SINIF ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI ANLATIM ÇALIŞMALARININ SÜREÇ TEMELLİ YAZMA MODELİ ODAKLI DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu çalışma sınıf öğretmenlerinin sınıflarında gerçekleştirdikleri yazılı anlatımı geliştirme çalışmalarının, literatürde yer alan süreç temelli yazma modelinin temel ilkeleri göz önüne alınarak değerlendirilmesi ve yazılı anlatımın değerlendirilmesinde uygun bir araç olarak nitelendirilen öğrenci kompozisyonlarının puanlamaya yönelik uygulamalarının ve buna ek olarak öğretmenlerin halihazırda kullandıkları Türkçe Dersi Öğretim Programı'nın (1-5. Sınıflar) süreç temelli yazma ilkeleri göz önüne alınarak incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu yönüyle çalışmanın yöntemi nitel araştırma desenlerinden durum çalışması olarak belirlenenmiş ve çalışma grubunu 2.3.ve 4. sınıflarda öğretmenlik yapan 37 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Araştırmanın amacı olarak belirtilen durumlara ilişkin verilerin toplanması amacıyla şu uygulamalar gerçekleştirilmiştir; (1) Yazılı anlatım sürecine yönelik verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır; (2) Yazılı anlatım çalışmalarına ait öğrenci ürünlerine yönelik öğretmenler tarafından yapılan değerlendirmeler incelenmiştir; (3) 1-4 Türkçe Dersi Öğretim Programı Süreç Temelli Yazma ve Değerlendirme Modeli'nin aşamaları göz önüne alınarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları şu şekilde özetlenebilir: Çalışma grubunda yer alan öğretmenlerin çok büyük bir çoğunluğunun, süreç temelli yazma modelinden haberdar değildir ve derslerinde yazma çalışmalarına yer vermemektedirler. Ayrıca çalışma grubunda yer alan öğretmenlerin en fazla düz anlatım yoluyla öğrencileri yazmaya güdüleme yöntemini kullandıkları görülmektedir. Bunun yanı sıra, çalışma grubundaki öğretmenlerin büyük çoğunluğu süreç temelli yazma aşamalarından ilki olan hazırlık aşamasını sınıf içi yazma çalışmalarını hiç gerçekleştirmemektedir. Gerçekleştiren öğretmelerin ise gerçekleştirdikleri etkinlikler literatürde belirtilen hazırlık etkinliklerinin sadece bir bölümünü kapsamaktadır. "Konunun araştırılması", "Amaç belirleme çalışmaları" ve " Hedef kitleyi belirleme çalışmaları" öğretmenler tarafından gerçekleştirilmeyen önemli ve etkili çalışmalar olarak nitelendirilebilir. Çalışma grubundaki öğretmenlerin büyük bir çoğunluğunu bir diğer süreç temelli yazma aşaması olan, taslak oluşturma aşamasını, çalışmalarında gerçekleştirmedikleri görülmektedir. Bunu yanı sıra, gözden geçirip yeniden yazma aşamasını ise taslak oluşturma aşamasını yaptıran öğretmenlerin gerçekleştirdikleri ve bu aşamada öğretmenle görüş alışverişinde bulunarak yeniden yazdırdıkları görülmektedir. Çalışma grubundaki öğretmenlerin çoğunluğunun süreç temelli yazmanın düzeltme aşamasında, öğrencilerin hazırlamış oldukları metinleri kendilerine tekrar okutup hatalarını fark etmelerini sağlattıkları, bir bölümünün ise kâğıtları toplayarak metinleri kendileri okuyup imla hatalarını düzelterek öğrencilerine dönüt sağladıkları görülmektedir. Çalışma grubunda yer alan öğretmenlerin tamamı süreç temelli yazmanın yayınlama ve paylaşım aşamasında, öğrencilerin metinlerini sınıfa okutturmakta ve yine büyük bir çoğunluğu bu metinleri sınıf panolarına asarak diğer öğrencilerle paylaşmaktadırlar.
THE EVALUATION OF CLASSROOM TEACHERS' WRITTEN EXPRESSION IMPLEMENTATIONS IN TERMS OF PROCESS BASED WRITING MODEL
The aim of this study is evaluating the activities which are selected by teachers to develop writing expression skills of the students. The evaluating process is depend on process based writing models' principles. Another purpose of this study is evaluating the students' compositions which are qualified as a suitable tool for evaluating written expressions. The last purpose of this study is examining the curriculum of 1-4 Turkish Lesson according to process based writing principles. The method of the study was carried out as case study which is one of the pattern of qualitative research. The study group of this study consists of 37 teachers who are working in 2nd, 3th and 4th grades. Maximum diversity sampling method was used for determining the study groups' teachers. The following procedures was carried for collecting data related the research questions: (1) Semi-structured interview form was used for collecting the data related with the understanding and practicing of teachers intended for writing expression activities; (2) Document analysis was carried out for examining the teachers' evaluation techniques; (3) Document analysis was carried out for evaluating the curriculum of Turkish 1-4 grades according to process based writing model. The results of this study can be summarized as below: Most of the teachers do not have any information about process based writing model and also they have never use writing activities in their lessons. Moreover, most of the teachers use the direct expressions method for motivating students. In addition, most of the teachers have never carry out the activities of preparation stage of process based writing model. The teachers who carry out the activities of preparation have not preferred the activities of "specification of purpose" and "specification of target group" which are recommended in the related literature. Most of the teachers have not use "drafting" activities which is another step of process based writing model. The teachers who carried out the rewriting process were doing this section in drafting process according to other teachers opinions. Most of the teachers are provides an opportunity to the students to read their writings, notice their errors and correct them. A few of them read the writings themselves and give some feedbacks to the students related with misspellings. All of the teacher prefer to read the texts to the classroom as a step of publishing, and also some of the teachers prefer to hang the texts to the clipboard
___
- Akyol, Hayati (2006). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Bayat, Nihat ( 2014) Sürece Dayalı Yazma Yaklaşımının Yazma Başarısı ve Kaygısı Üstündeki Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri EducationalSciences: Theory&Practice 14(3) • 1123-1141
- Çakır, Özler (2003). “Yazma Öğretiminde Süreç Yaklaşımına Dayalı Programın Yazılı Anlatım Becerisini Geliştirmedeki Rolü”. Dil Dergisi, 122, s. 31-51. Dilidüzgün, 2013;
- Erdoğan, Ö; Yangın, B. (2014). Süreç temelli yaratıcı yazma uygulamalarının yazılı anlatıma ve yazmaya ilişkin tutuma etkisi. Abantİzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1)
- Flower, L., Hayes, J. R. (1981). A cognitive process theory of writing. College Composition and Communication, 32(4),365-387.
- Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel.
- Göçer, A. (2010). Öğrencilerin yazılı anlatım çalışmalarının Türkçe öğretmenlerince değerlendirilmesi üzerine. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, 30(2), s. 71-97.
- Johnson, A.P. (2008). Teaching reading and writing: A guidebook for tutoring and remediating students. New York: Rowman and Little field Education.
- Karatay, H. (2011a). Süreçtemelli yazma modelleri: Planlı yazma ve değerlendirme. M. Özbay (Ed.), Yazma eğitimi içinde (s. 21-43). Ankara: Pegem Akademi.
- Karatay, H. (2011b). 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modelinin öğretmen adaylarının yazılı anlatım tutumlarını ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. TurkishStudies - International PeriodicalfortheLanguages, Literature
- Karatay, H. (2013). Süreç Temelli Yazma Modelleri: Planlı Yazma ve Değerlendirme. Pegema Yayıncılık(Ed.), Yazma Eğitimi (s.22-30). Ankara.
- Katrancı, M. (2015). Bireysel Ve Grupla Yazma Uygulamalarının Yazma Kaygısı Ve Yazılı Anlatım Öz Yeterlik Algısı Üzerine Etkisi. Route Educational and Social Science Journal. 2(2), 40-55
- Marzano, R. J. (1993). TheoryIntoPractice, 32(3), 154.-160
- Mckensie, L.,Tomkins, G.E. (1984). Evaluating students writign: A process approach. The Journal of Teaching Writing, 3(2), 201-212
- MEB (2015). Türkçe Dersi 1-8.sınıflar Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara
- Sever, E.,Memiş, A. (2013). Süreç Temelli Yazma Modellerinin İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Yazım–Noktalama Becerisine ve Yazma Eğilimine Etkisi, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9)
- Onozawa, Chieko. (2010)."A Study of theProcess Writing Approach." A Suggestion for an Eclectic Writing Approach,(research)
- Sezer, S. (2005). Öğrencilerin Akademik Başarılarının Belirlenmesinde Tamamlayıcı Değerlendirme Aracı Olarak Rubric Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18, 72-84.
- Seban, D. (2008).A look within individual cases into elementary teachers’ beliefs and practices of writing instruction. Elementary Education Online, 7(2), 512-521. Simpson, A. (2013). A process approach to writing. Retrieved from http://www.developingteachers.com
- Simmerman, S.;Harward, S.; Pierce, L.; Peterson, N.; Morrison, T.; Korth, B.; Billen, M.; Shumway, J. (2012). Elementary Teachers' Perceptions of Process Writing. Literacy research and Instruction, 51(4) 292-307.
- Şahin, A. (2012). Bitişik eğik yazı öğretiminde karşılaşılan problemler. Eğitim ve Bilim Dergisi, (37)165; 167-178.
- Şahin, A. (2016). “Yaratıcı yazma”.İlk ve ortaokullarda Türkçe öğretimi (Ed. F. Susar Kırmızı), ss. 273-308, Ankara: Anı Yayıncılık
- Tabak, G. ve Göçer, A. (2013). 6-8. Sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programının Ürün ve Süreç Odaklı Yazma Yaklaşımları Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (2), 147-169.
- Tompkins, G. E. (2006). Literacyforthe 21st Century: A BalancedApproach. PearsonPub, Columbus, Ohio.
- Topuzkanamış, E. (2014). Yazma Stratejileri Öğretiminin Türkçe Öğretmenliği Birinci Sınıf Öğrencilerinin Yazma Başarısına Etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 3(2) s. 274-290.
- Ülper, H.; Uzun, L. (2009). Bilişsel Süreç Modeline Göre Hazırlanan Yazma Öğretimi İzlencesinin Öğrenci Başarısına Etkisi. ElementaryEducation Online, 8(3), 651-665
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, M.; Aklar, S. (2015). Planlı Yazma ve Değerlendirme Modelinin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Kompozisyon Yazma Becerilerine Etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 223-234.