TOPLUM TARAFINDAN DİVAN EDEBİYATININ ALGILANMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bir toplumun geleceğinin şekillenmesinde geçmişten getirdiği bilgi, tecrübe, sanat, edebiyat vb. unsurları kullanabilmesi önemlidir. Toplumda dilsel becerileri geliştirmek ve dil zevki oluşturmak için ses yapısı (müziği) çok güçlü olan edebi ürünlerin kullanılması söz konusudur. Bu bağlamda Türk edebiyatı içerisinde bu özelliği ile öne çıkan divan edebiyatından maksimum derecede faydalanmak gerekir. Divan edebiyatı metinleri muhakeme yoluyla bireylerin zihinsel becerilerini geliştirir ve onlarda estetik duygusu oluşturur. Daha da önemlisi bu muazzam örgünün içinde yatan düşüncenin, duygunun ortaya gerekmektedir. Ancak günümüzde Divan edebiyatı ve gelenekleri çeşitli sebeplerden dolayı değerini yitirmekte ve toplum tarafından bu edebiyatın diline, terminolojisine, şekil özelliklerine ve ifade biçimlerine yabancılaşma durumu vardır. Aruz vezni, nazım şekilleri ve edebi sanatların temelinde kurulan Divan edebiyatı öğretimi anlaşılırlığı güç bir alan halini almaktadır. Bu araştırmada, Divan edebiyatı hakkında toplumun zihninde oluşmuş olan algı saptanmaya çalışılmıştır. Bu aşamada sorunun belirlenmesi adına Divan edebiyatının algılanışı ile ilgili varsayımlar üzerinden likert ölçeğine dayalı bir anket hazırlanmıştır. Divan edebiyatı öğrenimi görmüş en az lise mezunu bireylere divan edebiyatı ile ilgili sorular yöneltilerek veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilerek frekans dağılımları ve yüzdelikleri hesaplanmıştır. Çalışma sonunda ulaşılan bulgulara göre, Divan edebiyatının toplum tarafından olumsuz algılanmasına tesir eden en önemli faktörün dilinin anlaşılamaması olduğu belirlenmiştir

A RESEARCH ON PERCEPTION OF THE DIVAN LITERATURE BY THE SOCIETY

It is important for a society to be able to use elements such as knowledge, experience, art, and literature etc that it has brought from the past in shaping its future. The use of literary products with very strong sound structure (music) is discussed in order to develop linguistic skills and to create appreciation of language in the community. In this context, Divan literature, which becomes promiment with this property of its within Turkish literature, should be benefited at maximum level. Divan literature texts develop the mental skills of individuals through reasoning and create in them a sense of aesthetics. More importantly, thought or emotion, which lies in this enormous texture, should be uncovered and be transfered to society. However, nowadays Divan literature and its traditions are losing their value due to various reasons and the society has been alienating itself from its language, terminology, form and characteristics. Based on aruz, nazim forms and literary arts, Divan Literature teaching has become difficult field to comprehend. This study attempted to determine the perception that is formed in the mind of society. Thus, a Likert scale based questionnaire was prepared with the aim of determining the problem on the assumptions related to the perception of Divan Literature. Data collected by asking questions regarding Divan literature to individuals who were at least high school graduates and studied Divan literature. The collected data were analyzed in SPSS software program and their distributions of frequencies and percentages were calculated. The results of the study showed that the most important factor preventing the society from understanding Divan Literature centers upon the difficulty of understanding its language

___

  • AKSOYAK., İ. Hakkı (2009). “Divan Şiirinin Dili İmparatorluk Dilidir”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 4(5).
  • AKÜN, Ömer Faruk (1994). “Divan Edebiyatı”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • AYDEMİR, Yaşar (2006). “Divan Edebiyatı Öğretiminde Karşılaşılan Sıkıntılar ve Zihniyet Problemi”, Milli Eğitim, Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 34 (169).
  • BİLKAN, Ali Fuat (2006). “Liselerde Divan edebiyatı Öğretimi”, Milli Eğitim, Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 169.
  • ERBAY, Erdoğan (2001). Eskiler ve Yeniler, Erzurum: Akademik Araştırmalar.
  • İSPİRLİ, Serhan Alkan., Gülbahçe, Arzu (2009). “Gençlerimiz ve Divan Edebiyatı Öğretimi Erzurum İli Örneği”, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literatureand History of Turkish or Turkic, 4(2).
  • MENGİ, Mine (2006). “Divan Edebiyatı Öğretiminin Sorunları ve Bazı Çözüm Önerileri”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 7(77-78).
  • ÖZDEMİR, Mehmet (2001). Divan Edebiyatı Münakaşaları (1902–1928), Doktora Tezi Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü.
  • PALA, İskender (2004a). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • _____________ (2004b). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara:Kültür Bakanlığı Yayınları.