Nedîm'in Şarkılarında Beş Duyu

“Nedîmâne” denilen yeni bir söyleyiş tarzının geliştiricisi olan XVIII. yüzyıl Dîvân Şairi Nedîm’in ifade ediş kudreti, yerli malzemeyi ustaca kullanması, şuh ve nazik edâsı kaynakların ittifak ettiği özelliklerindendir. Ayrıca Klasik Şiirimizin “yaşadığı zamanı şiirin konusuyla en fazla ilişkilendiren” şairlerindendir. Üslubundaki alışılagelmiş soyut mecaz, teşbih ve çağrışımları somutlaştırarak anlatma yolunu seçmesi şiirini “realite”ye yaklaştırmıştır. Nedîm’in kendisine farklılık kazandıran bu tavrı, adıyla en çok anılan “Şarkı”ları esas alınarak incelenmeye çalışılacaktır.

Five Senses in Nedim's Şarkı's (Musical Poems)

Classical Ottoman poet Nedim who is the developer of a new style utterance of "Nedîmâne” in XVIII. century is one of the most important features are express the power of leaving, the ingenious use of local materials, lively style. Moreover, he is known as “live up to the time associated with the poem about the poet” in our classic poem. In the usual style of abstract metaphor, simile and associations to choose the way of a concrete poem about making the reality has close to. In this article will be studied of basis on Nedim’s poetry that earned him the difference courtier referred to by name.

___

GÖLPINARLI Abdülbâki, Nedim Divanı, II. Basım, İnkılap ve Aka Kitabevi, İst., 1972.

İNALCIK Halil, Şâir ve Patron (Patrimonyal Devlet Ve Sanat Üzerinde Sosyolojik Bir İnceleme), Doğu Batı Yay.,Ankara, 2003.

AVŞAR Ziya, Bir Başka Yönden Nedîm, Türklük Bilimi Araştırmaları sayı 12, Niğde 2002, s.155- 170.

AYVAZOĞLU Beşir, Güller Kitabı, Ötüken Yay., İstanbul, 1996.

POLAT Nâzım Hikmet, Türk Çiçek ve Ziraat Kültürü Üzerine (Cevat Rüştü’den Bir Güldeste), Kitabevi Yay., İstanbul, 2001.

LEPPERT Richard/ Çev: İsmail Türkmen, Sanatta Anlamın Görüntüsü (İmgelerin Toplumsal İşlevi), AYRINTI Yay., İstanbul, 2002.

PAKALIN Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Deyimleri Sözlüğü, M.E.B. Bas., İstanbul, 1993.

BULUT Hülya, Yeniliklerle Dolu Yüzyıldan İki Yeni İsim: Nedîm- Levnî ve Eserlerindeki Sevgili Figürleri, Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2001 (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi)

MACİT Muhsin, Nedîm Dîvânı, Akçağ, Ankara 1997.

MACİT Muhsin, “Nedîm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.32, Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi, İstanbul 2006, s. 510- 513

MAZIOĞLU Hasibe, Nedîm’in Dîvân Şiirine Getirdiği Yenilik, 2. Baskı, Akçağ, Yay., Ankara, 1992.

KORTANTAMER Tunca, Nedîm’in Manzum Küçük Hikayeleri, Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi V, Ege Üniv., Edebiyat Fak. Yay., İzmir 1989.

ÜLGENER Sabri, Darlık Buhranları ve İslâm İktisat Siyaseti, Mayaş yayınları, Ankara 1984