OĞUZ ATAY'IN ROMANLARINDA TOPLUMSAL YABANCILAŞMA

Oğuz Atay, yaşadığı dünyanın bir parçası olarak insanî atılım ve varoluşların yitip gitmemesi için çalışır. Ona göre toplum, milletin en önemli yapı taşıdır. Oğuz Atay için kendi ülküsel kimliğini metanın ötekileşen ve ötekileştiren yüzünde aramak en büyük toplumsal yıkımdır. İçteki yapıcı insancıl sese farklı bir bakış açısıyla kulak veren Oğuz Atay, toplumsal hafızada ortaya çıkan bu girift tıkanıklığı eserlerinde etkili bir şekilde irdeler. Oğuz Atay"ın romanlarında toplumsal yabancılaşma, birey ve toplumu kendi öz değerlerine öteki kılan eylemsel ve düşünsel bir olgudur.,,Tutunamayanlar", ,,Tehlikeli Oyunlar" ve ,,Bir Bilim Adamının Romanı" adlı eserlerinde toplumun kendi öz değerlerine nasıl yabancılaştığını ortaya koyan yazar, toplumsal yapının bozulmasının başlıca nedenlerini kendilik değerlerine köksüzce yabancılaşma, hızlı şehirleşme ve metalaşma olarak görür. Oğuz Atay"ın anlatılarında toplumu kendilik değerlerine öteki kılan her düşünce ya da eylem, toplumun kimliksel değerlerini parçalayan ve onu kendi ülküsel değerlerine yabancılaştıran sosyal bir çatışama durumudur. Oğuz Atay"ın eserlerindeki ele aldığı "ötekilik" ya da ötekileşmenin düşünsel boyuttaki yabanlığı, toplumsal boyuttaki yozlaşmışlığın eylemsel görünümleriyle iç içedir. Anlatılarda simgesel değerler üzerinden verilen bu çatışma düzlemi toplumun varoluşsal reflekslerini tahrip ettiği gibi gelecek nesilleri şekillendirecek olan kurucu ve yaşatıcı deneyimsel sağaltımları da ortadan kaldırır. Yaratıcılığı kimliği ve romanlarında uyguladığı teknikler bakımından geleneksel kalıpların dışına çıkan Oğuz Atay, bireylerden meydana gelen toplumsal ittifakın kendi öz değerlerine öteki olması ya da sırt çevirmesini, toplumun kendi insanî ve kültürel değerlerine yabancılaşması olarak değerlendirir. Oğuz Atay"ın anlatılarında toplumun kendilik değerlerine yabancılaşması ya da ötekileşmesi, düş(ün)sel ve eylemsel köksüzleşmedir.

SOCIAL ALIENATION IN OĞUZ ATAY'S NOVELS

As a part of the world he lives in, Oguz Atay stands against the disappearance of human development and humane presence. According to him, society is the most important corner stone of the nation. For him, searching the ideal identity in the other and otherizing part of meta is the biggest social catastrophe. Oguz Atay, listening the inner humane voice with a different point of view, depicts this grift blockage appearing in social memory in his works in an effective way. In Oğuz Atay"s novels, social alienation is an actual and imaginary, ideational fact destroying the imaginary, ideational home and marginalizing the individual and the society to their own worths. In his works called "Tutunamayanlar", Tehlikeli Oyunlar", and "Bir Bilim Adamının Romanı"; he presents how the society is alienated from its own values by alienating the individuals from themselves and from the society. In his novels, the major reason of the social structure"s being deformed commodification. is rootless alienation, rapid urbanisation, and SOCIAL ALIENATION IN OĞUZ ATAY'S NOVELS

___

  • ADLER, Alfred (1997). Gnsan Tabiatını Tanıma, (Çev.: Ayda Yörükan), Gstanbul: TGBKY.
  • AKTAg, gerif (2000).Roman Sanatı ve Roman Gncelemesine GiriG, Ankara: Akçağ Yay.
  • ATAY, Oğuz (2004a).Tutunamayanlar, Gstanbul: GletiGim Yay.
  • ATAY, Oğuz (2004b). Tehlikeli Oyunlar, Gstanbul: GletiGim Yay.
  • ATAY, Oğuz (2004c). Bir Bilim Adamının Roman, Gstanbul: GletiGim Yay.
  • AYTAÇ, Gürsel (1999). ÇağdaG Türk Romanları Üzerine Gncelemeler, Ankara: Gündoğan Yay.
  • ÇOgTUROĞLU, Mustafa (2001). Sosyal gizofreni ve Yaratıcı DüGünce, Ankara: Güldikeni Yay.
  • ECEVGT, Yıldız (2005). Ben Buradayım...Oğuz Atay"ın Biyografik ve Kurmaca Dünyası, Gstanbul: GletiGim Yay.
  • ERGGL, Doğu (1994). Toplum ve Gnsan, Ankara: Turhan Kitapevi.
  • FORDHAM, Frieda (2004). Jung Psikolojisinin Ana Hatları,(Çev. Aslan Yalçıner), Gstanbul:Say. Yay.
  • FROMM, Erich (2001). Yeni Bir Gnsan Yeni Bir Toplum, (Çev. Necla Arat), Gstanbul: Say Yay.
  • GÜNDOĞAN, Ali Osman (1997). Albert Camus ve BaGkaldırma Felsefesi, Gstanbul: Birey Yay.
  • KORKMAZ, Ramazan (2002). Gkaros"un Yeni Yüzü, Ankara: Akçağ Yay.
  • KORKMAZ, Ramazan (2008).Aytmatov Anlatılarında ÖtekileGme Sorunu ve DönüG Gzlekleri,Ankara: Grafiker Yay.
  • MORAN, Berna (2002). Türk Romanına EleGtirel Bir BakıG 2, Gstanbul: GletiGim Yay. ÖZBUDUN-Sibel, GEORGE-Markus, TEMEL-Demirer (2008). YabancılaGma ve...., Ankara: Ütopya Yay.
  • TUĞCU, Tuncar (2002). YabancılaGma Problemi, Ankara: Alesta Yay.