SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ COĞRAFYA ÖĞRETİMİNE İLİŞKİN ALGILARI
Bu araştırma sosyal bilgiler öğretmen adaylarının üniversite eğitimi sırasında aldıkları coğrafya derslerinin işleniş tarzına yönelik algılarını ortaya çıkarabilmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya büyük bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören 134 öğretmen adayı katılmıştır. Olgubilim desende tasarlanan araştırmada nitel araştırma teknikleri kullanılmıştır. Araştırma verileri, yarı-yapılandırılmış görüşme yoluyla elde edilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler, betimsel analiz yoluyla değerlendirilmiştir. Katılıcıların ifadelerinden doğrudan yapılan alıntılarla tartışılmıştır. Araştırma sonucunda ortaya çıkan bulgulara göre; öğretim kavramına ilişkin dört farklı tema, coğrafya dersinin nasıl öğretilmesi gerektiğine ilişkin dört farklı tema ve öğrenim gördükleri anabilim dalında halen coğrafya dersinin nasıl öğretildiğine ilişkin iki farklı tema belirlenmiştir. Bulunan bu temalar ve ait olduğu gruplar şu şekildedir: (1) Öğretim nedir?: Okulda belli bir plan ve program dâhilinde önceden belirlenmiş bilgilerin öğrencilere aktarılması sürecidir; İnsanlara anlatım teknikleri ve görsel materyaller kullanarak bilimsel bilgiyi aktarma işidir; Toplum tarafından kazanılması istenilen bilgilerin bireylere aktarılmasıdır; Bilgi, tutum ve becerilerin öğretmen tarafından öğrencilere ulaştırılmasıdır. (2) Coğrafya dersleri nasıl öğretiliyor?: Anlatım yöntemi kullanılarak ve kitaba dayalı olarak; Bilgisayar-projeksiyon makinesi yoluyla gösterilen slaytlardan okunarak işlenmektedir. (3) Cografya dersleri nasıl öğretilmelidir?: Harita ve diğer görsel materyallerle zenginleştirilerek; Gezi-gözlem yoluyla uygulamalı olarak; Öğretim teknolojileri (Powerpoint sunu, video, internet vb.) kullanılarak; Öğrenci merkezli proje ve etkinlikler yoluyla öğretilmelidir
PERCEPTIONS OF PRESERVICE SOCIAL STUDIES TEACHERS ON TEACHING GEOGRAPHY
This study was conducted to bring out the perspectives of prospective social studies teachers toward teaching styles of geography courses, which they took during their undergraduate period. The study was conducted with 134 preservice social studies teachers at a large state university’s Faculty of Education. Qualitative research techniques were used in the study designed by means of phenomenological pattern. Data of the study were picked up through semi-structured interview technique. Data which were collected from interviewees were analyzed by using qualitative descriptive analysis. The data were discussed aligned with quotations from the reports of the participants. According to research findings; four types of themes pertaining to teaching concept, four kinds of themes pertaining to how to teach geography, two sorts of themes pertaining to how geography courses were taught to preservice social studies teachers during their undergraduate education.Themes related to the concept of teaching in general are (1) the process of transmitting the predetermined knowledge to students in schools within a program; (2) the communication of knowledge, attitudes and skills to students by the teacher; (3) transferring the scientific knowledge to people by using visual techniques and materials; and (4) transferring the information to individuals as desired by the society. Themes related to how geography courses were taught to preservice social studies teachers during their undergraduate education period are (1) relying on textbooks by use of lecture method, and (2) depending on PowerPoint slides by the use of computer projection. Themes related to how to teach geography are (1) by the use of practical field trips and observation, (2) enriching with maps and other visual materials, (3) by the integration of education technology such as PowerPoint, videos, internet, etc
___
- AKENGİN, H., ŞAHİN, B., BENGİÇ, G. & SARGIN, S. (2010). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bazı genel coğrafya konuları ve bunların öğretimi ile ilgili öz-yeterlik algıları. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 78-97.
- AKŞİD, F. & ŞAHİN, C. (2011). Coğrafya öğretiminde aktif öğrenmenin akademik başarı ve tutum üzerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 1-26.
- ATEŞ, M. (2010). Ortaöğretim coğrafya derslerinde akıllı tahta kullanımı. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 409-427.
- AYDIN, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1293-1322.
- AYDIN, F. (2011). Öğrenci görüşlerine göre coğrafya öğretiminde “Powerpoint” ile yapılan ders sunumlarının önemi (Turgutlu Örneği). E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 6(1), 341-352.
- AYDIN, F. (2011a). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya derslerinde kullandıkları öğrenme stratejileri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/2 Spring 2011, p. 199-212, TURKEY.
- AYDIN, F. (2012). Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin coğrafya öğretimine yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 1035-1050.
- BALCI, A. (2014). Lisans programında okutulan coğrafya ders kitapları ve ders notlarından öğrencilerin beklentilerini belirlemeye yönelik nitel bir araştırma. ASOS Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 118-147.
- BALDERSTONE, D. (2002). Teaching styles and strategies. In M.Smith (ed.) Teaching Geography in Secondary Schools A Reader, 3-20. London: RoutledgeFalmer.
- BAR-GAL, B. & SOFER, S. (2010). Israeli students’ perception of geography instruction goals. International Research in Geographical and Environmental Education, 19(2), 127-137.
- BOGDAN, R.C.; BİKLEN, S.K. (1992). Qualitative Research for Education to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon A Division of Simon & Schuster Inc.
- BRADBEER, J., HEALEY, M. & KNEALE, P. (2004).Undergraduate Geographers’ Understandings of Geography, Learning and Teaching: A Phenomenographic Study. Journal of Geography in Higher Education, 28(1), 17-34.
- COŞKUN, M. (2010). Proje tabanlı öğretim sürecinin öğrencilerin coğrafya dersindeki yansıtıcı düşünme yeteneklerine göre değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 5/2 Spring 2010, p. 897-911. ANKARA-TURKEY.
- ÇIKLA, S. (2008). Tepegözle Dilbilgisi Öğretimi. Milli Eğitim, 179, 8-24.
- DOYLE, W. (1987). Research on teaching effects as a resource for improving instruction. In Wideen, M. and Andrews, I. (ed.) Staff Development for School Improvement, Lewes: Falmer Press.
- GARİPAĞAOĞLU, N. (2001). Gezi-gözlem metodunun coğrafya eğitimi ve öğretimindeki yeri. Marmara Coğrafya Dergisi, 3(2), 13-30.
- Geography For Life (1994). National Geography Standards. Geography Education Standards Project. Washington D. C: National Geographic Research & Exploration.
- GÜLÜM, K. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenliği öğrencilerinin fiziki coğrafya Konularındaki bazı temel kavramları anlama düzeyi ve kavram yanılgıları. Akademik Bakış Dergisi, 20, 1-10.
- HARTE, W. & REİTANO, P. (2015). Pre-service geography teachers’ confidence in geographical subject matter knowledge and teaching geographical skills. International Research in Geographical and Environmental Education, 24(3), 1-14.
- HOPWOOD, N. (2012). Geography in Secondary School: Pupils’ Classroom Experiences. New York: Continuum International Publishing Group.
- ISAKSON, C., (2005). Presentation Skills, PowerPoint and Beyond. Education Abstracts, 7(1):79- 80. Kablan, Z. (2001). “PowerPoint” Sunu Programıyla Hazırlanan Türkçe İlkokuma Yazma Öğretim Materyali Hakkındaki Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- İLHAN, A. & GÜLERSOY, A. E. & GÜMÜŞ, N. (2013). Coğrafya bölümü ve coğrafya öğretmenliği anabilim dalı mezunlarının mezuniyet sonrası karşılaştıkları istihdam sorunu. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/9 Summer 2013, p. 1585-1602, ANKARA-TURKEY.
- ÖNAL, H. & GÜNGÖRDÜ, E. (2008). Corğafya öğretiminde aktif öğrenme uygulamaları (hava kirliliği). BAÜ SBED, 11(19), 60-74.
- KENT, A. & FOSKETT, N. (2002). Fieldwork in the school geography curriculum. In Maggie Smith, (Ed.) Teaching Geography in Secondary Schools a Reader, (pp 160-181), London: RoutledgeFalmer.
- PINAR, A. & AKDAĞ, H. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iklim, rüzgâr, Sıcaklık, yağış, erozyon, ekoloji ve harita kavramlarını anlama düzeyi. İlköğretim Online Dergisi, 11(2), 530-542.
- SNAPE, D. & SPENCER, L. (2003). The Foundation of Qualitative Research, In J. Ritche and J. Lewis(Eds.) Qualitative Research Practice, (pp 1-23), London: Sage.
- SÖNMEZ, P. & ÇAKIR, R. & ERGUN, M. & YILMAZ, B. & AYAS, C. (2013). Öğretmen ve Öğrenci Bakış Açısıyla Tablet PC ve Etkileşimli Tahta Kullanımı: FATİH Projesi Değerlendirmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1799-1822.
- ŞİMŞEK, H.; YILDIRIM, A. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- TOMAL, N. (2009). Coğrafya derslerinde edinilen bilgilerin günlük hayatta kullanılma durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 229-240.
- ÜNLÜ, M. (2011). The level of realizing geographical skills in geography lessons. Educational Sciences: Theory & Practice, 11(4), 2166-2172.
- YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- YÜRÜDÜR, E., AKSOY, B. & SÖNMEZ, Ö. F. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının coğrafya öğretiminde kullanılan bazı kavramları anlama düzeyi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 48-57.