Spor Yapan ve Yapmayan Ortaokul Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi

Yapılan bu çalışmada okul sporlarına katılan ve katılmayan öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Amasya il merkezinde üç farklı ortaokulda öğrenim gören 600 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmaya katılan öğrenciler okul sporlarına katılan (n=300) ve katılmayan (n=300) olarak 2 gruba ayrılmıştır. Hitit Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu 01/03/2019 tarihli 2019-103 sayılı kararına göre etik kurul onayı alınmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin sosyodemografik özelliklerine ilişkin bilgiler araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu ile, saldırganlık düzeylerini ölçmek için Kiper (1984) tarafından geliştirilen Saldırganlık Envanteri kullanılarak elde edilmiştir. Ölçeğin faktör yapısının ortaokul öğrencilerinde doğrulanmasını takiben verilerin analizinde normal dağılım analizi çarpıklık ve basıklık analizleri gerçekleştirilerek incelenmiş olup verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Bağımsız örneklemler için T testi, çoklu grup karşılaştırmalarında tek yönlü varyans analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına baktığımızda spor yapmayan ortaokul öğrencilerinin yıkıcı saldırganlık ve edilgen saldırganlık düzeyleri spor yapan öğrencilerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (p< 0,05). Atılganlık düzeyleri ise spor yapan öğrencilerde anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p< 0,05). Bireysel spor ve takım sporları yapan öğrencilerin saldırganlık düzeyleri arasında anlamlı düzeyde farklılık görülmemiştir (p> 0,05). Öğrencilerin cinsiyet puanlarına baktığımızda erkek öğrencilerin yıkıcı ve edilgen saldırganlık düzeylerinin kız öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edilmiştir (p< 0,05). Kız ve erkek öğrencilerin atılganlık düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir farklılığa rastlanmamıştır (p> 0,05). Sonuç olarak; saldırgan davranışların önlenmesinde sporun önemli unsur olduğu düşünülmektedir.

The Investigation of Aggression Levels in Secondary School Students Participated and Not Participate in Sports

In this study, it was aimed to examine the aggression levels of students who participated in and did not participate in school sports in terms of various variables. The study group of the research consisted of 600 students studying in three different secondary schools in the city center of Amasya. The students participating in the study were divided into 2 groups as participating (n=300) and not participating (n=300) school sports. According to the decision of Hitit University Non-Interventional Research Ethics Committee dated 01/03/2019 and numbered 2019-103, ethics committee approval was obtained. Information about the sociodemographic characteristics of the students participating in the study was obtained by using the Personal Information Form and the Aggression Inventory developed by Kiper (1984) to measure their aggression levels. Data showed a normal distribution. T test for independent samples and one-way analysis of variance in multiple group comparisons were used. When we look at the research findings, the destructive aggression and passive aggression levels of middle school students who don’t do sports were found to be statistically significantly higher than those who do sports (p

PDF

___

Acet, M. (2005). Sporda saldırganlık ve şiddet. Morpa Yayınları.
Akçay, D. & Özcebe, H. (2012). Okul öncesi eğitim alan çocukların ve ailelerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 12(2), 66-71. https://doi.org/10.5222/j.child.2012.066
Aksoyak, M. (2015). Üniversite öğrencilerinin benlik saygısı yaşam tatmini ve saldırganlık düzeyi farklılıkları ve ilişkileri Erciyes Üniversitesi Besyo örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Arslan, L. (2018). 12-14 Yaş aralığında spor yapan ve spor yapmayan öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Atmaca, G., & Çeviker, A. (2021). Sosyo-demografik değişkenlerine göre spor merkezlerine üye kadınların mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 103-112.
Bauman, S. (1994). Uygulamalı Spor Psikolojisi. (Çeviri Editörleri: Can İkizler, Ali Osman Özcan). Alfa Basım Yayım.
Bayram, Y. (2012). Spor yapan ve yapmayan 14-18 yaş grubu öğrencilerin saldırganlık tutumlarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Bekar, P. (2014). Televizyon izleme durumunun çocukların kaygı düzeyi ve şiddete eğilimine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
Campano, J.P. & Munakata, T. (2004). Anger and aggression among filipino students. Adolescence, 39(156), 757-764.
Ceylan, T., Ermiş, E., Ceylan, L., & Erilli, N.A. (2020). Futbol hakemlerinin sargınlık ve öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 13(75), 934-940.
Çakır, H.İ. (2014). Liseler arası müsabakalara katılan sporcu öğrencilerin saldırganlık durumlarının araştırılması Rize ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Çelik, A., Zengin, S. & Baş, M. (2017). Sporcu lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin belirlenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(4), 20-31.
Dalbudak, İ., Ramazanoğlu, F., Beyleroğlu, M., Gökyürek, B. & Okan, İ. (2016). Spor bilimleri fakültesindeki performans sporcusu ve spor yapmayan meslek yüksekokulundaki öğrencilerin duygusal zekâ ve saldırganlik düzeylerinin incelenmesi Isparta örneği. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(4), 51-66.
Dervent, F. (2007). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ve sportif aktivitelere katılımla ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Dervent, F., Aslanoğlu, E. & Şenel, Ö. (2010). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ve sportif aktivitelere katılımla ilişkisi (İstanbul ili örneği). Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 522-533.
Dizman, H. (2003). Anne-babası ile yaşayan ve anne yoksunu olan çocukların saldırganlık eğilimlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Evcin, S. (2010). Bilgisayar oyunlarının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin saldırganlık eğilimine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fidan, C. (2016). İlköğretim ikinci kademe (5,6,7,8) öğrencilerinin spor yapan ve yapmayanların saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi Kahramanmaraş İli Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Gökçiçek, S. (2015). Ortaöğretim kurumlarında spor yapan ve yapmayan öğrencilerin saldırganlık tutumlarının araştırılması Samsun ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Güner, B. Ç. (2006). Takım sporları ve bireysel sporlar yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. & Anderson, R.E. (2018). Multivariate data analysis. Pearson Education Limited.
İlhan, A. & Uçar, C.T. (2021). Mücadele sporcularının öfke düzeylerinin incelenmesi, Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 217-223.
Karakaya, M.A. (2002). Takım sporu yapan sporcularla bireysel spor yapan sporcuların saldırganlık düzeylerinin karşılaştırılması N.Ü. Aksaray Besyo örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Keskin, C. (2015). Liseler arası müsabakalara katılan sporcu öğrencilerin saldırganlık durumlarının araştırılması Zonguldak- Kozlu örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Kiper, İ. (1984). Saldırganlık türlerinin çeşitli ekonomik, sosyal ve akademik değişkenlerle ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Koruç, Z. (1992). Spor psikolojisine giriş. TTB Merkez Konseyi Spor Hekimliği Kolu.
Kurşun, Ş. (2015). Görme engellilerin spor yapma değişkenine göre saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Muthén, L. K. & Muthén, B. O. (2008). Mplus. (Computer Software, Version 6.12). Los Angeles: Muthén ve Muthén.
Oda, B. (2014) 11–13 yaş grubundaki spor yapan ve yapmayan öğrencilerin iyimserlik ile saldırganlık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Özgider, C. & Akgün, O. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin şiddet ve saldırganlık düzeyleri üzerine bir inceleme, Spor Eğitim Dergisi, 5(3), 24-35.
Pituch, K.A. & Stevens, J. (2016). Applied multivariate statistics for the social sciences: analyses with SAS and IBM’s SPSS. Routledge.
Solak, M. Ş. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu tutumları ile saldırganlık ve yalnızlık eğilimleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Solak, N. (2011). Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi Çorum ili örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şahin, H.M. (2005). Beden eğitimi ve spor sözlüğü. Yedigün Mücellithanesi.
Şekertekin, M.A. (2003). Spor eğitimi alan ve almayan üniversite bayan öğrencilerinin uyum düzeyleri, saldırganlık ve kişilerarası ilişki tarzlarının karşılaştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 9-14.
Şenyüzlü, E. (2013). Üniversite öğrencilerinde spora katılımın saldırgan davranışlar üzerine etkilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2012). Using multivariate statistic. Pearson.
Türkçarpar, Ü. & Yasul, Y. (2021). Üniversite okul takımlarında yer alan bireysel ve takım sporu yapan öğrencilerin öfke düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 1923-1931.
Ümit, Ç. E. (2020). Televizyon dizilerinin ve saldırganlık eğiliminin siber zorbalık davranışı ile ilişkisi üzerine. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 39. 89-104. https://doi.org/10.30794/pausbed.649013
Yavuz, Ş. (2007). Son çocukluk dönemi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yıldız, S. (2009). Spor yapan ve spor yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Yockey, R.D. (2011). SPSS demystified: a step-by-step guide to successful data analysis. Prentice Hall.