ÖĞRETMEN ADAYLARININ SINIF YÖNETİMİ KONUSUNDAKİ ÖZ YETERLİK İNANÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİ (SYÖİÖ) GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Öğretmen ve öğrencinin yüz yüze geldiği, eğitim hizmetlerinin üretildiği, öğretimin yapıldığı ve öğrenmenin gerçekleştiği ortak yaşantı alanı olarak tanımlanan sınıflarda, yaşantıların önceden belirlenen amaçlar doğrultusunda gerçekleşmesinden öncelikle olarak öğretmenler sorumludur (Dönmez, 2008:14, Aydın, 2009:3). Dolayısıyla etkin bir sınıf yönetimiyle ilgili olarak öğretmenler için bir çok görev tanımlanmakta ve bu görevleri yerine getirmeleri beklenmektedir. Mesleğinin gerektirdiği yeterlikleri yerine getirmeleri, onların iyi eğitim almalarının yanı sıra, görev ve sorumluluklarını yerine getirebileceklerine olan inançları ile de yakından ilgilidir. Öğretmen adaylarının henüz öğrencilik yıllarında iken sınıf yönetimine dair geliştirecekleri öz yeterlik algıları öğretmenlik mesleğini icra etmelerinde büyük önem taşımaktadır. Bu anlamda araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının sınıf yönetimi özyeterlik inançlarının belirlenmesine katkı sağlayacak bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda 29 maddelik bir deneme formu hazırlanmış ve bu form Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesinde 2010-2011 güz döneminde öğrenim gören 442 son sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Uygulamadan elde edilen veriler üzerinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi çalışması sonucunda ölçeğin iki farklı yapıdan oluştuğu gözlenmiştir. Bu iki yapının, uzman görüşleri doğrultusunda "Sınıf yönetimi Yeterlik İnancı" ve "Sonuç Beklentisi" boyutlarını yansıttığına karar verilmiştir. Geçerlilik ve güvenirlilik çalışmaları tamamlanan ölçeğin tamamına ilişkin, Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı ?=0.81 olarak belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi çalışmaları sonucunda ise ölçeğe dair uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

___

AÇIKGÖZ, K.Ü. (2007). Etkili Öğrenme ve Öğretme. Ġzmir: Kanyılmaz Matbaası. AYDIN, A. (2009). Sınıf Yönetimi. Ġstanbul: Alfa Yayınları.

BANDURA, A. (1982). Self-efficacy Mechanism in Human Agency. American Psychologist, 37(2), 122-147.

BANDURA, A. (Ed.). (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing societies. Self-efficacy in changing societies. (pp. 1-45). New York: Cambridge University Press.

BÜYÜKÖZTÜRK ġ., Kiliç Çakmake., Akgünö.E., KaradenizĢ. Ve Demirelf. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (GeliĢtirilmiĢ onbeĢinci baskı),Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı(8.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.

CELEP, C.(2000). Sınıf Yönetimi ve Disiplini. Ankara: Anı Yayıncılık.

CANNON, J. R. & Scharmann, L. C. (1996). Influence of a Cooperative Early Field Experience On Preservice Elementary Teachers‟ Science Self- Efficacy. Science Education, 80, 419-436.

ÇAKIROĞLU,E. ve IĢıksal,M. (2009).Ġlköğretim Öğretmen Adaylarının Matematiğe Yönelik Tutum ve Özyeterlik Algıları. Eğitim ve Bilim,34,133-139.

COLLINS, K. M. T., James T. L. , Minor L. C., Onwuegbuzie A. J. , Witcher L. A. & Witcher A. E. (2002). Relationship Between Teacher Efficacy and Beliefs About Education Among Preservice Teachers, Paper Presented at the Annual meeting of the Mid-South Educational Research Association, Chattanooga, TN, November 6,2002, http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/ 0000019b /80

/1a/eb/a7.pdf, (02.09.2010). ÇOKLUK, Ö. ve Diğ. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli statistik. Ankara: Pegem Akademi.

DELLINGER, A. B., Bobbett, J. J., Olivier, D. F., & Ellet C. D. (2008). Measuring teachers‟ selfefficacy beliefs: Development and use of the TEBS-Self. Teaching and Teacher Education, 24(3), 751–766

DEMIRTAġ, H. (Ed.). (2005). Sınıf Yönetiminin Temelleri. H. Kıran. Etkili Sınıf Yönetimi(ss. 1- 32). Ankara: Anı Yayıncılık.

DEMIRTAġ, H., Cömert,M. ve Özer,N.(2011). Öğretmen Adaylarının Öz yeterlik Ġnançları ve Öğretmenlik Mesleğine ĠliĢkin Tutumları. Eğitim ve Bilim, 36,96-111.

DOĞAN, N., BeyaztaĢ, D.Ġ ve Koçak,Z.(2012).Sosyal Bilgiler Dersine ĠliĢkin Özyeterlik Düzeyinin BaĢarıya Etkisinin Sınıf ve Cinsiyete Göre Ġncelenmesi: Erzurum Ġli Örneği. Eğitim ve Bilim,37,224-237.

DÖNMEZ,B. (2008). Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.

ENOCHS, L. G. & Riggs, I. M. (1990). Further development of an elementary science teaching efficacy belief instrument. A preservice elementary scale. School Science and Mathematics, 90 (8), 694-706.

ERDOĞAN, Ġ. (2004) . Sınıf Yönetimi. Ġstanbul: Sistem Yayıncılık.

GODDARD, R. D. & Goddard, Y. L. (2001). A Multilevel Analysis of The Relationship Between Teacher and Collective Efficacy Urban Schools. Teaching and Teacher Education, 17, 807–818. GĠBSON, S.& Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Education Psychology, 76, 569-582.

GUSKEY, T.R. ve Passaro,P.D. (1994). Teacher Efficacy:A Study of Construct Dimensions. American Educational Research Journal.31, 627-645.

GÜROL, A., AltunbaĢ, S. ve Karaaslan, N. (2010). Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik Ġnançları ve

Epistemolojik Ġnançları Üzerine Bir ÇalıĢma. e-Journal of New World Sciences Academy. 5(3), 1395-1404, [Online]: http://newwsa.com (21.12.2011).

HEUBECK, B. G. & Neill, J. T. (2000). Confirmatory Factor Analysis and Reliability of the Mental Health Inventory for Australian Adolescents. Psychological Reports. 87. 431-440.

HOE, S.L. (2008). Issues and Procedures in Adopting Structural Equation Modeling Technique. Journal of Applied Quantitative Methods. 3(1). 76-83.

KAHN, J. H. (2006). Factor Analysis in Counseling Psychology Research, Training, and Practice: Principles, Advances, and Applications. The Counseling Psychologist. 34(5). 684-718.

MILNER, H. Richard. A. ( 2002). Case Study of an Experienced English Teacher‟s Self-Efficacy and Persistence through „Crisis‟ Situations: Teoretical and Practical Considerations, High School Journal, Oct/Nov, Vol:86, Issue 1.)

ÖZDAMAR, Kazım.(1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi.EskiĢehir:Kaan Kitabevi.

SANDERS, R. D., Allen, D. N., Forman, S. D., Tarpey, T., Keshavan, M. S. & Goldstein, G.(2005). Confirmatory Factor Analysis of the Neurological Evaluation Scale in Unmedicated Schizophrenia. Psychiatry Research. 133. 65-71.

SOODAK, L. C. & Podell, D. M. (1998). Teacher efficacy and the vulnerability of the difficult-toteach student. Advances in Research on Teaching, 7, 75-109.

TABACHNICK, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon. TSCHANNEN-MORAN, M., Woolfolk Hoy, A. & Hoy, W. K. (1998). Teacher Efficacy: Its Meaning and Measure,Review of Educational Research, 68(2), 202–248, http://www.des.emory.edu/mfp/ RER Teacher Efficacy 1998.pdf, (02.09.2010).

TSCHANNEN-MORAN, M. & Hoy, A. W. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17 (7), 783-805.

WOOLFOLK, A. E., Rosoff, B. & Hoy, W. K. (1990). Teachers‟ sense of efficacy and their beliefs about managing students. Teaching and Teacher Education, 6(2): 137-148.

YILMAZ M. ve diğerleri (2004). Yabancı Dilde Hazırlanan Bir Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe ye Uyarlanması. VI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ġstanbul: Marmara Üniversitesi, 9-11 Eylül; 805.