YAZMA BECERİSİNİ GELİŞTİRMEYE YÖNELİK ARAŞTIRMALAR: SON ÇEYREK ASRIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yazma becerisinin geliştirilmesi pek çok değişkenin etkili olduğu bir süreçtir. Bu sebeple alandaki araştırmacılar uzun yıllardan bu yana zihinsel faktörler, öğretimsel uygulamalar, yazma motivasyonu, yazma eğitiminde teknoloji kullanımı, ölçme ve değerlendirme gibi yazma becerisinin geliştirilmesinin farklı boyutlarıyla ilgili çalışmalar yürüte gelmiştir. Alanda yapılmış pek çok farklı türden çalışmanın olması, geçmişte yapılanların açık bir şekilde görülebilmesi bu çalışmaların sentezlenmesini gerekli kılmaktadır. Ayrıca bu türden sentezler araştırmalara gelecekteki araştırmaları için yol gösterici olmaktadır. Bu makalede son çeyrek asırda Türkiye'de hazırlanmış lisans üstü tezlerin taranıp değerlendirilmesi yoluyla yazma becerisinin geliştirilmesi alanındaki birikimin kapsamlı bir fotoğrafını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, deneysel, yarı deneysel ve eylem araştırması modeline sahip, ilkokul-lise arası çağdaki öğrencilerle -özel eğitime ihtiyaç duyan öğrenciler hariç tutulmuşturçalışılan tezler analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Analiz sonrasında araştırmacıların odaklandıkları ana noktaya göre dört tema ortaya çıkmıştır. Bunlar, yazılı anlatımın içeriğini zenginleştirmeye yönelik ön uygulamalar, yazılı anlatımın niteliğini artırmaya yönelik öğretimsel müdahaleler, ölçme değerlendirme çalışmalarının yazılı anlatıma katkısı, teknolojinin yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde kullanımı. Değerlendirmeler sonucunda yapılan tezlerin yoğunlaştığı iki temanın on bir tez ile yazılı anlatımın niteliğini artırmaya yönelik öğretimsel müdahaleler ve on tez ile yazılı anlatımın içeriğini zenginleştirmeye yönelik ön uygulamalar olduğu belirlenmiştir. Ölçme değerlendirme çalışmalarının yazılı anlatıma katkısına odaklanan tez sayısının bir, teknolojinin yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde kullanımına odaklanan tez sayısının iki olduğu belirlenmiştir

RESEARCH ON DEVELOPMENT OF WRITING SKILLS: REVIEW OF LAST QUARTER CENTURY

Development of writing skills is a process affected by many variables. Because of this, researchers have focused several aspects of development of writing skills such as cognitive variables, instructional programs, writing motivations, technology use in writing instruction, and assessment and evaluation for a long time. Having much research in the field requires to synthesis the studies comprehensively to see clearly what have done. Synthesis of the studies also allows researchers to direct future research. This article attempts to draw a comprehensive picture of research on development of writing skills by presenting a quarter century review of dissertation prepared in Turkey. In accordance with this purpose experimental, quasi experimental and action research studies which are focused students form elementary schools to high schools -except students who need special educationanalysed and reviewed. Four basic theme were found based on foci of the researchers: Pre-writing activities done for enhancing content of the writings, instructional interventions to improve the quality of writing, contribution of assessment and evaluation to writing instruction, and technology use in writing instruction. The most common two themes were instructional interventions to improve the quality of writing with eleven dissertations, and pre-writing activities done for enhancing content of the writings. There is only one dissertation focusing on contribution of assessment and evaluation to writing instruction, and there are two dissertations focusing on technology use in writing instruction

PDF

___

Not: Sentezleme amacıyla incelenen çalışmalar (*) işareti ile gösterilmiştir.
*Ak, E. (2011). Yaratıcı yazma tekniklerinin ilköğretim 5 sınıf öğrencilerinin Türkçe dersindeki yazılı anlatım becerileri üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
*Akdal, D. (2011). Metinler arası okuma yaklaşımının ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.
Alexander, P. A. & Fox, E. (2013). A historical perspective on reading research and practice, redux. In D. E. Alverman, N. J. Unrau & R. B. Ruddel (Eds.), Theoretical models and processes of reading, (6th edition), (pp. 3-46). Newark, DE: International Reading Association.
*Anılan, H. (2005). Yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde kelime ağı oluşturma yönteminin etkililiği. Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
*Aslan, C. (2006). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun okuduğunu anlama ve yazma becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
Bağcı, H. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretleri ile yazım kurallarını uygulayabilme düzeyi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1973 of Turkish or Turkic, 6(1), 693-706. DOI:
*Baki, Y. (2015). Dijital öykülerin altıncı sınıf öğrencilerinin yazma sürecine etkisi. Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
Bayburtlu, Y. S. (2015). 2015 Türkçe Dersi Öğretim Programı ve 2006 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 10(15), 137-158. DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8817
Beach, R., & Friedrich, T. (2006) Response to writing. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp. 222-234). New York, NY: Guilford
*Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutumlara, yaratıcı yazma ve yazma erişişine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Boscolo, P., & Ascorti, K. (2004). Effects of collaborative revision on children’s ability to write understandable narrative texts. In L. Allal, L. Chanqouy, & P. Largy (Eds.), Revision: Cognitive and instructional processes (Vol. 13, pp. 157-170). Boston, MA: Kluwer.
Calfee, R. C., & Greitz Miller, R. (2007). Best practices in writing assessment. In S. Graham, C. A. MacArthur, & J. Fitzgerald (Eds.) Best Practices in writing instruction (1st Ed., pp. 222- 241), New York NY: Guilford.
*Cavkaytar, S. (2009). Dengeli okuma yazma yaklaşımının Türkçe öğretininde uygulanması: İlköğretim 5. sınıfta bir eylem araştırması. Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Chen, T. (2016). Technology-supported peer feedback in ESL/EFL writing classes: A research synthesis. 10.1080/09588221.2014.960942 Assisted Language Learning, 29(2), 365-397. DOI:
Coe, M., Hanita, M., Nishioka, V., & Smiley, R. (2011). An ınvestigation of the ımpact of the 6+1 trait writing model on grade 5 student writing achievement, final report. (NCEE 2012– 4010). Washington, DC: National Center for Education Evaluation and Regional Assistance, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education.
Coşkun, E. Balcı, A. & Özçakmak, H. (2013). Trends in writing education: An analysis of postgraduate theses written in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences 93 (2013) 1526 - 1530. DOI: 10.1016/j.sbspro.2013.10.076
Cutler, L. & Graham, S. (2008). Primary grade writing instruction: A national survey. Journal of Educational Psychology, 100(4), 907-919.
*Erdoğan, Ö. (2012). Süreç temelli yaratıcı yazma uygulamalarının yazılı anlatım becerisine ve yazmaya ilişkin tutuma etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Fitzgerald, J. (2006). Multilingual writing in preschool through 12th grade: The last 15 years. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.337- 354). New York, NY: Guilford.
Fry, S. W., & Griffin, S. (2010). Fourth graders as models for teachers: Teaching and learning 6+1 trait writing as a collaborative experience. Literacy Research and Instruction, 49(4), 283- 298.
Graham, S. (2006). Strategy instruction and the teaching of writing: A meta-analysis. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.187-207). New York, NY: Guilford.
Graham, S., & Harris, K. H. (2009). Almost 30 years of writing research: Making sense of it all with the wrath of Khan. Learning Disabilities Research & Practice, 24(2), 58–68 DOI: 10.1111/j.1540-5826.2009.01277.x
Hayes, J. R., & Nash, J. G. (1996). On the nature of planning writing. In M. C. Levy & S. Ransdell (Eds.), The science of writing (pp. 29-55). Mahwah NJ: Erlbaum
Hillocks, G. Jr. (1986). Research on written composition: New directions for teaching. Urbana, IL: ERIC Clearinghouse on Reading and Communication Skill.
*İzdeş, M. (2011). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerine verilen yazma eğitiminin öğrencilerin hikâye yazma becerisine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
*Kaldırım, A. (2014). 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modelinin ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.
*Karatosun, S. (2014). planlı yazma ve değerlendirme modelinin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin kompozisyon yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi.
Karchmer-Klein, R. (2007). Best practices in using the Internet to support writing. In S. Graham, C. A. MacArthur, & J. Fitzgerald (Eds.) Best Practices in writing instruction (1st Ed., pp. 265- 286), New York NY: Guilford.
Koppenhaver, D., & Williams, A. (2010). A conceptual review of writing research in augmentative and alternative communication. Augmentative and Alternative Communication, 26(3), 158– 176. DOI: 10.3109/07434618.2010.505608
*Korkmaz, G. (2015). Yaratıcı yazma yönteminin 6. sınıf öğrencilerinin yazma öz yeterlik algılarına, yazmaya ilişkin tutumlarına ve yazma becerisi akademik başarılarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
Lüle Mert, E. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının yazılı anlatım becerileri ve dil duyarlılıkları üzerine bir inceleme. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8007 of Turkish or Turkic, 10(7), 689-708. DOI:
Matsumura, L. C. Patthey-Chavez, G. G., Valdes, R., & Garnier, H. (2002). Teacher feedback, writing assignment quality, and third-grade students' revision in lowerand higher-achieving urban schools. The Elementary School Journal, 103(1), 3-25
McCuthen, D. (2006). Cognitive factors in the development of children’s writing. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.115-130). New York, NY: Guilford.
Morgan, D. N., & Pytash, K. E. (2014). Preparing preservice teachers to become teachers of writing: A 20-year review of the research literature. English Education, 47(1), 6-37.
Nystrand, M. (2006). The social and historical context for writing research. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.11-27). New York, NY: Guilford
Özbay, M. (2010). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap
*Özkara, Y. (2007). 6+1 analitik yazma ve değerlendirme modelinin 5. sınıf öğrencilerinin hikâye edici metin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
*Öztürk, E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
Pearson, P. D. (2009). The roots of reading comprehension instruction. In S. E. Israel & G. G. Duffy (Eds), Handbook of Research on Reading Comprehension, (pp. 3-31) New York, NY: Routhledge.
Pritchard, R. J., & Honeycutt, H. L. (2006). The process approach to writing instruction: Examining its effectiveness. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.275-290). New York, NY: Guilford.
Risko, V. J., Roller, C. M., Cummins, C., Bean, R. M., Block, C. C., Anders, P. L., & Flood, J. (2008). A critical analysis of research on reading teacher education. Reading Research Quarterly, 43(3), 252–288.
*Sever, E. (2013). Süreç temelli yazma modellerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım ve yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi.
Shanahan, T. (2000). Research synthesis: Making sense of the accumulation of knowledge in reading. In M. L. Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research (Vol. 3, pp. 209–226). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Shermis, M. D., Burstein, J., & Leacock, C. (2006). Application of computers in assesment and analysis of writing. In C. A. MacArthur, S. Graham & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp.403-416). New York, NY: Guilford.
Simmons, J. (2003). Responders are taught, not born. Journal of Adolescent and Adult Literacy, 46(8), 684-693.
Spandel, V. (2005). Creating writers: Through 6-trait writing assesment and instruction. Boston: Pearson.
*Şahin, C. (2004). İlköğretim ikinci kademe yazılı anlatım becerisinin etkin öğrenme yöntemleriyle geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
*Şengül, M. (2011). İlköğretim II. kademe Türkçe öğretiminde yazma becerilerine yönelik öğretim ve ölçme -değerlendirme yaklaşımlarının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi.
*Şentürk, N. (2009). Planlı yazma değerlendirme modelinin 8. sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metin yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
*Tağa, T. (2013). İlköğretim 7 sınıf Türkçe dersinde kullanılan zihin haritası tekniğinin öğrencilerin yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
*Tonyalı, E. (2010). Yaratıcı yazma uygulamalarının ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin yazma becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
*Türkel, A. (2011). Yaratıcı dramanın yaratıcı yazma başarısına ve yazmaya karşı tutuma etkisi (ilköğretim 8. sınıf). Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
*Uygun, M. (2012). Öz düzenleme stratejisi gelişimi öğretiminin yazılı anlatıma, yazmaya yönelik öz düzenleme becerisine, kalıcılığa ve tutuma etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi *
*Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi programının öğrenci başarısına etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
Whiteman, M. F. (1980). What we can learn from writing research. Theory into Practice, 19(3), 150-156. DOI: 10.1080/00405848009542892
*Yamaç, A. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin gelişiminde dijital hikâyelerin etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.