Türkiye Türkçesi Gramerinin yazımı ve öğretiminde 3. kişiyle ilgili sorunlar üzerine (bildirme ve iyelik)

Bu çalışmada Türkiye Türkçesi gramer yazımında 3. kişi bildirme eki olarak kabul edilen -DIr ekinin bildirme eki olamayacağı üzerinde durulmuş, bu ekin kişi ve zamanı işaretlemediği örnek cümleler üzerinde gösterilmiş ve ekin kiplik işaretleyicisi olarak ele alınması gerektiği vurgulanmıştır. Gramerlerde 3. kişi iyelik ekleri açıklanırken çokluk kişi için yalnızca +lArI ekinin verilmesinin Türkiye Türkçesindeki kullanımları yansıtmadığı belirtilmiş ve +(s)I ekinin de 3. çokluk kişiyi işaretlediği örnekler üzerinde tartışılmıştır.

On the problems about the third person in Turkey Turkish Grammar writing and teaching (copula and possession)

In this article, firstly it is argued that -DIr suffix, which is accepted as copula in Turkey Turkish grammar writing, can not be copula and it is showed in given sentences that -DIr doesn’t mark 3rd person. The opinion that this suffix should be studied as a modality marker is emphasized. In Turkish grammars, +lArI suffıx is only given as the third plural possessive suffix. Secondly, it

___

  • BANGUOĞLU Tahsin (1998). Türkçenin Grameri, Ankara: Turkish Language Association Publications.
  • BASSARAK Armin (1997). “New Considerations About the Turkish -dir Suffix”. International Journal of Central Asian Studies 2, 114-126.
  • BİLGEGİL Kaya (1984). Türkçe Dilbilgisi, İstanbul: Dergah.
  • BOZKURT Fuat (2004). Türkiye Türkçesi, İstanbul: Kapı.
  • BUSSMANN H. (2006). Routledge Dictionary of Language and Linguistics (çev. G. Trauth-K. Kazzazi), London-New York: Routledge.
  • BYBEE Joan, R. Perkins and W. Pagliuca (1994). The Evolution of Grammar: Tense, Aspect and Modality in the Languages of the World. Chicago: University of Chicago Press.
  • BYBEE Joan and Susan Fleischman (1995). Modality in Grammar and Discourse, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins. CRYSTAL David (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Oxford: Blackwell Publishing.
  • CORCU Demet (2003). A Linguistic Analysis of Necessity as a Part of the Modal System in Turkish, Unpublished M.A Thesis. Mersin: Mersin University Social Sciences Institute.
  • DEMİR, Nurettin-Emine Yılmaz (2003). Türk Dili El Kitabı, Ankara: Grafiker.
  • DEMİR Tufan (2006). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Kurmay.
  • EDİSKUN Haydar (1999). Türk Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • SÜER Eker (2003). Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker.
  • ERGİN Muharrem (1993). Türk Dil Bilgisi, Ġstanbul: Bayrak.
  • FRAWLEY William (2005). Modality, Berlin: Mouton de Gruyter.
  • GENCAN Tahir Nejat (2001). Dilbilgisi, Ankara: Ayraç.
  • GÖKSEL Aslı-Celia KERSLAKE (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar, Londra: Routledge.
  • GÜLENSOY Tuncer (2000). Türkçe El Kitabı, Ankara: Akçağ.
  • GÜLSEVĠN Gürer (2002). Uşak İli Ağızları. Ankara: Turkish Language Association Publications.
  • GÜNEŞ Sezai (2003). Türk Dili Bilgisi, İzmir.
  • HENGİRMEN Mehmet (2005). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin.
  • KAHRAMAN Tahir (2009). Çağdaş Türkiye Türkçesi Dil Bilgisi, İzmir.
  • KARAHAN Leyla (1999). “Yükleme ve İlgi Hali Ekleri Üzerine Bazı Düşünceler”, 3. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı 1996, Ankara: Turkish Language Association Publications: 605- 611.
  • KERİMOĞLU Caner (2006a). “Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Söz Dizimi ile Ġlgili Kabuller Üzerine I ( Kelime Grupları)” Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 20 : 106-118
  • KERİMOĞLU Caner (2006b). “Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Söz Dizimi İle İlgili Kabuller Üzerine II ( Söz Dizimi)” Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 20 : 119-129.
  • KERİMOĞLU Caner (2007). “Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Yapı Bakımından Cümle Sınıflandırmaları”, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 21: 98-107.
  • KERİMOĞLU Caner (2008a). “Türkiye Türkçesi Gramerciliğinde Çokluk ve İstek. Kategorileri”. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 5/3: 140-155.
  • KERİMOĞLU Caner (2008b). “Özne Yüklem Uyumu Bakımından Farklı Bir Cümle Tipi”, TURKISH STUDIES -International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, (Türkiye Dısındaki Türkler Dosyası), Volume 3/7 Fall 2008, (www.turkishstudies.net) : 749-756.
  • KILIÇ Filiz (2004). Kırgız Türkçesinde Bilgi Kipliği: Delile Dayananların Diğer Bilgi Kiplikleriyle İlişkisi. Unpublished Ph.D. Thesis. Ankara: Ankara University Social Sciences Institute.
  • KOÇ Nurettin (1996). Yeni Dilbilgisi, İstanbul: İnkılap. KORKMAZ Zeynep (2003). Türkiye Türkçesi Grameri, Ankara: Turkish Language Association Publications.
  • KORKMAZ Zeynep (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Turkish Language Association Publications.
  • KORNFILT Jaklin (1997). Turkish, Londra-New York: Routledge. LEWIS Geoffrey (1967). Turkish Grammar, Oxford: Oxford University Press.
  • LYONS John (1977). Semantics, Volume II. Cambridge: CUP.
  • NEMETH Julius (1962). Turkish Grammar (çev. T. Halasi Kun), Publications in Near and Middle East Studies, The Hague Columbia University.
  • ÖNER Mustafa (1998). Bugünkü Kıpçak Türkçesi, Ankara: Turkish Language Association Publishing.
  • PALMER Frank. R. (1986). Mood and Modality. Cambridge Textbooks in Linguistics,1st Edition, Cambridge: Cambridge University Press.
  • PALMER Frank. R. (2001). Mood and Modality. Cambridge Textbooks in Linguistics. 2nd. Edition, Cambridge: Cambridge University Press.
  • PAPAFRAGOU Anna (2000). Modality: Issues in the Semantics- Pragmatics Interface, Oxford: Elsevier Publishing Company.
  • PORTNER Paul (2008). Modality. Oxford: Oxford University Press.
  • RICHARDS Jack-Richard Schmidt (2002). Dictionary of Language Teaching and Applied Linguistics, London-New York: Longman.
  • van SCAAIK Gerjan (1996). Studies in Turkish Grammar, Weisbaden: Harrasowitz-Verlag.
  • SWIFT Lloyd (1963). A Reference Grammar of Modern Turkish, Bloomington: Indiana University Publications.
  • SÖZER Emel (1980). "Türkçede -dir Biçimbiriminin Kullanım Alanları", Bağlam İÜ YÜO Almanca Böl.Dergisi.,İstanbul , S. 2 : 9.
  • TOSUN Cengiz (1988). “On (-dir) Suffix in Turkish: A Short Background and Its Semantic and Functional Qualification According to the Usage.” Studies on Turkish Linguistics: Proceeding of the Forth International Conference on Turkish Linguistics ODTÜ (Ed. S. Koç), Ankara: 507-516.
  • TRASK R. L. (1999). Key Concepts in Language and Linguistics, London-New York: Routledge.
  • TURA SANSA Sabahat (1986). “-DIr in Modern Turkish”. Modern Studies in Turkish Linguistics: Proceeding of the 2nd International Conference on Turkish Linguistics (Ed. A. Aksu Koç- E. Erguvanlı Taylan). İstanbul: Boğaziçi University Press: 145-158.
  • UNDERHILL Robert (1997.). Turkish Grammar, Cambridge: MIT Press.
  • UZUN N. Engin (2004). Dilbilgisinin Temel Kavramları, İstanbul: TDAD.
  • VARDAR Berke (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Multilingual.