TÜRKİYE TÜRKÇESİ-AZERBAYCAN TÜRKÇESİ TİYATRO TERİMLERİ ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA

Zengin bir dil olan Türkçe, Türk milletinin çeşitli alanlardaki yerleşimleri sonucunda pek çok alana yayılmış, pek çok dilden etkilenmiş ve pek çok kola ayrılmıştır. Bu kollardan ikisi Batı Türkçesi dil özelliklerini yansıtan Türkiye Türkçesi ile Azerbaycan Türkçesidir. Türk lehçeleri arasında bilimsel değeri olan karşılaştırmalı çalışmaların yapılması Türk dünyası arasındaki ilişkileri geliştirecek ve güçlendirecektir. Ortak bir iletişim dili oluşturmak için terim sahasında karşılaştırmalı çalışmalar yapmak son derece önem arz etmektedir. Bu yönde yapılan çalışmaların oranı gün geçtikçe artmaktadır. İlim adamları özellikle gramer terimleri sahasında karşılaştırmalı birçok çalışma yapmışlardır. Fakat farklı alanların terimleri ile ilgili çalışmaların yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. Türk dünyası ile dil birliği sağlanması düşüncesi bağlamında, ilmin diğer kollarına ait terimlerin de tespit edilmesi ve karşılaştırmalı çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bu makalede, Türkiye Türkçesi ile Azerbaycan Türkçesinin tiyatro terimleri karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Karşılaştırmada, Seyfettin Altaylı'nın Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü'nden yararlanılmıştır. Sözlükte yer alan tiyatro terimleri tespit edilmiş, bu terimler özdeş ve değişik terimler olmak üzere iki ana başlık altında toplanmıştır. Özdeş terimler bölümünde, Türkiye Türkçesinde aynı şekilde kullanılan (bazı küçük ses / şekil değişimleri hariç) tiyatro terimleri, değişik terimler bölümünde ise Türkiye Türkçesinde farklı ifade edilen veya olmayan terimler anlamlarıyla birlikte verilmiştir. Makalede ayrıca sonuç bölümü, kısaltmalar ve işaretler ile kaynakça bölümleri de yer almaktadır

A COMPARISON BETWEEN TURKEY TURKISH AND AZERBAIJAN TURKISH THEATER TERMS

Turkish as a rich language spreads many areas as a result of Turkish people’s living in various places, gets effected by many languages and seperated to many branches. Two of these branches are Turkey Turkish and Azerbaijan Turkish, which respect West Turkish language qualities. Making the comparative study with scientific value among Turkish will be to develop and strengthen relations between the Turkish world. Moreover, in order to establish a common language of communication, conducting some other comparative studies in the field of language terms is of great importance. The proportion of studies in this direction are increasing day by day. Especially in terms of grammar, many scholars have studied the comparativ field. However, studies related to the term of the different area is not enough. In the context of the idea of the unity of the Turkish world language provision, terms belonging toot her branches of science must be also detected and comparative study should be carriedout. Inthisarticle, were studied to be compared Turkey Turkish and Azerbaijan Turkish theater terms. In comparison, it has benefited from Seyfettin Altaylı’s Azerbaijan Turkish Glossary. Theater terms in the dictionary have been identified. These terms including identical and different terms were collected under two main headings. Inidentical terms section, theater terms which used in the same way (except for some minor changes in phonetic) in Turkey Turkish; in terms of different sections, theater terms which is different in Turkey Turkish were given with means. In the article, also result section, abbreviations and signs and bibliography sections are included

___

  • Altaylı, Seyfettin, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü I-II, MEB Yayınları, İstanbul, 1994.
  • Buttanrı, Müzeyyen, Çeşitli Yönleriyle Tiyatro, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Basımevi, Eskişehir, 2011.
  • Komisyon, Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü I-II, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1992.
  • Rəhimli, İlhan, AzərbaycanTeatrTarixi, ÇaşıoğluNeşriyyatı, Bakı, 2005.
  • Taner, Haldun; And, Metin; Nutku, Özdemir, Tiyatro Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara, 1966.
  • Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara, 2005.
  • Gaddar, Z., (2015). “Türkiye Türkçesi-Azerbaycan Türkçesi Tiyatro Terimleri Üzerine Bir Karşılaştırma / A Comparison Between Turkey Turkish And Azerbaijan Turkish Theater Terms”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. H. Ömer Karpuz Armağanı),
  • Volume 10/16Fall 2015, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8789, p. 567-578.