Montessori Yönteminin Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisinin İncelenmesi

Bu çalışma, Montessori Yöntemi’nin okul öncesi eğitimi kurumuna devam etmekte olan 48-66 ay çocuklarının, bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni okul öncesi eğitime devam eden çocukların bilimselsüreç becerileri iken bağımsız değişkeni Montessori Yöntemi’dir. Çalışmaya ilişkin veriler, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, İhsan Doğramacı Uygulama Anaokulu ve Mevlana Anaokulu’nda eğitim alan; 22 deney, 24 kontrol grubu olmak üzere 46 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, okul öncesi çocuklarının bilimsel süreç beceri düzeylerini belirlemek amacıyla, Okul Öncesi Öğrencilerine Yönelik Temel Beceri Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler bağımlı gruplarda t testi, bağımsız gruplarda t testi ve Mann-Whitney U testi teknikleriyle analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, Montessori Yöntemi ile okul öncesi eğitim alan deney grubu çocuklarının Temel Beceri Ölçeği ön test puan ortalamaları ile M.E.B. Okul Öncesi Eğitim Programı kullanılarak okul öncesi eğitim alan kontrol grubu çocuklarının Temel Beceri Ölçeği ön test puan ortalamalarının benzer olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Montessori Yöntemi ile okul öncesi eğitim alan deney grubu çocuklarının Temel Beceri Ölçeği son test puan ortalamaları, M.E.B. Okul Öncesi Eğitim Programı kullanılarak okul öncesi eğitim alan kontrol grubu çocuklarının Temel Beceri Ölçeği son test puan ortalamalarından daha yüksek olduğu gözlenmektedir. Sonuç olarak, Montessori Eğitim Programının okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesinde pozitif yönlü bir katkı sağladığı saptanmıştır. Ayrıca Montessori Eğitim Programının, M.E.B Okul Öncesi Eğitim Programına kıyasla çocukların bilimsel süreç becerilerinin kazanımında ve desteklenmesinde daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The Research of the Montessori Method’s Effects to Pre-School Term Children’s Scientific Process Skills

This study was carried out to investigate the effect of Montessori Method on the scientific process skills of 48-66 months old children who are attending the preschool education institution. The dependent variable of the research is the scientific process skills of the children attending pre-school education, while the independent variable is the Montessori Method. Data related to the study were collected in the 2017-2018 academic year. The study group of the research was trained in Ihsan Dogramaci Practice Kindergarten and Mevlana Kindergarten; it consisted of 46 children, including 22 experiments and 24 control groups. In the research, the Basic Skills Scale and Personal Information Form for Preschool Students was used todetermine the scientific process skill levels of preschool children as a data collection tool. The data obtained were analyzed by t test in dependent groups, t test in independent groups and Mann-Whitney U test techniques. As a result of the analyzes, TheMinistry of National Education with the pretest scores of the Basic Skill Scale of the experimental group children who received pre-school education with Montessori Method. It was concluded that the pre-test mean scores of the Basic Skill Scale of the control group children who received preschool education by using the Preschool Education Program were similar. Primary Skill Scale post-test mean scores of the experimental group children who received pre-school education with Montessori Method, M.E.B. It is observed that the Basic Skill Scale of the control group children who received preschool education by using the Preschool Education Program is higher than the post-test mean scores. As a result, it has been determined that Montessori Education Program has made a positive contribution in the development of scientific process skills of preschool children. In addition, it was concluded that Montessori Education Program is more effective in acquiring and supporting the scientific process skills of children compared to M.E.B Preschool Education Program.

PDF

___

Akdeniz, Ö. (2017). Montessori yaklaşımının okul öncesi fen eğitiminde uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
Akman, B., Üstün, E., ve Güler, T. (2003). 6 yaş çocuklarının bilim süreçlerini kullanma yetenekleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 11-14.
Aktaş Arnas, Y. (2003). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 6(7), 1-6.
Aktaş Arnas, Y., Gül Deretarla, E. ve Sığırtmaç, A. (2003). 48-86 ay çocuklar için sayı ve işlem kavramları testinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12) 147-157.
Alabay, E. (2013). Sciencestart destekli fen eğitim programının 60-72 aylık çocukların bilimsel süreç becerilerine ve bilimsel tutuma güvenme ve yönelime etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. https://doi.org/10.16986/huje.2018037123
Arı, R. (2005). Eğitim psikolojisi (4. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Aydoğdu, B. ve Karakuş, F. (2017). Okul öncesi öğrencilerinin temel becerileri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(1), 49-72. https://doi.org/10.5578/keg.10767
Ayvacı, H. Ş. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerini kullanma yeterliliklerini geliştirmeye yönelik pilot bir çalışma. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2), 1-24. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.278430
Ayvacı, H. S., Devecioğlu, Y. ve Yiğit, N. (2002). Okul öncesi öğretmenlerinin fen ve doğa etkinliklerindeki yeterliliklerinin belirlenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002, ODTU Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
Bağcı-Kılıç, G. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMSS): fen öğretimi, bilimsel araştırma ve bilimin doğası. İlköğretim Online, 2(1), 42-51.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9789756802748
Büyüktaşkapu, S. (2010). 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerini geliştirmeye yönelik yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bir bilim öğretim programı önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Büyüktaşkapu, S. (2012). Montessori yaklaşımı ve okul öncesinde fen eğitimi. TÜBAV Bilim Dergisi, 5(3), 19-25.
Büyüktaşkapu, S., Çeliköz, N. ve Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programı’nın 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 275-292.
Demir, E., Saatçioğlu, Ö., ve İmrol, F. (2016). Uluslararası dergilerde yayımlanan eğitim araştırmalarının normallik varsayımları açısından incelenmesi. Current Research in Education, 2(3), 130-148.
George, D. ve Mallery P. (2016). IBM SPSS statistics 23 step by step: A simple guide and reference. New York, NY: Routledge
Grazzini, C. (2013). Maria Montessori’s cosmic vision, cosmic plan, and cosmic education. The NAMTA Journal, 38 (1) , 107-116.
Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. Baskı) . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kefi, S., Çeliköz, N. ve Erişen, Y. (2013). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin temel bilimsel süreç becerilerini kullanım düzeyleri. Eğitim ve öğretim araştırmaları dergisi, 2(2), 300-319.
Kefi S. ve Uslu, M. (2015). The effects of supportive scientific activities education program on preschool teachers’ usage levels of basic scientific process skills. Middle-East Journal of Scientific Research, 23 (11), 2619-2626.
Kılıç, Ş. (2010). Çocukların bilime ve bilim insanına yönelik tutumları ve kalıplaşmış yargıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 439-455.
Kula, G. (2011). Okul öncesi eğitiminin 9., 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi: Polatlı ilçesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kunt, B. (2016). 60-72 ay okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
Kuru, N. ve Akman, B. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin öğretmen ve çocuk değişkenleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 42(190), 269-279.
Leibham, M.B., Alexander, J.M. ve Johnson, K.E. (2013). Science interests in preschool boys and girls: relations to later self-concept and science achievement. Science Education, 97(4), 574– 593. https://doi.org/10.1002/sce.21066
Murpy, C. ve Smith, G. (2014). The impact of a curriculum course on pre-service primary teachers' science content knowledge and attitudes towards teaching science. Irish Educational Studies, 31(1), 77-95. https://doi.org/10.1080/03323315.2011.634061
O'Donnell, M. (2014). Maria Montessori. Bloomsbury Academic [Google Books versiyonu]. Erişim adresi:https://books.google.com.tr/books?id=JFKCBAAAQBAJ&pg=PA67&lpg=PA67&d q=Cosmic+plan+montessori&source=bl&ots=MloV-WyPSj&sig=ACfU3U3EnrQvY19yrj_ fw57KFM0sxDgdw&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwiKhYSJ- _foAhVChRoKHZsNCdUQ6AEwEXoECAsQKw#v=onepage&q=Cosmic%20plan%20m ontessori&f=false
Özbey, S. ve Alisinanoğlu, F. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin fen etkinliklerine ilişkin yeterlikliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 29(1), 1-18.
Özdağ, S. A. (2014). Montessori metodunun eğitim mekanlarına yansıması üzerine kavramsal bir analiz. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Özkan, B. (2015). 60-72 aylık çocuklar için bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi ve beyin temelli öğrenmeye dayanan fen programının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. https://doi.org/10.16991/inesjournal.285
Pepele Ünal, M. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumların çocukların fen süreçlerini kullanmalarına etkisinin incelenmesi; Ankara-Malatya illeri örnekleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Ramazan, O. ve Demir, S. (2011). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 36–48 aylık çocukların bilişsel gelişim düzeyleri. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 83-98.
Saçkes, M., Akman, B. and Trundle, C. K. (2012). A science methods course for early childhood teachers: a model for undergraduate pre-service teacher education. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(2), 1-26. https://doi.org/10.12973/nefmed
Şahin, F., Güven, İ. ve Yurdatapan, M. (2011). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33, 157-176.
Şahintürk, Ö. (2012). Montessori yönteminin okul öncesi dönemde öğrencilerin yaratıcı düşünmelerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak
Tan, M. ve Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 89-101.
Tekerci, H. (2015). 60-66 aylık çocukların bilimsel süreç becerilerine duyu temelli bilim eğitimi programının etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Temel, Z. F. ve Toran, M. (2013). Montessori eğitim yöntemi. Z. F. Temel (Editör). Erken çocukluk eğitiminde yaklaşımlar ve programlar (2. baskı) içinde (s. 143-190). Ankara: Vize Yayıncılık.
Toprakkaya, İ. M. (2016). 55-72 aylık çocuklara dış alanda uygulanan sorgulama tabanlı bilim etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Turan, G. S. (2012). Okul öncesi çocukları için bilimsel süreç becerilerini değerlendirme aracının geliştirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ünal, M. ve Akman, B (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 251-257.
Yağcı, M. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin gelişmesinde doğa ve çevre uygulamalarının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Yücesan, Y. (2017). Montessori eğitiminin okul öncesi dönem çocukların problem çözme becerileri ve problem davranışları üzerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karabük Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Karabük.