ÖRGÜTSEL SESSİZLİK VE TÜKENMİŞLİK SENDROMU İLİŞKİSİ

Örgütsel sessizlik, çalışanların çeşitli nedenler yüzünden örgütsel konular ile ilgili düşünce ve önerilerini dile getirmekten kaçınmalarıdır. Tükenmişlik sendromu ise, çalışanların işlerine bağlı olarak zihinsel, duygusal ve fiziksel yorgunluk yaşamaları olarak ifade edilebilir. Her iki kavram da, günümüzde bireyleri ve örgütleri önemli ölçüde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Bu açıdan bakıldığında, literatürde pek çok araştırmacının örgütsel sessizlik ya da tükenmişlik kavramları üzerinde birçok bilimsel araştırma gerçekleştirdiği görülmektedir. Ancak bu araştırmalarda örgütsel sessizlik veya tükenmişlik kavramları ya ayrı ayrı ele alınmış, ya da bu kavramların başka kavramlar ile olan ilişkileri incelenmiştir. Buna karşın, literatürde her iki kavram arasındaki ilişkiyi sorgulayan pek az çalışmanın olduğu görülmüştür. Buradan hareketle, bu araştırmada çalışma hayatını etkileyen en önemli konular arasında olduğu düşünülen örgütsel sessizlik ve tükenmişlik kavramları arasındaki ilişkileri incelemek amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek üzere, Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde görev yapan ve kolayda örnekleme yöntemine göre seçilen toplam 132 akademisyen üzerinde ankete dayalı bir alan araştırması yürütülmüştür. Katılımcıların örgütsel sessizlik düzeylerini ölçmek için Çakıcı (2008) tarafından geliştirilen Örgütsel Sessizlik ölçeği ile tükenmişlik düzeylerini ölçmek için ise Maslach ve Jackson (1980) tarafından geliştirilen Tükenmişlik ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırmada örgütsel sessizlik ile tükenmişlik arasında anlamlı bir ilişki olduğunu öngören genel bir hipotez ileri sürülmüş ve hem bu hipotezi test etmek, hem de her iki kavram arasındaki ilişkiyi daha detaylı bir biçimde ortaya koyabilmek amacıyla sırasıyla Spearman Korelasyon ve Stepwise Regresyon Analizleri ile Yapısal Eşitlik Modellemesi'nden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, örgütsel sessizlik ile tükenmişlik kavramları arasında tahmin edildiği üzere anlamlı bir ilişkinin var olduğu göstermiş, aynı zamanda örgütsel sessizliğin, tükenmişlik üzerinde pozitif yönde bir etkisinin olduğu ortaya konulmuştur

THE RELATIONHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL SILENCE AND BURNOUT SYNDROME

Organizational silence is that employees avoid speaking about organizational issues because of various problems, and burnout is defined that employees experience mental, emotional and physical tired related to their jobs. At the present time, both those are very important among the factors that can influenced the individuals and organizations considerably. When viewed from this aspect, a good number of researchers did scientific studies on these concepts. However, these researches considered organizational silence and burnout singly, or evaluated these concepts in terms of the other concepts that it can be thought that they are correlated with them. Whereas, there are very few researches that examined the possible relationship between these concepts. Thus, it is aimed to examine the relationships between the concepts of organizational silence and burnout that it is thought that they are the most important issues which influenced the work life. With this aim, the survey study was conducted on total 132 academicians who work at Atatürk University. At this study, the hypothesis is suggested about the significant relationship between organizational silence and burnout, and Correlation and Stepwise Regression Analyses are used in order to test this hypothesis. The findings show that there is a significant relationship between organizational silence and burnout as it is expected, at the same time, it is revealed that organizational silence have a positive effect on burnout

PDF

___

AKTAŞ, H., ŞİMŞEK, E., (2012). Sükût İkrardan Gelir Mi? İşgörenlerin Örgütsel Sessizlik Davranışlarına İlişkin Tutumları ile İş Tatmin Düzeyleri ve Duygusal Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki Etkileşim, 20. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, İzmir, 330-335.
AMERİCAN JOURNAL OF PSYCHOTHERAPHY (1993). Silence: The Resounding Experience, 47, 167-170.
ARDIÇ, K., POLATÇI, S., (2008). Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (GOÜ Örneği), İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (2), 1-28.
ARDIÇ, K. ve POLATÇI, S., (2009). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21-46.
ARI, G. S., BAL, E. Ç., (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (1), 131-148.
BASIM, N., ŞEŞEN, H. (2006). Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamuda Bir Araştırma, Ege Academic Review, 6 (2), 15-23.
BOTERO, I. C., VAN DYNE, L., (2009). Employee Voice Behavior: Interactive Effects of LMX and Power Distance in The United States and Colombia, Management Communication Quarterly, 23 (1), 84-104.
BOWEN, F., BLACKMON, K., (2003). Spirals of Silence: The Dynamic Effects of Diversity on Organizational Voice, Journal of Management Studies, 40 (6), 1393-1417.
BRINSFIELD, C. T., EDWARDS, M. S., GREENBERG, J., (2009). Voice and Silence in Organizations: Historical Review and Current Conceptualizations, Jerald Greenberg & Marissa S. Edwards (Ed.). Voice and Silence in Organizations (ss. 3-37). İngiltere: Emerald Group Publishing.
ÇANKAYA, İ., BAŞAR, M., KOÇOĞLU, E., DEMİRKOL, A., (2012). Meslek Öncesi Dönemde Tükenmişliğe İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3 Summer 2012, p. 751-758, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3488, ANKARA-TURKEY
ÇAPRİ, B., (2006). Tükenmişlik Ölçeğinin Türkçe Uygulaması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 62-77.
COLQUITT, J. A., GREENBERG, J., (2005). Handbook of Organizational Justice. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
DAĞCI, A., KARTOPU, S., (2014). Mesleki Tükenmişlik ile Dindarlık Eğilimi Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/8 Summer 2014, p. 365-383, ISSN:
DETERT, J. R., Edmondson, A. C., (2005). No Exit, No Voice: The Bind of Risky Voice Opportunities in Organizations, Academy of Management Proceedings, 1-6.
HENRIKSEN, K., DAYTON, E., (2006). Organizational Silence and Hidden Threats to Patient Safety, HSR: HealthServices Research, 41 (4), 1539-1554.
IACOBUCCI, D., (2010). Structural Equations Modeling: Fit Indices, Sample Size, and Advanced Topics, Joıurnal of Consumer Psychology, 20, 90-98.
UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS, (1948) http://www.un.org/en/documents/udhr/article 18 KAÇMAZ, N., (2005). Tükenmişlik (Burnout) Sendromu, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68 (1), 29- 32.
KAHYA, C., (2013). Dönüştürücü Liderlik ve Etkileşimci Liderlik Anlayışları ile Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
McGOWAN, R., (2003). Organizational Discourses: Sounds of Silence, 3rd International Critical Management Studies Conference, Lancaster University.
MILLIKEN, F. J., MORRISON, E. W., (2003). Shades of Silence: Emerging Themes and Future Directions for Research on Silence in Organizations, Journal of Management Studies, 40 (6), 1563-1568.
MILLIKEN, F. J., MORRISON, E. W., HEWLIN, P. F., (2003). An Exploratory Study of Employee Silence: Issues that Employees Don’t Communicate Upward and Why, Journal of Management Studies, 40(6), 1453-1476.
MORRISON E. W., MILLIKEN F. J., (2000). Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World, The Academy of Management Review, 25 (4), 706-725.
NAKTİYOK, A., KARABEY, C. N., (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 179-198.
ÖZÇINAR, M., (2005). Asistan Doktorlarda Burnout Sendromu, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, İstanbul: Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği. PENTILLA, C., (2003). Get Talking, Entrepreneur, 31 (11), 25.
PINDER, C. C., HARLOS, K. P., (2001). Employee Silence: Quiescence and Acquiescence as Responses to Perceived Injustice, Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369.
PREMEAUX, S. F., BEDEIAN, A. G., ( 2003). Breaking the Silence: The Moderating Effects Of Self-Monitoring in Predicting Speaking Up in the Workplace, Journal Of Management Studies, 40 (6), 1537-1562.
ŞANLI, S., (2006). Adana İlinde Çalışan Polislerin İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Bilim Uzmanlığı Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
SEVİNÇ, E., (2013). Çoklu Regresyon Korelasyon Analizinde Varsayımdan Sapmalar ve Çimento Sektörü Üzerine Uygulama, http://serpam.org/wp-content/uploads/Sevinc2013.pdf, 1- 36.
ŞİMŞEK, E., AKTAŞ, H., (2014). Örgütsel Sessizlik ile Kişilik ve Yasam Doyumu Etkileşimi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 121- 136.
ŞİMŞEK, Ö. F., (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları, Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
SLADE, M. R., (2008). The Adaptive Nature of Organizational Silence: A Cybernetic Exploration of The Hidden Factory, Unpublished PHD Thesis, Washington: George Washington University.
SÜNTER, A. T., CANBAZ, S., DABAK, Ş., ÖZ, H., PEŞKEN, Y., (2006). Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Bağlı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeyleri, Genel Tıp Dergisi, 16 (1), 9-14.
TAHMASEBI, F., SOBHANIPOUR, S. M., AGHAZIARATI, M., (2013). Burnout: Explaining The Role of Organizational Silence on Its Influence (Case Study: Selected Executive Organizations of Qom Province), Journal of Basic and Applied Scientific Research, 3 (8), 272-282.
TANGIRALA, S., RAMANUJAM, R., (2008). Employee Silence in Critical Work Issues: The Cross Level Effects of Procedural Justice Climate, Personnel Psychology, 61, 37-68.
TELLİ, E., ÜNSAR, A. S., OĞUZHAN, A., (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama, EJOVOC: Electronic Journal of Vocational Colleges, 2 (2), 135-150.
TELMAN, N., ÖNEN, L., (2006). İşin Önemi ve İş Yaşamında Tükenmişlik, 4. Gençlik ve Rehberlik Sempozyumu, İstanbul.
VAKOLA, M., BOURADAS, D., (2005). Antecedents and Consequences of Organisational Silence: An Empirical Investigation, Employee Relations, 27 (5), 441-458.
VAN DYNE, L., ANG, S., BOTERO, I. C., (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs, Journal of Management Studies, 40 (6), 1359-1392.