TELEVİZYON İZLEME SÜRESİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMUNA DEVAM EDEN 60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN SOSYAL BECERİLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Günümüzde son derece yaygın bir kitle iletişim aracı olan televizyonun bireyler üzerindeki etkileri son yıllarda üzerinde sıkça tartışılan bir konu haline gelmiştir. Özellikle görsel ve işitsel uyaranların bir arada olması televizyonun diğer kitle iletişim araçları arasında etki gücünü artırmaktadır. Bu araştırmada, televizyon (TV) izleme süresinin 60-72 aylık çocukların sosyal becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Samsun ili merkez ilçelerinde okul öncesi eğitime devam eden 60-72 aylık çocuklar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise Samsun ilinde Atakum, İlkadım, Canik ve Tekkeköy merkez ilçelerinde yer alan, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı özel ve bağımsız anaokullarına devam eden 60-72 aylık 498 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada verilerin toplanmasında bir anket formu ile "Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği" kullanılmıştır. Yapılan analizlerde betimsel istatistik (frekans, yüzdeler, ortalamalar ve standart sapmalar), iki faktörlü ANOVA, Post-Hoc çoklu karşılaştırma testlerinden Tamhane's T2 ve Scheffe testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda çocukların sosyal becerileri TV izleme sürelerine göre incelendiğinde daha uzun süre TV izleyen çocukların sosyal becerileri kısa süre izleyenlere göre daha yüksek düzeyde bulunmuştur. Ayrıca TV izleme süresi ve anne öğrenim durumu birlikte incelendiğinde çocukların sosyal becerileri üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca çocukların sosyal becerilerinin cinsiyete, baba öğrenim düzeyine, kardeş sayısına ve anne çalışma durumuna göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Araştırmanın sonuçları ilgili literatür kapsamında bulunulmuştur. tartışılmış, araştırmacılara yönelik önerilerde

A STUDY ON ANALYZING THE EFFECT OF DURATION OF TELEVISION WATCHING ON SOCIAL SKILLS OF 60-72 MONTH-OLD CHILDREN

Television, as an important mass media, enters almost every home and becomes a part of our lives. As an inseparable part of our lives, television has a great potential to influence the feelings, thoughts, beliefs, attitudes and behaviors of individuals. Therefore, the impact of television (both the duration of television viewing and the content of programs) on children and adults has been increasingly investigated in the recent years. Studies in the related literature mainly focus on issues such as the impact of television on children, duration of television viewing in children, the content of the programs, television viewing frequency and why we watch television (Akar, 2002; Basal, 2002; Bırgul, 1999; Buyukbaykal, 2007; Frey ve Benesch, 2008; Keating, 2011; Martin, Coulon, Markward, Greenway ve Anton, 2009; Okur, 2000; Ozkan, 2006). It is known that the duration of television viewing may vary by different factors such as children’s age, education level of parents, mother's working status, the presence of elder or younger siblings, airing hours and family control over children's television viewing behavior (Mangır and Inal, 1994). Özdiker (2002) investigated the duration of television viewing in children and reported the following results; 30.79% of children watch television for 2-3 hours, 25.63% for 2 hours, 17.94% for 3-4 hours a day and 25.64% limitlessly. It was reported in a study conducted by Yalcin Tugrul, Nacer, Tuncer and Yurdakök (2002) that 62% of children watch television for more than two hours and 8.3% watch television for more than 4 hours a day. These studies have shed light to new studies investigating the influence of television viewing duration on children. In this study, the effects of television viewing duration on social skill levels of children (aged 60-72 months) attending pre-school education institutions were examined with respect to various variables. Thus, the aim of this study is to examine the effects of television viewing duration on social skill levels of preschool children aged 60-72 months. In this context, we seek an answer to the following questions; 1. Do children's social skills differ significantly in terms of gender and the duration of television viewing? 2. Do children's social skills differ significantly in terms of the duration of television viewing and mother's educational status? 3. Do children's social skills differ significantly in terms of the duration of television viewing and father's educational status? 4. Do children's social skills differ significantly in terms of the duration of television viewing and the number of siblings? 5. Do children's social skills differ significantly in terms of the duration of television viewing and mother's working status?

___

  • AKAR, İ. (2002). Aile İçi İlişkilerin Değişiminde Televizyonun Etkisi (Afyon Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • AKMAN, B., BAYDEMİR, G., AKYOL, T. ARSLAN, A.Ç. ve KÜKÜTÇÜ, S. K. (2011). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Sınıfta Karşılaştıkları Sorun Davranışlara İlişkin Düşünceleri. EJournal Of New World Sciences Academy Education Sciences, 1C0402, 6, (2), 1715-1731.
  • ATILGAN, G. (2001). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden ve Etmeyen İlköğretim I. Kademe I. Devre Öğrencilerinin Sosyal Beceri Özelliklerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • BARAN, G. (2005). Dört Beş Yaş Çocuklarının Sosyal Davranışlarının ve Aile Ortamlarının İncelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 321.
  • BAŞAL, S. (2002). Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Televizyonun Popüler Kültür Oluşumuna Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • BİLGİN ÜLKEN, F. (2011). Televizyon İzlemede Anne-Baba Aracılığı İle Çocukların Saldırgan Davranışları Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,11, (1), 195- 216.
  • BİRGÜL, K. A. (1999). Kitle İletişim Araçlarından Televizyonun Aile İçi İlişkileri Üzerine Etkileri. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • BURROW-CONNER, A. N., MCKELVEY, M. L. ve FUSSELL, J. J. (2011). Social Outcomes Associated With Media Viewing Habits of Low-Income Preschool Children. Early Educatıon And Development, 22, (2), 256–273.
  • BÜYÜKBAYKAL, G. (2007). Televizyonun Çocuklar Üzerindeki Etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 31-44.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. (8. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • CONNERS-BURROW, N. A.; MCKELVEY, L. M. ve FUSSELL, J.J. (2011). Social Outcomes Associated With Media Viewing Habits Of Low-Income Preschool Children. Early Childhood and Development, 22, (2), 256-273.
  • COUSİNS, J.H., POWER, T..G. ve OLVERA-EZZELL, N. (1993). Mexican-American Mothers' Socialization Strategies: Effects Of Education, Acculturation, And Health Locus Of Control. Journal of Experimental Child Psychology, 55, 258–276.
  • ÇİMEN, N. (2009). Okul Öncesi Eğitim Programında 6 Yaş Grubu Çocukların Sosyal Becerilerinin Gerçekleşme Düzeyi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
  • DİNÇ, B. (2002). Okul Öncesi Eğitimin 4-5 Yaş Çocuğunun Sosyal Gelişimine Etkileri Konusunda Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • ECE BÜLBÜL, N. (2008). 4 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • ELİBOL GÜLTEKİN, S. (2008). 5 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • ERBAY, E. (2008). Okul Öncesi Eğitim Alan ve Almayan İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Becerilere Sahip Olma Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı.
  • FOX, R. A., PLATZ, D.L., ve BENTLEY, K.S. (1995). Maternal Factors Related To Parenting Practices, Developmental Expectations And Perceptions Of Child Behavior Problems. Journal Of Genetic Psychology, 156, 431-441.
  • FREY, S. B. ve BENESCH, C. (2008). Televizyon, Time And Happiness. Homo Oeconomicus, 25, (3/4), 413-424.
  • GİZİR, Z. ve BARAN, G.(2003). Anaokuluna Devam Eden Dört-Beş Yaş Çocuklarında Sosyal Davranışların Gelişimi İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, (25), 118-133.
  • IŞIK, M. (2007). Anasınıfına Devam Eden Beş- Altı Yaş Çocuklarına Sosyal Uyum ve Beceri Ölçeğinin Uyarlanması ve Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • İNANLI, S. M. (2009). Televizyondaki Çocuk Programlarının Beş-Altı Yaş Çocukları İçin Sözel Şiddet ve Antisosyal Sözcükler İçerme Durumunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • KARACA, H. N., GÜNDÜZ, A. ve ARAL, N. (2011). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Sosyal Davranışlarının İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 4, (2), 65-76.
  • KAYA, K. ve TUNA, M. (2008). İlköğretim Çağındaki Çocukların Sosyalleşmesinde TVun Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 159- 182.
  • KEATİNG, S. (2011). A Study on the Impact of Electronic Media, particularly Television and Computer Consoles, upon Traditional Childhood Play and Certain Aspects Of Psychosocial Development amongst Children. International Journal for Cross-Disciplinary Subjects in Education (IJCDSE), Volume 2, Issue 1.
  • KOÇAK, N. ve TEPELİ, K. (2006). 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal İlişkiler ve İşbirliği Davranışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. I. Uluslar Arası Okul Öncesi Eğitim Kongresi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
  • MANGIR, M. ve İNAL, S. (1994). Televizyonun Okul Öncesi Dönemdeki Çocuklar Üzerindeki Etkileri. 10. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimin Yaygınlaştırması Semineri, 22-25 Mayıs, Ankara. 39-48.
  • MARTİN, C.K., COULON, S. M., MARKWARD, N., GREENWAY, F. L. ve ANTON, S. D. (2009). Association between energy intake and viewing television, distractibility, and memory for advertisements. The American Journal Of Clinical Nutrition, 89, 37–44.
  • MAVİ DERVİŞOĞLU, C. (2007). Okul Öncesi Kurumlarına Devam Eden 6 Yaş Çocuklarının, Sosyal Becerilerini ve Problem Davranışlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • MCLOYD, V. C. (1998). Socioeconomic Disadvantage And Child Development. American Psychologist, 53, 185-204.
  • MİSTRY, K, B., MİNKOVİTZ, S. C., STROBİNO, M. D. ve BORZEKOWSKİ, G. L. D. (2007). Children’s Television Exposure And Behavioral And Social Outcomes at 5,5 Years: Does Timing Of Exposure Matter? Pediatrics, v.120, (4), 762-769.
  • MUMME, L.D. ve FERNALD, A. (2003). The Infant As Onlooker: Learning From Emotional Reactions Observed In A Television Scenerio. Child Development, 74, (1), 221-237.
  • OKUR, K.N. (2000). Sosyolojik Açıdan TVun Toplum Üzerindeki Etkileri (Isparta Uygulaması). Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • ORÇAN, M. (2004). Anaokuluna Devam Eden 6 Yaş Grubu Çocukların Sosyal Gelişimlerinin Algılanan Anne-Baba Tutumları ve Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • ÖNDER, A. (2010). Yaşayarak Öğrenme İçin Eğitici Drama. Kuramsal Temellerle Uygulama Teknikleri ve Örnekleri. (8. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • ÖZBEY, S. (2009). Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeğinin (PKBS–2) Geçerlik Güvenirlik Çalışması ve Destekleyici Eğitim Programının Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • ÖZBEY, S. ve ALİSİNANOĞLU, F. (2009). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 60- 72 Aylık Çocukların Problem Davranışlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. The Journal Of International Social Research. 2, (6), 493-517.
  • ÖZDİKER, C. (2002). Çocuk ve Televizyon. Çoluk Çocuk Dergisi, 16, 20-21.
  • ÖZKAN, A. (2006). Küreselleşme Sürecinin Medya ve Kültür Üzerindeki Etkileri. Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi. Stratejik Rapor no: 15. İstanbul: Tasarım Yayınları.
  • ÖZTÜRK, A. (2008). Okul Öncesi Eğitimin İlköğretim 1. ve 3. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • PEKDOĞAN, S. (2011). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden Beş-Altı Yaş Çocuklardaki Sosyal Becerilerin Bazı Özellikler Açısından İncelenmesi Elazığ İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • SARI, E. (2007). Anasınıfına Devam Eden 5-6 Yaş Grubu Çocukların, Annesinin Çocuk Yetiştirme Tutumlarının, Çocuğun Sosyal Uyum ve Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • SCHNEYER, J. (2007). The Role Of Sibling Relationships In The Development Of Social Abilities. Clemson University-Psychology.
  • SEVEN, S. (2006). 6 Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeyleri İle Bağlanma Durumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • SEVEN, S. (2007). Ailesel Faktörlerin Altı Yaş Çocuklarının Sosyal Davranış Problemlerine Etkisi. Educational Administration: Theory and Practice (Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi). Summer, 51, 477-499.
  • ŞENTÜRK, S. (2007). 5-6 Yaş Çocukların Çalışan ve Çalışmayan Annesinin Çocuk Yetiştirme Tutumları İle Bu Çocukların Sosyal Duygusal Uyum Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • WENTZEL, K.R. ve ERDLEY, C.A. (1993). Strategies For Making Friends Relations To Social Behavior And Friends Relations To Social Behavior And Peer Acceptance In Early Adolescence. Developmental Psychology, 29, (5), 819-826.
  • YALÇIN, S.S., TUĞRUL, B., NACAR, N., TUNCER, M. ve YURDAKÖK, K. (2002). Factors That Affect Television Viewing Time In Preschool and Primary School Children. Pediatrics International, 44, 622-627.