SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMINDA YER ALAN DEĞERLERİN KUR’AN’DA YER ALAN DEĞERLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

Sosyal Bilgiler; geçmişi, ânı ve geleceği ile insanı çok boyutlu olarak konu edinen, merkezinde insan, insan davranışları ve bu davranışları etkileyen faktörler bulunan tüm bilgilerdir. Ateşin îcâdından tutun da atın evcilleştirilmesine varıncaya kadar insanoğlunun tüm yaşam serüveni sosyal bilgilerle doludur. Âdâb-ı muâşeret kuralları, insan davranışları, insanın ekonomik faaliyetleri, toprak, tohum, sanayinin dünya üzerindeki kitlesel etkileri, savaşlar, kıtlık dönemleri, devlet yönetimi ve dahası, hepsi birer sosyal bilgi konusudur. Dolayısıyla sosyal bilgi kavramı, kapsamı oldukça geniş bir kavramdır. Bununla birlikte bir ders olarak Sosyal Bilgiler, sosyal bilim disiplinlerinden müteşekkil olarak Türk Eğitim Sistemi içerisinde yer almaktadır. Hayata bakan yönünün yanı sıra Sosyal Bilgiler dersi içerisinde değerler eğitimi de önemli bir yer tutar. Sosyal Bilgiler dersi ile birlikte kişinin değerler dünyasını şekillendiren bir diğer önemli faktör de dînî inançlardır. Ülkemiz devlet idâresinde lâik bir yönetim anlayışını benimsemişse de toplumun çoğunluğunun İslâm dînine mensup olduğu bilinmektedir. Dolayısıyla toplumumuzun değer yargıları, eğitim programları ve Kur'an'ın öğretileri çerçevesinde şekillenmektedir. Bu çalışmada, nesillerin değerler dünyasına katkıda bulunan 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'ndaki değerlerin Kur'ân-ı Kerim'deki karşılıkları tespit edilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinin işe koşulduğu bu çalışmada doküman incelemesi yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ise konu belirli kavram ve temalar çerçevesinde yorumlanarak düzenlendiği için, nitel analiz yöntemlerinden biri olan içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmanın neticesinde, Sosyal Bilgiler ders programında yer alan değerlerin Kur'anî birçok karşılığının bulunduğu sonucuna varılmıştır. Bu sebeple Sosyal Bilgiler öğretim programları hazırlanırken değerler kategorisinde zikredilen âyetlere yer verilebilir

COMPARING THE VALUES IN THE SOCIAL STUDIES TEACHING PROGRAM AND THE VALUES IN THE QURAN

Social studies are the whole information which deals with the human with his/her past, present and future; and in the centre of these studies there are human behaviours and the factors that affect these behaviours. From the discovery of the fire to taming the horse, all the life adventure of the humanbeing is filled with social studies. Social decorum rules, human behaviours, human’s financial activities, earth, seed, the global effect of the industry, wars, the famine periods, state government and so are all the social studies issues. Hence, the term of social study is quite extensive. In addition to this, Social Studies as a couse, which is composed of social sciences disciplines, takes place in Turkish Educational System. In Social Studies, along with the side towards life, values education is also takes an important place. With Social Studies, the other important foctor that shapes human’s value world is religious belief. Even though secularism is interiorised in the state government of Turkey, it is known that most of the people are muslims. Thereby, the value judgments of our public are shaped in the frame of educational programmes and Quran discipline. In this study, the equivalents are identified between the Quran and the values in the 2005 Social Studies Teaching Programme, which contributes the value world of the generations. In this study, document review which is a method of qualitative research techniques is done. Because the subject is explicated and organized in the frame of a particular concept and theme, the data is analysed with content analysis which is a method of qualitative research techniques. As the results of the study, there are lots of corresponds of the values in the Social Stduies program in Quran. Therefore, while preparing Social Studies teaching program, the verses, which are mentioned in the value category, can be included

PDF

___

Akçay, A. & Tunagür, M. (2017). “Değerleri Tespit Etmek Amacıyla Hazırlanmış Yüksek Lisans Tezlerinde Yer Alan Değerler Üzerine Bir İnceleme / An Investigation on the Values in Master Thesis Prepared to Determining Values”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12249, p.55-82, ANKARA-TURKEY. Summer www.turkishstudies.net, DOI Number:
Ayhan, H., Hökeleli, H., Yurdagül, M., Öcal, M. ve Ekşi, H. (2004). Din ve Ahlâk Eğitim Öğretimine Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: DEM Yayınları.
Babanzade, A. N. (1995). İslâm Ahlâkının Esasları. Ankara: Diyanet Vakfı yayınları.
Cebeci, S. (2017). “İslâmın İlk Devrinde Kültürel Dönüşüm Aracı Olarak Eğitim / Education As A
Cultural Transformation Tool In The First Period Of Islam”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic-, ISSN: 1308- , http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9981, p.325-336, ANKARA-TURKEY.
Durmuş, E. & Baş, K. (2016). “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Konuşma Kaygılarının incelenmesi / Analysis of Speech Anxieties of Pre-Service Social Studies Teachers”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 12/20 Summer 2017. www.turkishstudies.net, DOI Number: TURKEY. p.101-116, ANKARA
Filiz, Ş. (2014). Ahlâkın Aklî ve İnsânî Temelleri. İstanbul: Say Yayınları.
Güler, İ. (2010). Îman Ahlâk İlişkisi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Güngör, E. (2000). Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Güngör, E. (2011). Türk Kültürü ve Milliyetçilik. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Meriç, C. (2013). Kırk Ambar Cilt 1. İstanbul: İletişim Yayınları.
Özakpınar, Y. (2012). İslâm Medeniyeti ve Türk Kültürü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Yaran, C. S. (2010). Ahlâk ve Etik. İstanbul: Rağbet Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.