MEKTUP İÇERİKLİ KAZAN TATAR MANİLERİ

İnsanlar en eski dönemlerden itibaren bir birleriyle mektup yazışarak haberleşmişlerdir. Mektup aracılığı ile insanlar haber, sır ve duygu alış verişinde bulunmuşlardır. Mektuplar her halkın folkloruna ve yazılı edebiyatına sıkı bir şekilde örülmüştür. Kazan Tatarlarının da halk edebiyatının nerdeyse her türünde mektuba ya da mektupla ilgili bilgiye rastlamaktayız. Kazan Tatarları oturak hayata çok erken dönemlerde geçmiş olup okuma yazma oranı yüksek olan ve sosyal ilişkilerini hep geniş tutan bir Türk boyu olmuştur. Ayrıca çeşitli tarihi nedenlerden dolayı Kazan Tatarları her devirde gurbette yaşamak zorunda kalmıştır. İşte bu durumda mektuplaşma onlar için memlekette kalan aile ve akrabalarla görüşmeyi sağlayan tek çare olmuştur. Mektup içerikli maniler birçok konuyu içinde barındırmasına rağmen (gurbet, askerlik, savaş, genç kızın evlenip başka aileye ve köye gitmesi vb.) genelde aşk konuludurlar. Bazen duygularını aktarmakta zorlanırken insanlar mektuplarını aşk konulu manilerle süslemişlerdir. Çünkü bu tür manilerin mektuba özel bir duygusallık yüklediğine inanmışlardır. Ama burada tabi ki en önemli nokta, bir insanın mektup yazarken yaşadığı ruh haletinin bu manilere yansımış olmasıdır. Mektup içerikli manilerde duyguları bildiren söz varlığı ile kıyaslamalar da büyük önem taşır. İçeriğine yansımış birçok detaydan dolayı mektup konulu Kazan Tatar manilerinin genelde kadınlar tarafından yazılmış olduğunu tahmin etmek güç değildir. Erkeklerden farklı olarak kadınlar duygularını her zaman daha yoğun yaşamış ve en güzel şekilde ifade etmiş olup beklemek gibi zor bir durumda da kadınlar erkeklere nazaran daha sabırlı olmuşlardır. Mektup konulu maniler Kazan Tatarlarının kültürel değerlerini yansıtma açısından da bu halkın geçmişini, yaşadığı coğrafyasını ve hayat tarzı ile felsefesini öğrenmek için de bire bir kaynaktır.

EPISTOLARY CONTENTS OF SHORT SONGS OF THE KAZANTATARS

People through the letter have communicated and reported their feelings since ancient times. By means of the letters people exchanged news and secrets, and expressed their feelings. Letters or mentions of correspondence, remained almost in all genres of folklore of the Kazan Tatars. Letters or mentions of correspondence, remained almost in all genres of folklore of the Kazan Tatars. The Kazan Tatars have settled for a long time ago. That's why the literacy rate have been higher. Also, because of the various historical reasons, Kazan Tatars had to be lived in foreign countries in every period. In this situation the correspondence for them have been only solution to communicate with family and relative stayed in country. This kind of manias are commonly about love. First of all this kind of manias reflected mood of person who writes letter. Letters very often contained short national love songs that would add some sensuality to the message and, most importantly, they depicted the state of mind of the writer. The lexicon expressing feelings of the people in these songs is incredible. Authors of the Tatars' short lyrical songs that have epistolary character are mostly women. Women knew how to wait patiently, they harbored deep feelings, and they shared more easily and skillfully than men. Along with it, short songs of the epistolary contents reflect many cultural values of the Tatar people.

___

Бәдигый, Х. (1914).Җырлар җыентыгы. Казан.

Миңнуллин, Ким(1998). Шигърият hәм җыр. Казан: Мәгариф.

Мәхәббәт хатлары(1912). Уфа:Шәрекъ матбагасы.

Надиров, Илбарис. (1976). “Татар халкының кыска җырлары”Татар халык иҗаты. Кыска җырлар (дүртюллыклар). Казан: Татарстан китап нәшрияты

Отдел рукописей Научной библиотеки им. Н.И.Лобачевского, No Т. 1620.

(1976). Татар халык иҗаты. Кыска җырлар (дүртюллыклар). Казан: Татарстан китап нәшрияты.

Урманче, Фатих. (2002). Татар халык иҗаты. Казан: “Мәгариф” нәшрияты.

Фукс, Карл(1844). Казанскиетатары в статистическом и этнографическом отношениях. Казань.

Яхин, А.; Мәhдиев, М. (1982). Халык иҗаты әсәрләрен система итеп тикшерү тәҗрибәсе.Казан: Казан университеты нәшрияты.