NAMUS ADINA KADINA UYGULANAN ŞİDDET VE DEĞER YÖNELİMLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Günümüzde farklı toplumlarda varlığını sürdüren ve çeşitli sosyal politikalara rağmen çözüm üretilemeyen, toplumsal olgulardan biri olan kadına yönelik şiddet, sadece bir birey olarak kadını değil, ailesini, akrabalarını, arkadaşlarını ve tüm toplumu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Kadına yönelik şiddetin sık karşılaşılan bir çeşidi de, bu çalışmanın konusu olan, namus adına kadına uygulanan şiddettir. Kadına yönelik şiddetin her türlüsüne dikkat çekmek ve çözüm yollarının daha çok tartışılması gerekliliğine olan inancımızla başladığımız bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin namus adına kadına uygulanan şiddete yönelik tutumları ile değer yönelimleri arasındaki ilişkileri tespit etmektir. Araştırmaya Orta Anadolu’da bir devlet üniversitesinin Edebiyat Fakültesinde öğrenim gören ve basit tesadüfi yöntemle seçilen 241 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmada verileri toplamak amacıyla Namus Adına Kadına Uygulanan Şiddete Yönelik Tutumlar Ölçeği, Portre Değerler Anketi ve Demografik Bilgiler Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde nicel araştırma yöntemlerinde kullanılan ortalama ve standart sapma değerleri, bağımsız gruplar t-testi, korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizinden yararlanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin namus adına kadına uygulanan şiddete yönelik tutumlar ölçeğinde ortalamanın altında bir puana sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Değer yönelimlerinde ise en yüksek ortalamaya evrenselcilik, en düşük ortalamaya ise güç değer yöneliminde sahip oldukları görülmektedir. Bağımsız gruplar t-testi sonuçlarına göre hazcılık, evrenselcilik, iyilikseverlik ve güvenlik değer yönelimlerinde kadınlar lehine, güç değer yöneliminde ise erkekler lehine anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Korelasyon analizi sonucunda, namus adına kadına uygulanan şiddete yönelik tutumlar ile değer yönelimlerinden güç ve evrenselcilik arasında anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda ise demografik değişkenlerden cinsiyet, değer yönelimlerinden geleneksellik ve evrenselciliğin namus adına kadına uygulanan şiddete yönelik tutumları %29 oranında anlamlı olarak açıkladığı saptanmıştır. Bulgular ilgili alan yazın temelinde tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

THE RELATIONSHIP BETWEEN HONOUR ON BEHALF OF VIOLENCE AGAINST WOMEN AND VALUE ORIENTATIONS

Violence against women which is nowadays still one of the social events that continue to exist, can affect not only woman but also her family, relatives, friends and the whole society in a negative way. A common type of violence against women is violence against women on behalf of honour which is also the subject of this study. The aim of this study is to determine the relationship between attitudes towards honour on behalf of violence against women and value orientations of college students. 241 college students who are attending at the Faculty of Arts of a state university in Central Anatolia selected by simple random method and participated voluntarily in this research. Data were collected utilizing Attitudes Towards Violence Against Women on Behalf of Honour Scale, Portrait Values Questionnaire and personal information form. Data were analyzed by quantitative analysis techniques, namely, means and standard deviations, independent groups t-test, correlations and hierarchical regression analysis. The findings of this study showed that the attitudes of college students towards violence against women on behalf of honour score is below the average. In value orientations, students have the highest score in universalism and the lowest in power. According to independent groups t-test while in hedonism, universalism, benevolence and security women have higher score than men; in power men have higher score than women. The correlation analysis results showed that there are significant relations between attitude towards violence against women on behalf of honour and power and universalism. As a result of hierarchical regression analysis, gender, traditionalism and universalism explain 29% of the variance in attitudes towards violence against women on behalf of honour. The findings of this study were discussed in the light of relevant literature and some suggestions were made.

___