Katılımlı Dinleme Türünün Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Becerisi Üzerindeki Etkisi

Katılımlı dinleme, dinleme sürecinde dinleyicide konu hakkında oluşan soru veya görüşlerin konuşmayı yapan kişiye iletilmesi ve o kişiyle iletişim kurulmasıdır. Dinlenilenlerin ve soruların konuşan kişiye iletilerek karşısındakine dinlediğini hissettirme, konuşmacının rahatlamasını ve iletişimin amacına ulaşmasını sağlar. Konuşan kişiden söylediklerine açıklık getirmesini istemek, konuşan kişinin belirttiği fikir ve duygularını özetlemek katılımlı dinlemenin özellikleri arasında yer alır. Dinleme esnasında başka bir işle uğraşmamak ve konuşmacı ile göz teması kurmak katılımlı dinlemenin temelidir.Bu araştırmanın amacı planlanmış etkinlikler içeren “Katılımlı Dinleme Yönteminin Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Dinlediğini Anlama Becerisi Üzerindeki Etkisi”ni tespit etmektir. Bu doğrultuda elde edilen verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasında nicel araştırma yöntemlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma 2013-2014 eğitim-eğretim yılında Kütahya il merkezindeki bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 5-A ve 5-B sınıfı deney ve kontrol gruplarında bulunan toplam 40 5. sınıf öğrencisi ile birlikte gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubuna ön test ve son test olarak dinlediğini anlama testi uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubunun dinleme becerilerinin ön test puanları açısından benzer olduğu tespit edilmiştir.Ön test sonrası 10 hafta süren katılımlı dinleme eğitimi çalışması düzenlenmiştir. Deney grubundaki dersler katılımlı dinleme türü kapsamında planlanmış etkinliklerle, kontrol grubunda ise Türkçe dersi öğretim programının gerektirdiği süreçler takip edilerek işlenmiştir. Araştırma için öğrencilere farklı türde dinleme metinleri ve bu metinlere yönelik etkinlikler düzenlenmiştir. Nicel olarak elde edilen veriler üzerinde Wilcoxon işaretli sıralar testi, Mann-Whithey U testi, frekans ve yüzde analizleri kullanılmıştır.Bulgular incelendiğinde deney grubu öğrencilerinin dinlediğini anlama başarı testinden almış oldukları puanların sıra ortalamasının 29.30 kontrol grubundaki öğrencilerin puanlarının sıra ortalamasının ise 11.70 olduğu görülmektedir. Bu sonuca göre öğrencilerin dinleme testi sonuçlarında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Katılımlı dinleme deney grubu öğrencilerinin Türkçe öğretim programındaki dinleme kazanımlarını uygulama düzeyleri üzerinde olumlu etkiye sahiptir.

Influence of Participative Listening Type on Listening Comprehension Skills of 5th Grade Students

Participatory listening is conveying the questions or opinions about the subject to the speaker in the listening process and communicating with the person. Making the listeners and the questions listened to the person by communicating them to the speaker provides the speaker to relax and reach the purpose of the communication. Asking the speaker to clarify what he said and summarizing the ideas and feelings of the speaker are among the features of attentive listening. It is the basis of participative listening not to deal with any other work and establish eye contact with the speaker during listening. The aim of this research is identifying Influence of Participative listening on listening comprehension skills of 5th grade students consisting planned activities. Experimental design, which has pre testpost test controlled group, is used while collecting, analyzing and interpreting the data gathered by this way. The study has corried out with 40 students consists of experimental and control groups in 5-A 5-B classes of Middle School students in 2013-2014 Educational year located in city center. Listening comprehensive test is applied to the controlled group for pre-test and post-test.According to the pre test scores it is determined that listening skills of half experimental and control groups are similar.After the pre-test, participative listening training has given for ten weeks. The lesson of experimental group has given with the activities designed as part of participative listening. On the other hand the control group lessons are designed as part of Turkish lesson syllabus. Different types of activities are given in the research. In the conclusion of the study Wilcoxon signedranks test, mann-whitney U test frequency and percentage analyseare used on the data gathered quantitatively. Examining the data it is seen that; experimental points average are 29.30, controlled groups’ average are 11.70. According to this conclusion, results are increased on behalf of the experimental groups. Participative listening has positive effect on the test group students’ listening acquisition in Turkish syllabus.

___

  • Acat, M. Demiral, H. & Kaya M. F. (2013). Web tabanlı dinlediğini anlama testinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 01-10. https://doi.org/10.14527/c3s3m1
  • Akgül, A. & Çevik, O. (2003). İstatiksel analiz teknikleri. Emek Ofset.
  • Akyol, H. (2010). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053640011
  • Arı, G. (2008). Dinleme/izleme öğretimi. C. Yıldız (Ed.) Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi (s.179-202). Pegem Yayınları. https://doi.org/10.31464/jlere.549281
  • Aytan, T. (2011). Aktif öğrenme tekniklerinin dinleme becerisi üzerindeki etkileri, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD), 2 (4), 23-43.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 2. Baskı. Pegem Akademi Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9789756802748
  • Cihangir, Z. (2000). Üniversite Öğrencilerine Verilen Etkin Dinleme Becerisi Eğitiminin Başkalarını Dinleme Becerisine Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Çiftçi, M. (2001). Dinleme eğitimi ve dinlemeyi etkileyen faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 165-177. https://doi.org/10.32709/akusosbil.484300
  • Çiftçi, Ö. (2007). Aktif dinleme, Millî Eğitim Dergisi, 176, 231-242.
  • Doğan, Y. (2010). Dinleme becerisi geliştirmede etkinliklerden yararlanma. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (27), 263-274.
  • Doğan, B. & Erdem, İ. (2018). Strateji temelli dinleme etkinliklerinin yedinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerisiyle strateji kullanma düzeyine etkisi. International Journal of Language Academy, 6 (1), 289-315 https://doi.org/10.18033/ijla.3893
  • Ergin, A. (2010). Eğitimde etkili iletişim. Anı Yayıncılık.
  • Fidan, M. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin Türkçe dersinde kullandıkları dinleme stratejilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri. https://doi.org/10.29000/rumelide.580463
  • Gordon, T. (2004). Etkili öğretmenlik eğitimi. Sistem Yayıncılık.
  • ILA. (2014, 22 Mayıs) International Listening Association. http://www.listen.org/
  • İşeri, K. & Yılmaz, İ. (2009). Dinleme edimine ilişkin etkinliklerin değerlendirilmesi. Dil Dergisi TÖMER Yayınları, 139, 7–24.
  • Jones, L.(2003). Supporting listening comprehension and vocabulary acquisition with multimedia annotations: The students’ voice. CALICO Journal, 21(1), 41-65. https://calico.org/p-5- Calico%20Journal.html (Erişim: 05.06.2012). https://doi.org/10.1558/cj.v21i1.41-65
  • Kaplan, H. (2003). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerileri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Karabay, A. (2005). Kubaşık öğrenme etkinliklerinin ilköğretim beşinci sınıf Türkçe dersinde öğrencilerin dinleme ve konuşma becerileri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana https://doi.org/10.19129/sbad.303
  • Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları. Kavcar, C., Oğuzkan, F. & Sever, S. (1997). Türkçe öğretimi. Engin Yayınevi.
  • Kaya, M. F. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin web tabanlı bir sistem yardımıyla ölçülmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Kocaadam, D. (2011). Not alarak dinleme eğitiminin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara. https://doi.org/10.1501/egifak_0000001359
  • Koç, N. (2003). Dinleme becerilerini kazandırma yöntemlerinin uygulanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale. https://doi.org/10.31454/usb.565480
  • MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. MEB Yayınları.
  • Nuhoğlu M. M., Başoğlu N. & Kayganacıoğlu S. (2006). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786052419618.11
  • Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Anı Yayıncılık.
  • Topçuoğlu Ünal, F. & Özer, F. (2014). Türkçe öğretiminde dinleme becerisi ile ilgili kaynakça çalışması. Journal of Research in Education and Teaching, 3 (2), 203- 218. https://doi.org/10.17719/jisr.2016.1413
  • Topçuoğlu Ünal, F. & Özden M. (2012). Diksiyon ve konuşma eğitimi, Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786053642725
  • Ungan, S. (2009). Dinleme. A. Kırkkılıç ve H. Akyol (Ed.) İlköğretimde Türkçe öğretimi (s. 135- 161). Pegem Yayınları.
  • Umagan, S. (2007), İlköğretimde Türkçe öğretimi, dinleme eğitimi (ss.149-163). Pegem A Yayıncılık.
  • Ural, A. & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053644484
  • Weinberg, A.(2002).Virtual Misadventures: Technical problem and student satisfaction when İmplementing multimedia in an advanced French listening comprehension course. CALICO Journal,19 (2),331-357. https://calico.org/p-5-Calico%20Journal.html (Erişim:05.06.2012). https://doi.org/10.1558/cj.v19i2.331-357
  • Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. Akçağ Yayınları.