TÜRK TARİH TEZİ BAĞLAMINDA CUMHURİYET DÖNEMİNDE NUSAYRİLER

Tarihsel süreçten günümüze kadar Nusayrî olgusu pek çok farklı kavramsal çerçeve ile açıklanmaya çalışılmış olup bu alana ilişkin sosyal gerçeklik inşa edilirken de uygun çerçevelerden birinin de kullanıldığı görülmektedir. Türkiye toplumunu oluşturan topluluklar arasındaki inanç farklılıkları da Türkiye'nin etnik yapısının şekillenmesinde önemli rol oynayan bir diğer faktördür. Nusayrilerin inançlarının farklı olması diğer taraftan ise anadillerinin Arapça olması nedeniyle, yaşadıkları bölgelerde etnik toplulukların birçoğunda karşılaşılan sorunlarla yüz yüze kalmışlardı. Osmanlı Devleti'nden Cumhuriyet'e uzanan bir süreçte değişen dinamiklerin Nusayrilerin kendi kimlik inşasında nasıl bir rol oynadığını, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde onlara bakış açılarının nasıl değiştiğini ve ne ölçüde belirleyici olduğunu belirlemek gerekmektedir. Bu çalışmada Osmanlı Devleti'nin Nusayrilere yönelik din eksenli izlediği politikalar ile Cumhuriyet döneminde bu izlenen politikaların nasıl farklılaştığını ve nasıl bir boyut kazandığını ortaya koymaktır. Nusayriler üzerine o dönemde çalışma yapan Hasan Reşit Tankut, Türkler ile Nusayrilik arasındaki bağı antropolojik çalışmalarla ortaya koyarken Baha Said ise Nusayrilerin dil ve kültür yapılarıyla ilgili çalışmalarda Nusayrilere yönelik Türklük çizgisindeki yaklaşımlara temkinli bakmıştı. Türk Tarih Tezi, Hasan Reşit Tankut çizgisinde bir politika takip etmişti. Cumhuriyet bu tezi, ulus-devlet inşasında etkili bir şekilde kullanmıştı. Bu bağlamda Çukurova bölgesinde yoğun bir şekilde yaşayan Nusayrilerin ilmi tetkiklerle Türklüğün bir parçası olduğuna yönelik bir tez öne sürülmüştü

NUSAYRIS WITHIN THE CONTEXT OF TURKISH HISTORY THESIS IN THE REPUBLICAN ERA

Throughout the historical background up to modern times, Nusayris have been explained within quite a different conceptual framework; Differences between faith communities make up the society in Turkey is another factor that plays an important role in shaping Turkey's ethnic structure. On the other hand it is different because of their beliefs Nusayriyah the Arabic language, in areas inhabited by ethnic problems in many of the communities they faced. In a process that extends the Republic of Nusayriyah changing dynamics of the Ottoman Empire played a role in how to build their own identity, how their perspectives changed during the Ottoman Empire and the Republic, and it is necessary to determine to what extent it was decisive. In this study, the Ottoman Empire and the Republic period to follow the religion-based policies for how this Nusayriyah differentiation and reveal how the policy dimension win. Though an appropriate social reality about this ethnoreligious community called Nusayris has been put forth by some circles it was Hasan Reşit Tankut who first established an ethnographic lineage between Turks in some anthropological studies which demonstrated that Nusayris might have had some bonds with them. Baha Said was cautious about conducting such work related to Nusayriyah solely based on language and culture. Turkish History Thesis, had followed a policy in tandem with Hasan Reşit Tankut. The Republic drawing from this thesis while laying the foundation of the nation-state had effectively used this kind of thesis in nation building process. In this context, the Çukurova region was considered to be replete with intense scientific investigations about Nusayriyah as an entity of melting pot enmeshed with the other ethnicities of the region

PDF

___

AKMAN, Ş.T, (2011). “Türk Tarih Tezi Bağlamında Erken Cumhuriyet Dönemi Resmî Tarih Yazımının İdeolojik ve Politik Karakteri” Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 1/1, Ankara, 80–109.
ARIKOĞLU, D, (1961). Hatıralarım, İstanbul: Tan Matbaası
TÜFEKÇİ, G. (1996). Atatürk’ün Seyahat Notları (1930-1931), İstanbul: Kaynak Yayınları
AYDIN, S, (1996). “Türk Tarih Tezi ve Halkevleri”, Kebikeç, Sayı:3, s.107-130.
BALKAYA, İ. S,( 2006). Serbest Cumhuriyet Fırkası Arşiv Belgelerine Göre 1930 Belediye Seçimleri, Erzurum
BAŞAR, A. H, ( 1990). Hatıralar, Meşrutiyet, Cumhuriyet ve Tek Parti Dönemi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
CEVDET, A, (1977). Tarih-i Cevdet, Üçdal Neşriyat, İstanbul
ELMAN, A.Ş, (1995). Dr.Reşit Galip, Ankara.
EMRENCE, C, (2014). 99 Günlük Muhalefet Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul: İletişim Yayınları
İPEK, N, (1994). Rumeli’den Anadolu’ya Türk Göçleri (1877-1890), Ankara: TTK
Karpat, K, (2010). İslam’ın Siyasallaşması, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
KAYRA, C, (2002). 38 Kuşağı Anılar, İstanbul
KOÇAK, C, (2006). Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul: İletişim Yayınları
MELEK, A, (1991). Hatay Nasıl Kurtuldu?, Ankara
PAYASLI, V, (2011). “Halkevlerinin Hatay'daki Faaliyetleri ve Hatay'ın Türkiye'ye Katılım Süreci Üzerindeki Rolü Üzerine Bir Değerlendirme (1937-1939)”, History Studies, 3 / 1, ,s.217- 235.
SAİD, B, (2000). Türkiye’de Alevi-Bektaşi, Ahi ve Nusayrî Zümreleri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
SÖKMEN, T, (1999). Hatay’ın Kurtuluşu için Harcanan Çabalar, Ankara: TTK.
TANKUT, H. R, (1938). Nusayriler ve Nusayrilik Hakkında, Ankara: Ulus Basımevi.
TEKİN, C. A, (2005). Fellahların Sosyolojisi, Adana: Karahan Yayınları.
TEKİN, M, (1988). Harf İnkılâbı: Türk Ocaklarının Çalışmaları ve Hatay’da Yeni Yazı, Antakya: Kültür Eğitim Tesisleri
TEKİN, M, (1999). Hatay Tarihi, Antakya: Zirem Basımevi
TOROS, T, (1939). Atatürk’ün Adana Seyahatleri, Adana: Seyhan Basımevi
TURGUT, M, (2005). Göçler ve Mersin Tarihi, İstanbul: Etik Yayınları
TÜRK, H, (2005). Nusayrilik-İnanç Sistemleri ve Kültürel Özellikleri, İstanbul: Kaknüs Yayınları
URAN, H, (2008). Meşrutiyet, Tek Parti, Çok Parti Hatıralarım (1908-1950), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
US, A, (1966). Asım Us’un Hatıra Notları, İstanbul: Vakit Matbaası
ÜZÜM, İ, (2000). “Türkiye’de Alevi/Nusayri Önderlerinin Eserlerinde İnanç Konularına Yaklaşım”, İslam Araştırmaları Dergisi,Sayı:4,İstanbul,s.173-187.
LANGLOİS, V, (1947). Eski Kilikya, Çev: M. Rahmi Balaban, Mersin.