ilk Kur’an çevirilerinden tespit ettiğimiz haberleşme ile ilgili sözcüklerin metonimili kullanımları verilmeye çalışılacaktır. XI. yüzyılda heberleşme ili ilgili sözcüklerin Türk muhayyilesindeki kavram alanları üzerinde durulacaktır. Anlam bilimi, özellikle idrâk anlam bilimi bakımından haberleşme ile ilgili sözcüklerin metonimili kullanımları tespit edilerek sözcüklere semantik açıdan yaklaşılmaya çalışılacaktır.

Communication metonymies in the Turkic world of the century XI.

News has always been important for human beings. Expressions imposed on instruments or words have become means of news. In this study, metonymic usages of communication-related words found in the first translations of the Quran into DLT, KB, AH and Hakaniye Turkish will be provided. The conceptual realms of communication-related words in the 11th Century Turkish imagination will be explored. The metonymic usages of communication-related words will be determined in terms of semantics, especially of cognitive

PDF

___

AKSAN, Doğan (1978) Anlam Bilimi ve Türk Anlam Bilimi, DTCF Yay.:Ankara.
AKSAN, Doğan (1990), Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dil Bilim, I-III C. TDK, Ankara.
AKSAN Doğan (1995) Şiir Dili Ve Türk Şiir Dili, Engin Yayınevi:Ankara.
AKSAN Doğan (2000) Türkçenin Söz Varlığı, Ankara.
ARAT Reşit Rahmeti (1975), Ķutadġu Bilig, I Metin, 2.Baskı, TDK, Ankara
ARAT Reşit Rahmeti (1979), (Neşre Hazırlayanlar: Kemal
ERASLAN-Osman Fikri SERTKAYA- Nuri YÜCE), Ķutadġu Bilig, III İndeks, TKAE, İstanbul.
ATALAY, Besim (1986), Divanü Lūgat-it-Türk Tercümesi, I-II-III, 2. Baskı, Ankara, 1985,1986, 1986; IV, 2.Baskı, (Dizin “Endeks”), Ankara.
BOROKOV, A. K., (2002), (Rusçadan Çeviren), USTA, Halil İbrahim, AMANOĞLU Ebülfez, Orta Asya’da Bulunmuş Kur’an Tefsirinin Söz Varlığı (XII. - XIII. Yüzyıllar), TDK, Ankara.
CLAUSON, Sir Gerard (1972) An Etymological Dictionary of Pre- Thirteenth Century Turkish, Oxford.
DANKOFF, Robert, KELLY, James (1982-1985), Maĥmūd al- Kaşġarį : Compendium of the Turkic Dialects (Divan Lugat at –Turk), I-II-III, Harvard University Printing Office.
ECKMANN, J. (1976), Middle Turkic Glosses of the Rylands Interlinear Koran Translation, Budapest.
ERDEM, Melek (2003), Türkmen Türkçesinde Metaforlar, Ankara.
ERDEM, Melek (2004) “Mağrupi’nin Şiirlerinde Metonimi”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi , Cilt 1, Sayı 1, ss. 55-63.
GÜLLE, Sıtkı (1999), Kelime Anlamlı Kur’an-ı Kerim Meali, I-III, İstanbul
HOWELL, Steve R. (2000) “Metaphor, Cognitive Models and Language” McMaster University, www. steverhowell.com/lakoff.pdf (20.02.2007).
KEMAL, Mağfiret (2003), Buddhist Türk Çevresi Eserlerinde Metafor, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DoktoraTezi.
KÖK, Abdullah (2004), Karahanlı Türkçesi Satır-Arası Kur’an Tercümesi (TİEM 73 1v-235v/2) Giriş-İnceleme-Metin- Dizin, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü DoktoraTezi.
KÖK, Abdullah (2004 a), Türkçe İlk Kur’an Tercümelerinde Metonimli Kullanımlar Üzerine, ÇTAS; Ankara.
LAKOFF, George, JOHNSON, Mark (2005) Metaforlar (Hayat, Anlam ve Dil), Paradigma:İstanbul.
NALBANT, Mehmet Vefa (2008), DĪVĀNÜ LUĠĀTİ’T-TÜRK GRAMERİ-I İSİM, BilgeOğuz,İstanbul.
NALBANT, Mehmet Vefa (2008), Dīvānü Luġāti’t-Türk’te Beden İle İlgili Aktarmalı Sözcükler: “Yüz Ve Gönül” Sözcükleri Örneğinde, Uluslararası Türk Kültüründe Beden Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
TEKİN, Talat (2008), Orhun Yazıtları, TDK Yay.:Ankara.
TÜRK DİL KURUMU, Türkçe Sözlük; Ankara, 2005.
YAYLAGÜL, Özen (2006) “DìvÀnü Lugati’t-Türk’teki Ad Aktarmalı (Metonymic) Yapılar”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, Mart 2006, ss.77-88.