Kaşkay Türklerinde sosyal tabakalaşma

Dünyanın sosyal dinamikleri, göçler, yerleşmeler, ziraat, hayvancılık, sanayileşme, siyaset, inanç gibi sebeplerle değişik boyutlar kazanmaktadır. Artan sosyal hareketlilikle yeni rol ve statüler ortaya çıkmakta ve böylece insan katmanları ya da sosyal tabakalar ortaya çıkmaktadır. Doğu ve Batı toplumlarında bu konu üzerinde teorik ve pratik pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada İran sınırları içinde bulunan Kaşkay Türklerinin, eski Türk toplumları ve özellikle Oğuz Türkleri ile ortaklık gösteren sosyal tabakalaşma yapısı incelenmiştir.

Social stratification on Kashkay Turks

Social dynamics of the world gain various dimensions due to the such reasons as migrations, settlements, agriculture, animal husbandry, industrialization, politics, and religions. Today there are a lot of studies on this issue as theoretical and practical in the East end West, With the increasing social movements, new roles and status have been emerging; thus, the human layers or social strata occur. In this study the structure of the social strata between Kaskay Turks located within the Iranian borders, and the Old Turkish Communities, particularly the Oghuz Turks, was studied.

___

  • AHUR Şehram (2001), İran’da Yaşayan Kaşkay Türklerinin Sosyo-Kültürel Yapısı, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans, Ankara.
  • AKA İsmail, “Anadolu’dan İran’a Göçler”, Tarihten Günümüze Türk-İran İlişkileri Sempozyumu, 16-17 Aralık 2002 Konya, Türk Tarih Kurumu Yayınları Ankara 2003.
  • AKALIN, K. Haldun (1986), Sosyal Tabakalaşma –Sosyal Sınıflar ve Marksizm, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • ARSLAN Ali, “Temel Sorunları ve Açılımları ile Sınıf Teorisi, Sınıf Bilinci ve Orta Sınıflar”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 2 (2004), s. 126-143
  • ATTAR Aygün, İran’ın Etnik Yapısı (Yakın Dönem ve Günümüzde), Divan Yayıncılık, Ankara 2006.
  • BAHAR Halil İbrahim, Sosyoloji, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Ankara 2008.
  • BECK Lois, The Qashqa’i of Iran, Yale University Pres, NewHaven and London 1986.
  • BLAGA Rafael, İran Halkları El Kitabı, 1997.
  • BOTTOMORE T.B., Toplumbilim, Çev. Ünsal Oskay, Der Yayınları, İstanbul 2000.
  • BÖLÜKBAŞI Ali, Camia-i İli Der İran, Defter-i Pejuheşha-i Ferhengi, Tahran 2004.
  • CEVANŞİR Babek (2001), Kaşkay Tarihi, Mimar Sinan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • CSATO Eva A., “The Kashkay Language (Gunnar Jarring’s Kahskay Materials)”, Turcologica, S. 62 (2006), s. 209-225.
  • ÇELİK Muhittin, “Kaşkay Türkleri’, Türkler, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, C. 20 (2002), s. 658-674.
  • DOERFER Gerhard, “İrano-Turkic Varieties”, Turcologia, S. 62 (2006), s. 93-113.
  • DOĞAN, İsmail, Sosyoloji-Kavramlar ve Sorunlar, Pegem Yayıncılık, Ankara 2000.
  • DOLATKHAH Sohrab, “A Kashkay Folktale”, Turkic Languages, S. 12 (2008), s. 187-193.
  • DOLATKHAH Sohrab, “The Kashkay People, Past and Present”, Bilig, S. 53 (2010), s. 103-114.
  • DÖNMEZER Sulhi, Toplumbilim, Beta Yayınları, İstanbul 1999.
  • ERDEM Melek, “Türkmenlerde “Tire” ve “Tayfa” Kavramları”, Kök Araştırmalar, C.3/S. 2 (2001), s. 87-105.
  • EROL Metin, “Toplumun Tabakalı ve Olasılıklı Yapısı”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, C. 27/ S. 1 (2003), s. 27-58.
  • GIDDES Antony, Toplumun Kuruluşu, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 1999.
  • GÖKALP Ziya, Türk Medeniyeti Tarihi, Haz. Afşar İsmail Aka, Kazım Yaşar Kopraman, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1976.
  • GÖMEÇ Saadettin, Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara 1999.
  • GÖZAYDIN Nevzat, Türk Dünyası Nüfus Sosyal Yapı Dil Edebiyat, Geçit Yayınları, Kayseri 1997.
  • GÜÇER Mehmet Sıddık (2005), Max Weber’de Sosyal Tabakalaşma Olgusu, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • HOLTHUS Bruno Schulz, Sepide-dem der İran Hatırat-ı Schulz-Holthus Casus-ı Alman der İran der Ceng-i Dovvum-ı Cihanî, Çev. Mihrdad Eheri, İntiĢarat-ı Nakş-ı Çelipa, Tahran 2000.
  • KAFESOĞLU İbrahim, Türk Millî Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1997.
  • KALAFAT Yaşar, İran Türklüğü Jeokültürel Boyut, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2005.
  • KARAKOÇ Birsel, “Notes on Subject Markers and Copular Forms in Turkish and in Some Turkic Varieties of Iran: A Comparative Study”, Turkic Languages, S. 13 (2009), s. 208-224.
  • KERBO Harold R., Social Stratification and Inequality: Class Conflict in Historical, Comparative and Global Perspective, McGraw-Hill Companies, New York 2006.
  • KHOLGH ve NOORĠ A.A. Nick– Asgari, Feild Sociology of Irans Tribes, Çaphaş Yayınları, Tahran 1998.
  • KİYANİ Menuçehr (2005), Qaşqaylar (Tarixi-etnoqrafik tedqiqat), Yayınlanmamış doktora tezi, Azerbaycan Milli İlimler Akademiyası Arxeologiya ve Etnoqrafiya İnstitutu, Bakı.
  • KİYANİ Menuçehr, Siyah Çadırha, Kiyan Neşr, Şiraz 1993
  • NİJAD Cevad Safi, Aşayir-i Merkez-i İran, İntişarat-ı Emir Kebir, Tahran 1994.
  • OBERLİNG Pierre, “İran’ın Türk Halkları”, Dünyada Türkler, Say Yayınları, İstanbul 1995, s. 147-157.
  • OZANKAYA Özer, Toplumbilime Giriş, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara 1979.
  • ÖNGEN Tülin, “Marx ve Sınıf”, Praksis –Sınıf Tartışmaları- , S. 8 (2002), s. 9-28.
  • ÖZÖNDER F. Sema Barutçu, “İran ve Türkler”, Kök Araştırmalar, C.IV/ S. I (2002), s. 101-122.
  • RESULZADE Mehmet Emin, İran Türkleri, Türk Dünyası Araştırmaları Yayınları, İstanbul 1993.
  • SARAY Mehmet, Türk-İran İlişkileri, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 1999.
  • TANERİ Aydın, Türk Devlet Geleneği Dün-Bugün, MEB Yayınları, İstanbul 2004.
  • TAPPER Richard, İran’ın Sınır Boylarında Göçebeler Şahsevenlerin Toplumsal ve Politik Tarihi, Çev. Dilek Özdemir, İmge Kitabevi, Ankara 2004.
  • TAYYİBİ Mansur Nasiri, Nakş-i Kaşkayi-ha Der Tarih ve Ferheng-i İran, Vizaret-i Ulum Tahkikat ve Fennaveri Yayınları, Tahran 2009.
  • TEZCAN Mahmut, Sosyolojiye Giriş Temel Kavramlar, Ankara 1995.
  • TÜRKDOĞAN Orhan, Türk Tarihinin Sosyolojisi, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2004.