SOSYAL BİLGİLER 6. VE 7. SINIF ÇALIŞMA KİTABI ETKİNLİKLERİNİN DOĞRUDAN VERİLMESİ İSTENEN DEĞERLERİ KARŞILAMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ
Değer eğitimi günümüzün ihtiyaç duymakta olduğu geleceğimizin de ihtiyaç duyacağının düşünüldüğü en önemli kavramlardan bir tanesidir. Geçmişten günümüze aktarılarak gelen pek çok değerimizin popüler kültürün de etkisiyle yozlaşmaya hatta yitirilmeye başlandığı görülmektedir. Bu gibi durumların yaşanmaması, toplumun geçmişten bugüne aktarılan değerlerini unutmaması ve koruyabilmesi için de değer eğitimi kavramı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler dersi 6. ve 7. sınıf seviyesinde verilen etkinliklerin doğrudan verilecek değerleri karşılamak noktasında yeterli olup olmadığının incelenmesidir. Bu kapsamda Sosyal Bilgiler 6. ve 7. sınıf öğrenci çalışma kitaplarında yer alan etkinlikler ve doğrudan verilecek olan değerler ele alınarak etkinliklerin bu değerleri vermek noktasında yeterli olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmada nitel inceleme yöntemi olan doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda her iki sınıf düzeyinde yer alan etkinliklerin istenilen değerleri karşılamak noktasında tam olarak yeterli olamayacağı söylenebilir. Değerlerin daha çok kişiler arası ilişkilerle ortaya çıkan bir boyutunun olması nedeniyle öğrencilerin etkileşim halinde bulunabilecekleri drama ve rol oynama gibi yöntemlere daha çok başvurulması yerinde bir yaklaşım olacaktır. Bireylerin duyduklarından ziyade gördükleri ve yaşadıklarının kendileri üzerinde daha kalıcı etkilere yol açtığı bilinmektedir. Bu nedenle kâğıt üzerinde veya sözlü şekillerde gerçekleştirilen etkinliklerden çok öğrencilere somut yaşantılar sunulması gerekmektedir. Bu sayede öğrenilenlerin öğrenci üzerinde kalıcı etkiler ortaya çıkarması ve öğrencilerin değerleri daha da içselleştirebilmesi sağlanacaktır
ANALYSIS OF THE LEVEL ACTIVITIES OF 6TH AND 7TH GRADE SOCIAL STUDIES LESSON WORKBOOKS MEET THE VALUES THAT ARE REQUIRED TO BE GIVEN DIRECTLY
Values education is one of the most important concepts, which is needed today and which it is thought will be needed in the future as well. It is witnessed that many of our values that have survived until today are now either forgotten or even altogether lost due in part to popular culture. The concept of values education has appeared so that such challenges can be done away with and the social values that have come down from past generations can be preserved and kept alive. The present study aims to investigate whether the 6th and 7th year Social Studies activities are adequate in provide the values that are to be directly taught. In this context, the activities in the 6th and 7th year Social Studies coursebooks were studied in terms of their adequacy in imparting the desired values. This study will contribute to the literature in this regard. The study made use of document analysis, one of the qualitative research methods. The study concludes that the activities for the two class groups are not fully adequate in imparting the desired values. As values mostly have an interpersonal dimension, drama and role-play could be suggested as appropriate techniques allowing learners to engage in interaction. is well known that individuals are more permanently influenced by what they see and experience rather than by what they are told. For this reason, pupils need to be presented with concrete experiences as opposed to solely paper-based and oral activities. In this way, all that is learnt can have a more lasting impact on the pupils, who can in turn further internalize the values taught
___
- Acar, H., Akar, M. ve Baykara Acar, Y. (2016). Sosyal hizmet öğrencilerinin değer yönelimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 97-118.
- Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleştirme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akyıldız, S. (2015). Hak ve özgürlüklere saygı değerini kazandırmada sosyal bilgiler öğretmenlerince yapılan etkinlikler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1271-1288.
- Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aladağ, S. (2012). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini bilişsel düzeyde kazanmalarına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(1), 123-146.
- Baysal, N. (2013). Ortaokul sosyal bilgiler derslerinde değerler eğitimi uygulamalarının öğretmenler yönüyle değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
- Cansız Aktaş, M. (2015). Nitel veri toplama araçları. M. Metin (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (ss. 337-371). Ankara: Pegem Akademi.
- Demircioğlu, İ. H. ve Tokdemir, M. A. (2008). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: Amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(15), 69-88.
- Deveci, H. ve Selanik Ay, T. (2009). İlköğretim öğrencilerinin günlüklerine göre günlük yaşamda değerler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 167-181.
- Ekşi, H. (2003). Temel insanî değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96.
- Ergün, S. (2013). Ergenlere verilen değerler eğitiminin öz düzenleme stratejileri üzerindeki etkisinin sınanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerinde araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş. Gürdoğan Bayır, Ö., Çengelci Köse, T. ve Deveci, H. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarına göre ilkokullarda değer eğitimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 17(3), 317-339.
- Güçlü, M. (2015). Türkiye'de değerler eğitimi konusunda yapılan araştırmalar. Journal of International Social Research, 8(38), 720-732.
- Güven, A. Z. (2014). Gülistan ve Bostan Adlı Eserlerin Değerler Eğitimi Bakımından İncelenmesi, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9(6) Spring 2014, p. 505-517, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6847, ANKARATURKEY
- Hökelekli, H. (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: Değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergisi, 6(18), 4-9.
- Kantar, Ş. (2014). İlköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde 100 temel eser yoluyla değerler eğitimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Kara, C., Bulut, B., Topkaya, Y., Taşkıran, C. (2014). Değerler Eğitimine Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım: Normatif Sosyal Etki ve Bilgisel Sosyal Etkinin İşlevsellliği, Turkish Studies -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9(5) Spring 2014, p. 1205-1218, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6770, ANKARA-TURKEY
- Karaltı, B. (2013). Osmanlının son döneminde eğitim yöneticileri tarafından hazırlanmış olan değer eğitimi konulu ders örnekleri ve analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Karasu Avcı, E. ve İbret. (2016). Vatanseverlik değerine ilişkin okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2501-2518.
- Kılcan, B. (2016). Öğretmen adaylarının, değerlerin kazandırılmasına yönelik görüşleri ile değerler eğitimine ilişkin algılarında değerler eğitimi dersinin rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(45), 605-618.
- Kolaç, E. (2010). Hacı Bektaş Velî Mevlana ve Yunus felsefesiyle Türkçe derslerinde değerler ve hoşgörü eğitimi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 55, 193-208.
- MEB. (2015a). İlköğretim sosyal bilgiler öğrenci çalışma kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
- MEB. (2015b). İlköğretim sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- MEB. (2015c). İlköğretim sosyal bilgiler öğrenci çalışma kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
- MEB. (2015d). İlköğretim sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Mengüşoğlu, T. (2000). Felsefeye Giriş. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Şengün, M. (2007). Ahlak gelişimin psiko-sosyal dinamikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23(23), 201-221.
- Tay, B. ve Yıldırım, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1499-1542.
- Temizyürek, F., Karagöl, E. (2016). Hedef Kitlesi Çocuk Olan Mehmet Âkif Ersoy Biyografilerinin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11(3) Winter 2016, p. 2175- 2192, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.9262, ANKARA-TURKEY
- Tepecik, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde sorumluluk değerinin kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Thornberg, R. (2008). The lack of professional knowledge in values education. Teaching and Teacher Education, 24(7), 1791-1798.
- Topkaya, Y. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değer aktarım yaklaşımları hakkındaki görüşlerine ait nitel bir çalışma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 637-652.
- Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259.
- Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2015). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
- Uzunkol, E. (2014). Hayat bilgisi öğretiminde uygulanan değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora tezi), Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Veugelers, W. ve Vedder, P. (2003). Values in teaching. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 9(4), 377-389.
- Yazar, T. (2012). Öğretmen adaylarının değerler hakkındaki görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(1), 61-68.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Genişletilmiş Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.