20258

Fuzûlî ve Bâkî Divanlarında Aşk Anlayışı ve Sevgili Tipi

Fuzûlî ve Bâkî XVI. asırda, klasik Türk şiirine damgasını vuran iki önemli şahsiyettir. Her iki şairin şiirlerinde dile getirdikleri aşk, mahiyeti bakımından çeşitli araştırmacılarca sorgulanmış ve bu konuda farklı görüşler öne sürülmüştür. Klasik şiirin ana teması olan aşk, şiirlerde sevgili ve âşık ekseninde şekillenmekte, bu da söz konusu edilen aşkın mahiyeti hakkında belirli bir kanaatin oluşmasını sağlamaktadır. Fuzûlî ve Bâkî’nin şiirlerinde, aşkın nasıl yer aldığının karşılaştırmalı olarak incelenmesi, aynı yüz yılda yaşamış iki büyük şairin divan şiirinin dayandığı ortak temele, aşk kavramı bağlamında nasıl bir katkıda bulunduklarını görmek açısından gereklidir. Bu amaca yönelik olarak söz konusu şairlerin divanlarında aşk ve aşkla ilgili kavramlar, sevgili ve âşık tiplerinin özellikleri tespit edilmiş ve çeşitli örneklerle somutlaştırılmıştır.

Diverse of Love and the Prototypes of Lover in the Diwans of Fuzuzli and Baki

Fuzûlî and Bâkî are two important poets that made important contributions to classical Turkish poetry in XVI. Century. The type of love that both poets explored in their poems have been discussed widely by scholars hers and different opinions have been submitted about this issue. Love which is a popular theme in classical poetry is being shaped at the axis of lover and this gives an idea about the character of love. Ġt is essential to examine comparatively how love takes place in the poems of Fuzûlî and Bâkî, order to see the contribution of two major poets that lived in the same century to the common basis of diwan poetry in context of love concept. For this purpose, the concepts about love and lover types in the diwans of the mentioned poets are determined and they have been objectified with various examples.

PDF

___

AKÜN, Ö.Faruk, “Divan Edebiyatı”, TDVİA, C.9. s.389-427.
AKYÜZ, Kenan vd., Fuzûlî Divanı, Akçağ Yay., Ankara 1997.
AYVAZOĞLU, Beşir, Aşk Estetiği, Ötüken Yay., İst. 1997.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmet, “Bâkî”, TDVİA, C.4., s.537-540.
ÇETİNDAĞ, Yusuf, Ayna Kitabı, Kitabevi Yay., Ġst. 2009.
Feyzu'l-Kadir, Şerhü'l-Câmiü's-Sağîr min Hadîsü'l-Beşîri'n-Nezîr, Müellif: Abdurrauf el-Münâvî, Hadîs no: 8852-8853, C.6, Darü‟l Fikir, Lübnan,
Ali el-Müttaki b. Hüsâmeddin el-Hindî, Kenzü’l-Ümmâl, Hadîs no: 6999-7000, C.3, Beyrut Matbaası.
G.ANDREWS, Walter, Şiirin Sesi Toplumun Şarkısı, Çev.: Tansel Güney , İletişim Yay., İst. 2001.
GÖLPINARLI, Abdulbaki, Fuzûlî Divanı, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1985.
İbn Arabî, İlâhî Aşk, Çev.:Mahmut Kanık, İnsan Yay., İst.2003.
KAPLAN, Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar 1, Dergah Yay., İstanbul 1995.
KARAHAN, Abdülkadir, “Fuzûlî”, TDVİA, C.13, İst. 1996.
KARAİSMAİLOĞLU, Adnan, Klasik Dönem Türk Şiiri İncelemeleri, Akçağ Yay., Ankara, 2001.
KORTANTAMER, Tunca, “Eroticism in the Ghazal Poetry: Bâkî and Fuzûlî -the Two Most Famous Ottoman Poets of the 16 Century”, Eski Türk Edebiyatı-Makaleler- Haz.: Şerife Yağcı, Fatih Ülken, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 2004.
KÜÇÜK, Sabahattin, Bâkî Divanı, TDK Yay., Ankara, 1994.
MAZIOĞLU, Hasibe, Fuzûlî Hâfız, Türkiye İŞ Bankası Kültür Yay., Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1956.
OKUYUCU, Cihan, Divan Edebiyatı Estetiği, LM Yay., İst. 2006.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul,1988.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Edebiyat Üzerine Makaleler, Dergah Yay., İstanbul 1995.
TARLAN, Ali Nihat, Fuzûlî Divanı Şerhi, Akçağ Yay., Ankara 2005.
Türkçe İngilizce Sözlük Redhouse, Redhouse Yay., İstanbul 1988.
USLUER, Fatih, “Aşk Mesnevilerinde Cinsellik Mazmunları”, Turkis Studies İnternational Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 2/4 Fall 2007,
http://www.turkishstudies.net/dergi/cilt1/sayi6/sayi6pdf/52.pdf, (E.T.:12 Ekim 2008)