OSMANLI DÖNEMİ ORTAKENT BAŞLIKLI MEZAR TAŞLARI

"Osmanlı Dönemi Başlıklı Ortakent Mezar Taşları" konulu bu incelemede Ortakent Mezarlığında bulunan 30 mezar taşı araştırılarak, çalışmamızda yer almıştır. Mezar taşlarında tarihi bilinen bütün örnekler XVII. yy. ikinci çeyreği ile XX. yy. ilk çeyreği arasındadır. 30 örnekten 20 tanesi XVIII. yy., 9 tanesi XIX. yy., 1 tanesi XX. yy.dır. Mezar taşlarının hepsi mermer malzemeden yapılmıştır. Mezar taşlarının büyükten küçüğe doğru boyları 140 cm. ile 45 cm., genişlikleri 36 cm. ile 14 cm., kalınlıkları ise 14 ile 3.5 cm. arasında değişmektedir. Ortakent'te bulunan mezar taşları şahideli tiptedir. Örneklerin çoğu dikdörtgen gövdelidir. 3 mezar taşında ayak taşı bulunmaktadır. 30 mezar taşında bir çeşidi kadın başlığı olmak üzere kavuk, sarık, fes gibi başlıklar bulunmaktadır. Genel olarak ele aldığımız bütün mezar taşları kitabelidir. 2 örneğin kitabe dizilişi diagonal, 28 tanesi de yatay şekilde verilmiştir. Baş ve ayak taşlarının 27 tanesi sağlamdır. 3 örnek ise; kırık, eksik veya aşınmış vaziyettedir. 30 mezar taşından 19 tanesi erkek mezarı, 11 tanesi kadınlara ait mezarlardır. Şahidelerin yapım ve süsleme tekniği olarak oyma ve kazıma görülmektedir. Kazıma tekniği daha çok ayak taşlarında karşımıza çıkmaktadır. Süsleme konusu olarak bitkisel, nesneli, geometrik bezeme unsurları ve yazı kullanılmıştır

OTTOMAN PERIOD HEADED GRAVESTONES OF ORTAKENT

This concerns, “Ortakent Gravestones.”. Among the cemetery of Ortakent, The dates of the gravestones are between 18.th-20.th centuries and 20 samples of 30 are from 18.th. century, 9 are from 19.th., 1 is from 20.th. century. Gravestones were of marble. The lenghts of the stones are between 140 cm.-45 cm., their widths are between 36 cm.-14 cm., their thicknesses are between 14 cm.-3.5 cm. Most of the samples are in rectangular and shapes and some are rectangular-prizmal. 3 of them have Foot gravestones. 30 head gravestones have large wadded turban (kavuk), turban (sarık), fez (fes) and kerchief. All of the gravestones have inscriptions. 5 of them are without inscriptions. Inscriptions on 3 samples were laid diagonal, and 27 of them were laid in a linear system, 30 of head ve foot gravesones are in good condition. 3 samples are broken. 19 of 30 gravestones are men’s and 11 are of women’s. While scarping was used for making gravestones are scarping, and painting were used as the main decoration tecnique is seen on foot stone with the painting technique, inscriptions of stones were coloured. Most of the inscriptions and decorations are relieved. Decoration subjects seen on gravestones are phytomorphic, geometric, objective and calligraphic

PDF

___

ACUN, Hakkı (2005), Tüm Yönleri ile Çapanoğlu ve Eserleri, Ankara.

AHMED Cevad (1882), Tarih-i Asakir-i Osmani, Paris.

AHMED RASĠM, (1324), “Fes Hakkında”, ĠstiĢare, S.6.

ANONĠM (1987), Kıyafetü’l Ġnsaniye Fi ġema’ili’l-Osmaniyye, Ġstanbul.

ARĠF AHMED PAġA (1846), Anciens Costumes Ottomans, Paris.

ATASOY, Nurhan (2000), DerviĢ Çeyizi, Türkiye’de Tarikat Giyim-KuĢam Tarihi,Kültür Bakanlığı Yay., Ġstanbul.

AYDOĞDU, Günnur (1997), Amasya Mezar TaĢları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı (BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi), Ankara .

BARIġTA, H.Örcün (2000), “Eyüpsultan Cafer PaĢa Türbesi ve Mezar TaĢı Süslemeleri Üzerine”, Tarihi Kültürü ve Sanatıyla IV.Eyüpsultan Sempozyumu, Tebliğler, 5-7 Mayıs 2000, Ġstanbul , s.252-283.

ÇULPAN, Cevdet (1961), Antik Devirlerden Zamanımıza Kadar Ġlahiyat-Edebiyat-Tıp ve Sanat Tarihlerinde Serviler, II, Ġstanbul.

GALĠTEKĠN, A.N. (2001), Kocaeli Ereğli Beldesi Kitabeleri, Ereğli Bel.Kül.Yay.1, Ġstanbul. KARA, H.- DANIġIK, ġ. (2005), Konya Mezarlıkları ve Mezar TaĢları, Meram Bel.Kül.Yay., Konya.

KARAMAĞARALI, Beyhan (1992), Ahlat MezartaĢları, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara .

KOÇU, ReĢat Ekrem (1969), Türk Giyim KuĢam ve Süslenme Sözlüğü, Ankara.

KOLOĞLU, Orhan, (1978), Ġslamda BaĢlık, Ankara.

KUMBARACILAR, Ġzzet (Tarihsiz), SerpuĢlar.

TORUN, Ahmet Semih (2010), “ġeyh Muhammed Murad-ı Buhari Tekkesi Haziresi Üzerine Bir Değerlendirme”, Vakıflar Dergisi, S.34, Aralık, Ankara, s.125-161.

TÜFEKÇĠOĞLU, Abdülhamid (2005), “Siirt-Eruh Yöresinde Tespit Edilen Türbeler ve Mezar TaĢları”, VIII. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi AraĢtırmaları Sempozyumu (26-28 Nisan 2004/Sakarya), S.Ü.Fen-Ed.Der. Yay., Sakarya, s.420-437.

ÜLKER, Necmi (1985), “Ġzmir’in PınarbaĢı Mezar Kitabeleri I (XVIII-XIX.yüzyıl)”, II.AraĢtırma Sonuçları Toplantısı, 16-20 Nisan 1984, Ankara, s.1-20.

ÜLKER, Necmi (1994), „Tire’de Osmanlı Dönemi Türk Kitabeleri ”, Türk Kültüründe Tire, T.Diyanet Vakfı Yay.,Ankara, s.97-112.

ÜNVER, Süheyl (1987), GeçmiĢ Yüzyıllarda Kıyafet Resimlerimiz, T.T.K.Yay., Ankara.

YARDIM, Ali, (2002), Alanya Kitabeleri, Ġstanbul Fetih Cemiyeti Yay., Ġstanbul.