UŞAK’IN (TÜRKİYE) TARIM KÜLTÜRÜNE ALTERNATİF YENİ BİR BİTKİ: KOLZA (BRASSİCA NAPUS L.)

Bu çalışma, Uşak ilinde kolza yetiştiriciliğine elverişli alanlarının tespit edilmesi esasına dayanmaktadır. Kolza bitkisinin ekolojik özelliklerine göre alınan toprak örnekleri çok çeşitli analizlere tabi tutulmuştur. Çalışmada toprak analizleri ile birlikte Uşak ilinin tarım arazileri, ortalama sıcaklık ve yağış haritaları kullanılmıştır. Bu çizimler coğrafi bilgi sistemlerinin analiz dönüştürme araçları (polygon to raster) kullanılarak, sahanın tarım arazileri, ortalama sıcaklık, toplam yağış, kum içeriği, organik madde, toprak reaksiyonu dağılışı haritaları (raster, Arc GIS 10.1) üretilmiştir. Üretilen bu faktör haritaları, mekânsal veri analiz aracılığı ile (Spatial Analyst Tools, Arc GIS 10.1) yeniden sınıflandırılarak (Reclass, Arc GIS 10.1) çakıştırılmıştır. Bütün bu işlemler sonucunda Uşak’ta kolza yetiştiriciliğine elverişli 48.069 dönüm alan tespit edilmiştir. Baltalı ovası, kolza tarımının geliştiği alanların başında gelmesiyle civarda başka ekonomik faaliyetlerinin de gelişmesini sağlayacaktır. Baltalı Ovası, Uşak’ta bitki örtüsünün en fazla genişlediği Murat Dağı’nın güney kesimlerinde yer almaktadır. Sahanın yoğun bitki örtüsüne ilaveten, Baltalı Ovası’nda kolza tarımın başlatılmasıyla yörede arıcılık faaliyetinin yaygınlaşacaktır. Birbirini bütünleyen bu faaliyetler yörenin kırsal olarak kalkınmaya katkı yapacaktır. Çalışmanın ilk bölümünde kolza bitkisinin ekolojik ve ekonomik özellikleri daha önce yayınlanan çalışmalar doğrultunda irdelenmiştir. Hemen akabinde alan tespitinde izlenen metot ve yöntemler ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bulgu ve tartışma bölümünde ise tüm işlem basamakları delilleriyle ortaya konulmuştur. Çalışmanın son bölümünde de tarımının yapılması halinde kolzanın yöreye sağlayacağı katkılar dile getirilmiştir.

AN ALTERNATIVE NEW PLANT FOR THE FARMING CULTURE OF USAK (TURKEY): COLZA (BRASSICA NAPUS L.)

This study is based on identification of the appropriate areas forcolza cultivation in Usak province. The soil samples taken according tothe ecological characteristics of colza plants were subjected to variousanalyses. Along with the soil analyses, farming fields, averagetemperature and precipitation maps of Usak province were used in thestudy. Farming fields of an area, average temperature, total precipitation,sand content, organic matter and soil reaction distribution maps (raster,Arc GIS 10.1) were generated from these drawings using analysisconversion tools (polygon to raster). These generated factor maps werereclassified (Reclass, Arc GIS 10.1) and overlapped through spatial dataanalysis (Spatial Analyst Tools, Arc GIS 10.1). As a result of all theseprocedures, 48.069 acres of land appropriate for colza cultivation weredetermined in Usak. In the first chapter of the study ecological andeconomical characteristics of colza plant are analyzed in accordance withthe previous published studies. Baltali plain will lead to the developmentof other economic activities in surroundings as it becomes the leadingarea that colza cultivation develops. Baltali plain is situated in southernpart of Mount Murat where the flora expanded most in Usak. In additionto the intense flora, with the beginning of colza cultivation in Baltali plainbeekeeping will become widespread in the territory. These activitiesintegrating each other will contribute to the rural development in theterritory. Immediately afterwards, the methods followed in fieldidentification are explained in details. All procedure steps are presentedwith evidences in findings and discussion chapter. The furthercontributions of colza to the regions when cultivated are also stated infinal chapter.

___

  • Acar, M, Gizlenci Ş, Dok, M, (2005). Orta Karadeniz geçit bölgesinde kolza için en uygun ekim zamanının belirlenmesi, S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (36): 110-115 (in Turkish with an abstract in English).
  • Algan, N (1990). Kanola Tarımında Çesit Sorunu ve Agroteknik Yöntemler. İzmir, Turkey: Ege Tarımsal Arastırma Enstitüsü Müdürlügü. (in Turkish).
  • Arıoğlu H H (2014). Yağ Bitkileri Yetiştirme Ve Islahı Adana, Turkey: Genel Yayın No:220, Ders Kitapları Yayın No: A-70:204. (in Turkish).
  • Atakisi K (1999). Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Tekirdağ, Turkey: Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayın No: 148, Ders Kitabı No: 10. (in Turkish).
  • Atasoy A (2017). Uşak İli Atlası. Uşak, Turkey: Tiydem Yayıncılık 14951: ISBN: 978-605-4510-82-5. (in Turkish).
  • Baydar H, (2005). Isparta Koşullarında Kanola (Brassica napus L.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 9-3:2 in Turkish with an abstract in English).
  • Bouyoucos G J, (1952). A Recalibration of the Hydrometer for Making Mechanical Analysis of Soil, Agronomy Journal” 43 (9) : 434.
  • Çepel, N, (1960). Toprak Türü ve Bunun Arazide El Muayenesi İle Tayini, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi 2: 107 (in Turkish with an abstract in English). İstanbul
  • Dexter A R, (1988). Advances in characterization of soil structure. Soil Till. Res 11:199–238.
  • Ekwue, E L, (1992). Effect of organic and fertilizer treatments on soil physical properties and erodibility. Soil Till. Res. 22: 199–209.
  • Fereidoon S, (1990). Canola and Rapeseed, Van Nostrand Reinford, New York.
  • Hammond E G (2008). Genetic Alterations of Food Fats and Oils. London, New York: in Fatty Acids in Foods and Their Health Implications:439-460, Ed. Chow, C. K. CRC Press.
  • İşler N, (2019). Kolza (Kanola ) tarımı, M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, (https://docplayer.biz.tr/23639437-Kolza-kanola-tarimi, Date reached: 13.02.2019)
  • Odabaşı S, Taşkaya B, (2004). Kolza (kanola), Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü TEAE Bakış, 7(11):1-4 (in Turkish with an abstract in English).
  • Onat B, Arıoğlu H, Güllüoğlu L, Kurt C, Bakal H, (2017). Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış, KSÜ Doğa Bil. Dergisi:20:149-153, (in Turkish with an abstract in English).
  • Öğütçü Z, Kolsarıcı Ö, (1979). “Kışlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera) çeşitlerinin Antalya, Edirne ve Antalya şartlarına adaptasyonu” Tarımsal Araştırma Dergisi 1:175-178 (in Turkish with an abstract in English).
  • Öztürk Ö, Akınerdem, F (2003). Yağ Açığının Kapatılmasında Alternatif Bir Yağ Bitkisi Kanola, Türkiye I. Yağlı Tohumlar, Bitkisel Yağlar ve Teknolojileri Sempozyumu, 22-23 Mayıs. İstanbul, Turkey. pp.217-221
  • Sözer S (2001). Kanola Tarımı. Edirne, Turkey: Yayın No: 77-78. (in Turkish).
  • Süzer S (2004). Kanola Tarımı. Edirne, Turkey: Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Çiftçi Broşürü 54:2. (in Turkish)
  • Tan A Ş (2007). Kanola (kolza) Tarımı. İzmir, Turkey: Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Çiftçi Broşürü 134. (in Turkish)
  • TUİK (2019). Türkiye’de kanola üretimi verileri. Ankara, Turkey. (in Turkish).
  • Yılmaz E, Alagöz Z (2001). Humik asit uygulamasının topraklarda agregat oluşum ve stabilitesi üzerine etkileri. Antalya, Turkey: Türkiye 2. Ekolojik Tarım Sempozyumu. Antalya Turkey. pp. 134- 143.
  • Yılmaz E, Alagöz Z, (2000). Farklı kökenli organik materyallerin toprakta agregat oluşumu ve stabilitesi üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 13 (2):223-229. (in Turkish with an abstract in English).