Osman Cemal Kaygılı -hayatı, edebî kişiliği ve eserleri-

Osman Cemal Kaygılı, 1910 yılında „Eşek‟ adlı dergide yazın hayatına başlamış; hemen hemen her türde ürün vermiş yazarlardandır. Yetiştiği ve yaşadığı çevre yönünden çağdaşlarından farklı olan yazar, ortaya koyduğu bütün ürünlerde bu çevreyi okura hissettirir. Osman Cemal, o dönem edebiyat dünyasının dışında kalmış Kumkapı, Kasımpaşa, Samatya, Hasköy gibi semtleri; bu semtlerdeki sosyal hayatı; çingeneler, tulumbacılar, hovardalar, akşamcılar, külhanbeyleri gibi tipleri; meyhâneler, kahvehâneler, gazinolar gibi eğlence yerlerini, eserlerine malzeme olarak seçer. Bu zengin malzeme, yazarın dilini önemli ölçüde belirler. Yazar roman, hikâye, oyun, sözlük ve araştırmainceleme türlerinde eserler yazmıştır.

Osman Cemal Kaygılı -his life, literary personality and works

Osman Cemal Kaygılı started to write at journal called as “Eşek” in 1910 and he was one of the the writers who had written about all kinds of literature. The author who was different from his contemporaries in terms of the periphery he was grown up and lived in had the readers feel this periphery in his all writings. Osman Cemal Kaygılı chose as materials for his literary works the districts which remained outside the literary world at that time such as Kumkapı, Kasımpaşa, Samatya, Hasköy, the social life in these districts, the types such as gypsies, unofficial fire fighters, rakes, tipplers, gangsters and entertainment places such as pubs, cafes and casinos. These mentioned rich materials determined the language he used to a great extent. He has written novels, stories, dictionary, types of research.

___

  • Çingeneler. 1939. Etiman Kitabevi. İstanbul.
  • Çingeneler. 1972. Bilgi Yayınevi. İstanbul.
  • Aygır Fatma.1944. Semih Lütfü Kitabevi. İstanbul.
  • Aygır Fatma.1997. İnkılâp Litabevi. İstanbul.
  • Bekri Mustafa. 1941. Son Telgraf Gazetesi’nde tefrika.
  • Bekri Mustafa. 1944. Semih Lütfü Kitabevi. İstanbul.
  • Akşamcılar. 1937. Son Telgraf Gazetesi’nde tefrika.
  • Akşamcılar. 2003. Arma Yayınları. İstanbul.
  • Kovuk Palas’ın Esrarı. 1942. Son Telgraf Gazetesi’nde tefrika.
  • Kovuk Palas’ın Esrarı. 2003. Arma Yayınları. İstanbul.
  • Çuvalcı Şeyhinin Halefi. 1923.Sabah Matbaası.
  • Altın Babası. 1923.Cihan Biraderler Matbaası.
  • Bir Kış Gecesi. 1923.Orhaniye Matbaası.
  • Çingene Kavgası. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Tekin Olmayan Kedi. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Goncanın İntiharı. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Mahkemede Kaynana Gelin Kavgası. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Eşkıya Güzeli. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Perili Bostan. 1925. Orhaniye Matbaası.
  • Sandalım Geliyor Varda. 1938. Çığır Kitabevi.
  • Üfürükçü. 1935. İstanbul Devlet Basımevi. İstanbul. (Kaygısız soyadı ile.)
  • Argo Lugatı. 1932. Haber Gazetesi’nde tefrika.
  • Argo Lugatı. 2003. Selis Kitaplar. Haz. Tahsin Yıldırım. İstanbul.
  • İstanbul’da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri.1937. Burhaneddin Basımevi. İstanbul.
  • İstanbul’da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri. 2007. Merkez Kitaplar. Haz. Mustafa Apaydın.
  • İstanbul’un Köşe Bucağı. 1931. Yeni Gün gazetesinde tefrika.
  • Köşe Bucak İstanbul. 2003. Selis Kitaplar. Haz. Tahsin Yıldırım. İstanbul.
  • ABASIYANIK, Sait Faik. 1999. Bütün Eserleri. Balıkçının Ölümü, Yaşasın Edebiyat 9. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • AKGÜN, Adnan. 1996. “Edebiyatçılarımızın Resmi Hâl Tercümeleri”. İlmî Araştırmalar 2. İstanbul: İlim Yayma Cemiyeti..
  • AKTUNÇ, Hulki. 2002. Büyük Argo Sözlüğü. İstanbul: YKY.
  • ALANGU, Tahir. 1968. Cumhuriyetten Sonra Hikâye ve Roman Antolojisi 1919-1930. C. 1. İstanbul: İstanbul Matbaası.
  • APAYDIN, Mustafa. 2003. Osman Cemal Kaygılı’nın Hikayeciliği Üzerinde Bir İnceleme. Adana: Baki Kitabevi.
  • APAYDIN, Mustafa. 2005. Osman Cemal Kaygılı’nın Hikâyeleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • APAYDIN, Mustafa. 2006. Osman Cemal Kaygılı’nın Hikâyeciliği. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • OKAY, Orhan. 1990. “Osman Cemal Kaygılı” Büyük Türk Klâsikleri c.XII. İstanbul: Ötüken Yay. s. 281-283.
  • ÇELİK, Behçet. 1991. “Osman Cemal Kaygılı Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre”. Yazılı Günler. Aylık Edebiyat Dergisi. S.3. s.3-4.
  • ÇELİK, Behçet. 1998. “Osman Cemal Kaygılı Destursuz Abdest Bozan Yazar”. Virgül Aylık Kitap ve Eleştiri Dergisi. Sayı:6.
  • ÇELİK, Behçet. 2003. “Osman Cemal Kaygılı’nın Romanlarında Yaşantı ve Dil”. Virgül. Aylık Kitap ve Eleştiri Dergisi. Sayı:62.
  • GÖÇGÜN, Önder. 1993. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanları ve Romanlarında Şahıslar Kadrosu. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • KUDRET, Cevdet. 1967. Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman II Meşrutiyetten Cumhuriyete (1910-1923). İstanbul: Varlık Yay.
  • KURDAKUL, Şükran. 1992. Çağdaş Türk Edebiyatı II, Meşrutiyet Dönemi / 2. Kitap. İstanbul: Bilgi Yayınları.
  • KUTLU, Mustafa. 1982. Kaygılı, Osman Cemal. Türk Dili Ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • LEKESİZ, Ömer. 1997. Yeni Türk Edebiyatında Öykü 1. İstanbul: Kaknüs Sanat-Edebiyat.
  • NESİN, Aziz. 1973. Cumhuriyet Döneminde Türk Mizahı “Düzyazı”. İstanbul: Akbaba Yay.
  • OZANSOY, Halit Fahri. 1970. Edebiyatçılar Çevremde, Ankara: Sümerbank Kültür Yay.
  • ÖZKIRIMLI, Atilla. 1984. “Kaygılı, Osman Cemal”. Türk Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: Cem Yayınları.
  • SAĞOL, Gülden. 2002. “Argo Sözlükleri” Türk Kültüründe Argo. Hollanda: Türkistan ve Azerbaycan Araştırma Merkezi Yayını. (SOTA). s. 73.
  • TANER, Refika- BEZİRCİ, Asım. 1973. Seçme Romanlar, (Yazarları, Özetleri, Eleştiriler, Kaynaklar). İstanbul: Hür Yayınevi.
  • Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 2003. “Kaygılı, Osman Cemal”. İstanbul: YKY. s.586-587.
  • ÜNSAL, Refika. 1954. Osman Cemal Kaygılı Hayatı ve Eserleri. İstanbul Ünv. Edebiyatı Fakültesi Türkoloji Bölümü. Dan. Mehmet Kaplan. Yayımlanmamış Bitirme Tezi.
  • YÜZÜNCÜ, Reşat Feyzi. 1947. Osman Cemal Kaygılı Hayatı-Şahsiyeti-Eserleri. İstanbul: Çığır Kitapevi.