KUTADGU BİLİG'E GÖRE LİDERDE BULUNMASI GEREKEN TEMEL VASIFLAR

Türk milleti, dünyanın dört bir yanına dağılarak, farklı adlarla birçok devlet kurmuştur. İlkçağlardan bu yana Türklerin kurduğu devlet sayısına baktığımızda da bunu somut olarak görmekteyiz. Öyle ki Türk Milleti'nin tarihi süreç içerisinde kurduğu devlet sayısına baktığımızda, neredeyse diğer bütün milletlerin kurduğu toplam devlet sayısına eşit olduğunu söyleyebiliriz. Bu tarihi geçmiş bize zengin ve köklü bir kültür armağan etmiştir. Kutadgu Bilig de bu zengin ve köklü kültürün mihenk taşlarından birini oluşturmaktadır. Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınan ve "Devlet Yönetme Bilgisi" anlamına gelen Kutadgu Bilig'in Türk yönetim biliminin oluşum ve gelişiminde büyük katkısı olmuştur. Bununla birlikte eser, Türk devlet yönetim geleneklerini meydana getiren, ilk Siyasetname türü eserimiz olması bakımından da önemlidir. Bu yönüyle kendisinden sonra gelen hükümdarlara başucu kitabı olmuştur. Fakat birçok dile tercüme edilmesine rağmen hala el değmemiş bir hazinedir. Kutadgu Bilig'i Türkiye Türkçesine kazandıran ve derleyip günümüze ulaşmasını sağlayan Reşit Rahmeti Arat eser için, "Türk gençliği bu kitabı anladığı zaman, Türkiye kurtulacaktır" demiştir. Bu araştırmada, Türk kültür tarihinin başyapıtlarından birisi olan Kutadgu Bilig, liderlik temel vasıfları açısından değerlendirilmiştir. Bu kapsamda liderlikle doğrudan ilintili olan beyitler, Kutadgu Bilig'de bulunduğu şekliyle tespit edilmiş ve bu beyitler konumuza kaynaklık edecek şekilde ele alınmıştır. Daha sonra bu beyitler temel liderlik özellikleri açısından yedi başlık altında sınıflandırılmıştır. Sınıflandırılan beyitler; günümüz liderlik anlayışı açısından, ayrı ayrı değerlendirilmiş ve araştırma sonucunda, Kutadgu Bilig'in yazıldığı dönem liderlik anlayışı ile günümüz liderlik anlayışı arasında birçok alanda benzerlik olduğu tespit edilmiştir.Ayrıca araştırma sonucunda elde edilen verilere bağlı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Çalışma; tarama modelinde olup, doküman incelemesi tekniğine dayalı olarak yapılmıştır. Bu çalışma milli hafızaya duyarlı bireyler yetişmesinin yanı sıra daha güvenilir yöneticiler, liderler, eğitimciler yetiştirilmesi açısından da son derece önemlidir. Ayrıca bu çalışma, bundan sonraki bilimsel çalışmalarda, konuyla ilgilenenlere bilimsel veri oluşturması, vizyon kazandırması, öneriler ve yol göstermesi açısından da dikkate değerdir.

BASIC ATTRIBUTES THAT A LEADER MUST HAVE ACCORDING TO KUTADGU BILIG

Turkish Nation has established many states with different names after they were spread all over the world. We can see this in a concrete manner when we consider the number of the states established since the early ages in history. We may claim that the number of the states established by Turks is almost equal to the total number of all states established by other nations. This history has given us a rich and sound cultural heritage as a gift. Kutadgu Bilig constitutes one of these rich and sound cultural heritage. Kutadgu Bilig was written by Yusuf Has Hacib, and means "The Knowledge of Governing the State". It has contributed greatly to the formation and development of Turkish the administrative science. On the other hand, this work is also important in that it formed the Turkish state governing traditions as the first Political Book. In this respect, the book was the reference book for the rulers who were the successors. However, although it has been translated into many languages, it is still like an untouched treasury. Reşit Rahmeti Arat, who translated, compiled and transferred the Kutadgu Bilig into the Turkish language used in Turkey, said "When the Turkish youth understands this book, Turkey will be saved". In this study, Kutadgu Bilig, which is one of the masterpieces of the Turkish Culture History, was analyzed in terms of the basic attributes of leadership. In this context, the verses that were directly related to leadership were determined as they were written in Kutadgu Bilig, and were handled to be the sources of data in our study. Then these verses were classified under seven titles in terms of basic leadership attributes. The classified verses were analyzed separately in the light of today's leadership concept, and at the end of the study, it was determined that Kutadgu Bilig had many similar concepts with the leadership concepts that exist in our present day. In addition, various recommendations were made at the end of the study based on the data obtained in the study. The study was conducted in the Review Method and was based on Document Review Technique. This study is also important in that future reliable governors, leaders and educators will be trained based on national memory with the help of the data obtained in the study. In addition, the study is also significant in terms of providing scientific data, vision and recommendations for those who are interested in this topic in future studies.

PDF

___

Abdürrezzak, A. O. (2014). İşlevsel Teori Bağlamında Yemek Kültürünün İletişimsel Yönü. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 9/11 Fall 2014, P. 1-16, Ankara-Turkey
Ağakay, M. A. (2013). Atatürk'ten 20 Anı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Baskı 6, Ankara.
Akyüz, H. (2002). Kutadgu Bilig'de Sosyo-Pedagojik ve Siyasal Söylemler. Eser Ofset, Erzurum.
Arsal, S. M. (1947). Türk Tarihi ve Hukuk. İstanbul Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
Arsal, S. M. (2014). Türk Tarihi ve Hukuk. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara
Aydın, M ve Aydın, M. K. (2011). Türk İnkılâbı Tarihi (2. Baskı), Azim Matbaası, Ankara.
Aydın, M ve Kaya, F. (2016). Kutadgu Bilig'e Göre Liderlik Eğitimi. III. Türk Dünyası Araştırmaları Sempozumu. Cild IV. 26-27 Mayıs 2016 Bakü/Azerbaycan.
Aydın, M. (2006). Atatürk ve Malatya. Evin Kitabevi Matbaası, Malatya.
Aydın, M., Dündar, R ve Kaya, F. (2017). Yerel Tarih Etkinlikleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, (Edit: Ramazan Sever, Mesut Aydın ve Erol Koçoğlu), Alternatif Yaklaşımlarla Sosyal Bilgiler Eğitimi. S, 503-16, Pegem Akademi Yayınevleri, Ankara.
Aydın, M., Dündar, R ve Korkut, Ş. (2016). Türkiye'de Ekolojik Okuryazarlık Eğitimine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1160-1172.
Aytürk, N. (2014). Türklerde Devlet Yönetimi ve Lider Yöneticiler. (1.Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık. Ankara.
Bang, W ve Arat, R. R. (1936). Oğuz Kağan Destanı, İstanbul.
Banoğlu, N. A. (1981). Nükte ve Fıkralarla Atatürk, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
Bedirhan, Y. (2014). İslam Öncesi Türk Tarihi ve Kültürü. (4.Basım). Nobel Yayınları. Ankara.
Çevik, Z. (2008). "Atatürk'ün Devlet Adamlığı Özelliklerinde Kutadgu Bilig'den İzler." Turkish Studies İnternational Periodical For The Languages, Literatüre And History Of Turkish Or Turkic, Volüme 3/2 Spring.
Dıngıl, A. F. (2014). İslam Öncesi Türk Hükümdarlarında (Liderlerinde) Adalet Anlayışı, (Edit: Ali Arsslan), Türk Tarihinde Lider ve Liderlik Anlayışı, S, 3-12, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İle Kitabevi Ortak Yayını, Baskı 1, İstanbul.
Doğan, N. (2002). Kutadgu Bilig'in Devlet Felsefesi-I. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 12, S, 127-158.
Donuk, A. (1987). İlk Türk Milliyetçisi Çi-Çi Tanhu, Türk Dünyası Tarih Dergisi, sayı 3, s.44-45.
Donuk, A. (1990). Türk Hükümdarı. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul.
Emiroğlu, S. (2012). Kutadgu Bilig'de Çocuk Eğitimi. Turkish Studies İnternational Periodical For The Languages, Literatüre And History Of Turkish Or Turkic, Volüme 7/1 Winter. S. 1027- 1041
Eraslan, C. (2014). Atatük Düşüncesinde Ekip Ruhu'nun Önemi, (Editör. Ali Arslan) Türk Tarihinde Lider ve Liderlik Anlayışı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İle Kitabevi Ortak Yayını, Baskı 1, İstanbul.
Erendil, M. (1988). İlginç Olaylar ve Anekdotlarla Atatürk, Genelkurmay Yayınları, Ankara.
Eryılmaz, M. (2013). Büyük Hun Hükümdarı Attila. Neden Kitap Yayıncılık. İstanbul.
Hacib, Y. H. (2005). Kutadgu Bilig (Çev. R. R. Arat). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Haylı, R. G., Durmuş, E., & Kış, A. (2017). Evlilik doyumunun cinsiyet açısından incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. Journal of Sciences, 14 (4), 3328-3342. doi: 10.14687/jhs.v14i4.4830.
Http://Www.Ata.Tsk.Tr/Content/Media/01/Anekdotlarla_Ataturk.Pdf. (Erişim Tarihi: 7 Aralık 2017)
Http://Www.Egelisesi.K12.Tr/Dosyalar/Editor/File/Proje14%282%29.Pdf. (Erişim Tarihi: 7 Aralık 2017)
Kafesoğlu, İ. (1980). Kutadgu Bilig ve Kültür Tarihimizdeki Yeri. Kültür Bakanlığı Yayınları. İstanbul.
Kafesoğlu, İ. (2005). Türk Milli Kültürü. Boğaziçi Yayınları. (13.Baskı). İstanbul.
Karakaş, S. (2014). Türk Tarihinde Bir Otorite Tipi: Kağan. History Studies International Journal Of History, Volume 6 issue 4, 57-70.
Kâşgarlı M. (1996). Divanü'l Lugati't- Türk I, II, III. B. Atalay (Çev.). TDK Yayınları. Ankara.
Kaşgarlı, M. (2013). Divanü Lügat-İt-Türk. (Çev. Besim Atalay). Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara.
Kaya, F ve Akpınar, E. (2017). Kutadgu Bilig'de Türk Yemek Adabı ve Kültürü. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 12/21, P. 335-348 DOI Number: Http://Dx.Doi.Org/10.7827/Turkishstudies.12094 ISSN: 1308-2140.
Kaya, F. (2015). Kutadgu Bilig'e Göre Liderlik Eğitimi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Kılıç, S. ve Albayrak, A. (2012). İslamiyetten Önce Türklerde Yiyecek Ve İçecekler. Turkish Studies -International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic Volume 7/2 Spring 2012, P.707-716, Ankara.
Kırbaç, M. (2013). Eğitim örgütlerinde toksik liderlik. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) İnönü Üniversitesi, Malatya.
Koca, S. (1983). Türk Tarihinde İstiklâl Mücadeleleri, Millî Kütür, 42, s. 7-13.
Koca, S. (2002). "Eski Türklerde Devlet Geleneği ve Teşkilatı." Türkler II. Ankara.
Koçoğlu, E. (2014). Sosyal Bilgiler Dersi Kazanımlarının Kültürel Yaşam Üzerindeki Etkilerine İlişkin Öğretmen Algıları, Mediterranean Journal of Humanities, IV-2, 191-205.
Koçoğlu, E. (2015). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Eğitsel Mekanlara Dayalı Öğrenme Ortamları, (Edit: Ramazan Sever ve Erol Koçoğlu), Sosyal Bilgiler Eğitiminde Mekansal Öğrenme Ortamları, s, 43-78. Pegem Akademi Yayınları, Ankara
Koçoğlu, E. ve Aydın, M. (2017). Alan Uzmanlarına Göre 2017 Sosyal Bilgiler Programının 2005 Programı Çerçevesinde Analizi, İnternational journal of Social Science Research, 6 (1), S, 60-72.
Kurtdaş, E. M. (2017). Değerlerin Kaynağı ve Anlamlandırılması, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/21, p. 349-366 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12411.
Kurtdaş, E. M. (2016). Osmanlı'nın Modernleşme Sürecinde Eğitimin Rolü. Hikmet Yurdu, Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, Yıl: 9, C: 9, Sayı: 18, Temmuz -Aralık, 2016/2, ss. 177 - 191. Doi Number: 10.17540/hikmet.20161820365.
Ögel, B. (2006), Türk Mitolojisi 1-2, Türk Tarih Kurumu Yayınları, s, 274-293, Ankara.
Soyak, H. R. (1955). Hasan Rıza Soyak'tan Hatıralar: Yakınlarından Hatıralar, Sel Yayınları, İstanbul.
TDK. (1998). Türkçe Sözlük, Cilt I II, S, 13. Ankara.
Tekin, T. (2010). Orhon Yazıtları. S. 23, Ankara.
Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara.
Yücebaş, H. (1983). Atatürk'ün Nükteleri-Fıkraları-Hatıraları, Kültür Kitabevi, İstanbul.