Mimar Nail Çakırhan’ın Babası Ali Efendi’nin Geleneksel Ula Evi

Ula, one of the districts of Muğla, has largely preserved its traditional house texture. Houses in the district are mostly built on one wing of their gardens and have one or two floors. In Ula, as in the tradition of Ottoman-Turkish houses, there are examples of houses without a sofa, as well as plan types with an outer sofa, an inner sofa and a middle sofa. Most of the traditional Ula houses that survive today are examples from the early 1900s. There are more than two hundred historical houses in the district. Most of the residences, of which the single-storey samples constitute the majority, are about to turn into ruins. Ali Efendi’s House is among them. Today, the building is idle and losing its architectural feature day by day. In this study, the architectural and ornamental features of Ali Efendi’s House, which was not directly subject to any publication before, were examined. In addition to determining the place of the house in question between Ula and other Ottoman-Turkish houses besides the reflections of the local architectural features of the Ula houses, including his father Ali Efendi’s House, are emphasized on various construction activities carried out by Nail Çakırhan. Ali Efendi’s House, is one of the two-floor houses in Ula in harmony with nature. This house is also the house of the father of architect Nail V. Çakırhan (1910-2008), who won the Ağahan Award for applying the architectural tradition of Ula in his own house. The house of Ali Efendi, the father of Nail Çakırhan, where he was born and raised, is located at number 27 in the Alparslan Neighborhood of Muğla’s Ula District. The house was built on the northeast wing of the two-decare garden. The green painted lamb door, located in the northwest corner of the garden, opens to the courtyard. The building exhibits an example of the plan type with a middle sofa on both the ground floor and the upper floor. In the middle of the front of the house, there is a hexagonal projection of the ground and upper floor sofas rising on two floors. There is a kitchen, a middle sofa, a toilet and a bathroom on the ground floor. There are resting areas on the upper floor, including three rooms and a sofa. The connection between the two floors of the residence is provided by a single arm ladder located at the front of the house. Ali Efendi’s House was built in the years when Western influences began to reflect on the residential architecture in Ula. Spatial change in the process applied to a limited extent in the house, which largely preserved its traditional style. World-famous architect Nail Çakırhan has taken the traditional architecture of Ula, especially his father Ali Efendi’s House, as an example in his professional life. With the awareness of growing up in Ottoman-Turkish residential architecture in Ula, he has provided practical solutions to the realization of many house and tourism businesses in the province of Muğla. In this context, Nail Çakırhan, who pioneered the revival of the historical texture that was on the verge of extinction in the region, played an important role in keeping the architecture named after him in the region by being influenced by other Ula houses as well as his father’s house.

PDF

___

Akbulut, E. (1998). Anılar Nail Çakırhan söyleşi, Sarı Defter 7. Tüstav.
Akçura, N. (2006). Muğla’da geleceğe yönelik çabalar tarihi çevre koruması. İ. Tekeli (Der.), Tarih içinde Muğla, (240-268). (2.bs). Muğla Belediyesi Yayınları.
Akok, M. (1951). Ankara’nın eski evleri. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Aktüre, S. (2006). 19. Yüzyılda Muğla, İ. Tekeli (Der.), Tarih içinde Muğla, (34-113). (2.bs). Muğla Belediyesi Yayınları.
Aladağ, E. (1991). Muğla evi (Muğla’daki geleneksel konutların sıhhileştirilmesi ve yeniden değerlendirilmesi konusunda bir araştırma). Hamle Matbaacılık.
Arel, A. (1982). Osmanlı konut geleneğinde tarihsel sorunlar. Ticaret Matbaacılık T.A.Ş.
Arseven, C. E. (1943). Dışa taşmak. Sanat Ansiklopedisi. Maarif Matbaası, 1, 460.
Bektaş, C. (2019). Türk evi. (6.bs). Yem Yayın.
Benedict, P. (1974). Ula: an Anatolian town (social, econumic and political studies of the Middle East). XII, E.J. Brill.
Bozer, R. (1988), Kula’da Türk mimarisi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Burkut, E. B. (2014). Osmanlı/Türk evi mekân kurgusunu modern konut mimarisinde okumak (Wright, Corbusier, Eldem Ve Cansever’in konutları) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü.
Çakırhan, N. (2005). Yapı sanatında yarım yüz yıl geleneksel mimarinin şiiri Nail Çakırhan. Ege Yayınları.
Çal, H. (1988). Tokat evleri. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Çınar, A. A. (2014). Ula hayata açılan kapı. Ula Belediyesi Kültür Yayınları.
Değer, G. (2012). Muğla kent merkezi geleneksel dokusunun araştırılması: Muğla-Merkez, Ula ve Yeşilyurt evlerinin karşılaştırmalı değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Ekinci, O. 1985. Yaşayan Muğla. İstanbul: İstanbul Bilimsel Eserler Kolektif Şirketi.
Eldem, S. H. (1968). Türk evi plan tipleri. (2.bs). İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Yayınları.
Eldem, S. H. (1984). Türk evi Osmanlı dönemi. I. Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı.
Erarslan, A. (2017). Yöresel mimarinin süreklilkiği: Nail Çakırhan örneği. Arkeoloji ve Sanat Dergisi, 156, 251-270.
Erarslan, A. (2018). “Vernacular Archıtecture And Identıty. Tradıtıonal Ula Houses, Turkey”, Pro Ligno,14/3, 36-49.
Eroğlu, Z. (2011). Muğla tarihi. (3 bs). Muğla: Esin Basımevi.
Evren, M. (1959). Türk mimarisinde çıkma. İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi.
Güneş, M. M.- Deniz İncedayı, Zeliha Berksoy, Rasih Nuri İleri, Oktay Ekinci, Nursel Duruel, Hamdi Yücel Gürsoy (2011). Doğumunun 100. yılında “geleneksel mimarini şairi” Nail. V. Çakırhan. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi.
Irgat Ergin, B. (2008). The examination of construction techniques of Muğla Historic houses [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü.
Keleş, E. (2002). 19. yüzyıl ortalarında Muğla’da aile yapısı (122, 123 ve 124 numaralı muğla şer’iyye sicillerine göre) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kıntak Kozak, T. (2014). Ula ve Ula evleri. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Kuban, D. (2016).Osmanlı Mimarisi. Yem Yayın.
Kuban, D. (2020). Türk ahşap konut mimarisi 17.-19. yüzyıllar. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 4. Baskı.
Küçükerman, Ö.-Güner, Ş. (1995). Anadolu mirasında Türk evleri. T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
Küçükerman, Ö. (2007). Kendi mekânının arayışı içinde Türk evi. (6. bs.). Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu.
Özcan, Z. (2007). “21. Yüzyılda geleneksel konutları ve kent dokusu ile Burdur”, I. Burdur Sempozyumu 16-19 Kasım 2005 Burdur. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Yayınları, 1421- 1427.
Renda, G.-Yenişehirlioğlu, F.-Müderrisoğlu, F. & Alp, S. (1995). Mersin evleri. T.C. Kültür Bakanlığı.
Saka Akın, E. & Hanoğlu, C. (2013). Tokat geleneksel konut mimarisi’nde iç mekân alçı süslemeleri. Vakıflar Dergisi, 40, 163-184.
Uçar, A. (2015). Karosiman İzmir konutlarında döşeme karoları. İzmir Büyük Şehir Belediyesi Yayınları.
Uykucu, E. (1983). İlçeleriyle birlikte Muğla tarihi (coğrafya ve sosyal yapı). (2.bs). Gümüş Basımevi.
Ürer, H. (2013). Geleneksel Türk evi ölçeğinde Eskigediz evlerinin cephe düzenlemeleri. Sanat Tarihi Dergisi, XXII/2, 189-230