Cüneyt AKAR, Mustafa BAŞARAN, MEHMET KARA

İLKOKUL 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL OKUMA BECERİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bu araştırma, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı, Diyarbakır ili Silvan ilçesindeki köy okullarının 4. sınıflarında öğrenim görmekte olan 54 erkek ve 46 kız öğrenci üzerinde yapılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama amacıyla, bir adet "kişisel bilgi formu" ve Acat (2006) tarafından geliştirilen ve geçerlilik ve güvenirliği yapılan "eleştirel okuma ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin eleştirel okuma becerilerinin orta seviyede olduğu görülmüştür. Analiz sonuçlarına göre eleştirel okuma düzeyinin ders başarısı ve okunan kitap sayısı arttığında fazlalaştığı, Tv izleme oranı arttığında ise düştüğü görülmüştür. Ailenin gelir durumu ile eleştirel okuma düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Hiyerarşik regresyon analizinde ise etkililiği araştırılan değişkenlerin (cinsiyet, okunan kitap sayısı, günlük Tv izleme saati, ailenin gelir durumu ve sosyal bilgiler, matematik, fen bilimleri, Türkçe ders notları) eleştirel okuma düzeyindeki varyansın % 46'sını açıkladığı görülmüştür. Toplam 5 blok olarak yapılan analiz sonucuna göre cinsiyet, Tv izleme saati, okunan kitap sayısı ve ders notları değişkenlerinin eleştirel okuma düzeylerindeki varyansın açıklanmasında çeşitli oranlarda anlamlı katkıları olduğu görülürken, ailenin gelir durumu değişkeninin bir etkisi olmadığı görülmüştür. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin yapılan t testi sonucunda öğrencilerin günlük Tv izleme saati ve Türkçe ders başarılarının eleştirel okuma becerisi üzerinde anlamlı etkisinin olduğu görülmüştür. Türkçe ders başarısı eleştirel okuma düzeyindeki varyansın açıklanmasına en fazla katkı yapan değişken olarak göze çarpmaktadır

THE INVESTIGATION OF 4HT ELEMENTARY SHOOL STUDENTS' CRITICALLY READING SKILLS IN TERMS OF SEVERAL VARIABLES

This study aims to investigate criticaly reading skills of 4th school students in terms of several variables. The sampling consists of 54 male and 46 female school students studying in Silvan town of Diyarbakır province. The study was designed by correlational survey model. As data collection instrument, a personal Information form and a scale of reading critically which was developed and validated by Acat (2006). Results show that students' critically reading skills are at medium level. Correlations indicates that as the degree of achievement and the number of book read increases, their's critically reading skills rise. When the rate of watching Tv increases, their's critically reading skills decrease. On the other hand, there is no relationship between family income level and critically reading skills. In hierarchical regression analysis, we found that independent variables (gender, the number of books read, the rate of watching Tv daily, family income, the achievements of socual studies, science, maths, and Turkish) explain % 46 of variance in critically reading skills. According to analysis results in five blocks, we found that while gender, the rate of watching TV, the number of books read, and academic achievement contribute significantly to the variance of critically reading skills, family income level doesn't have predictive effect on them. Furthermore, t test results point out that rate of watching Tv and Turkish course achievement have predictive effect on their critically reading skills. Also, Turkish course achievement have contribute to the variance of critically reading skills mostly

PDF

___

Acun, İ., Demir, M., Göz, L. (2010). Öğretmen Adaylarının Vatandaşlık Yeterlilikleri İle Eleştirel Düşünme Becerileri Arasındaki İlişki. Journal of Social Studies Education Research, 1(1), 107-123.
Acat, B., Ünal E. (2006). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Karşı Tutumları Ve Okuduklarını Anlama Düzeyleri İle Eleştirel Okuma Becerisi Düzeyleri Arasındaki İlişki. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla Üniversitesi.
Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Okuma Durumları (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Arslan, Y., Çelik, Z., Çelik, E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. PÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113–124.
Aşılıoğlu, B. (2008). Bilişsel Öğrenmeler İçin Eleştirel Okumanın Önemi Ve Onu Geliştirme Yolları. DÜ Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 1-11.
Ateş, S. (2013). Eleştirel Okuma Ve Bir Beceri Olarak Öğretimi. Turkish Journal of Education, 2/3, 40-49.
Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
Beentjes, J. W. H. ve Voort, T. H. A. (1988). Television’s İmpact On Children’s Reading Skills: A Review Of Research. Reading Research Quarterly, 23, 389-413.
Bloom, B. S. (1998). İnsan Nitelikleri Ve Okulda Öğrenme (Çev: Durmuş Ali Özçelik). Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Yayıncılık, Ankara.
Carr, K. S. (1988). How Can We Teach Critical Thinking? Web: www.ericdigests.org/pre- 9218/critical.htm adresinden 3 Mart 2015’te alınmıştır.
Chua, S. P. (2008). The Effects of the Sustained Silent Reading Program on Cultivating Students’ Habits and Attitudes in Reading Boks for Leisure. Heldref Publication, 81(4), 180-184.
Çifçi, M. (2006). Eleştirel Okuma. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 55-80.
Fleming, D. B. and Weber, L. J. (1980). Recognizing Point Of View: A Critical Reading Skill In The Social Studies. Social Education, 44(2), p. 153-156.
Overton, J. C. (1993). An Investigation of The Effects of Thinking Skills Instruction on Academic Achievement and The Development of Critical and Creative Thinking Skills of Second, Fourth and Sixth Grade Students. Yayımlanmamış Doktora Tezi, The University of Alabama, Alabama.
Gallagher, K. (2004). Deeper Reading. Portland, ME. Stenhouse
Gönen, M., Çelebi Ö.E. ve Işıtan S. (2004). İlköğretim 5., 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 164, 60-173.
İşeri, K. (1998). Okuma Ediminin Eğitimsel İşlevi. Dil Dergisi, TÖMER Yayınları, Ankara.
İşeri, K. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Okuma Tutumlarının İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 469-487.
Kökdemir, D. (2003). Eleştirel Düşünme ve Bilim Eğitimi. Pivolka, 2(4), 3-5.
Karabay, A. (2013). Eleştirel Okuma Öz Yeterlik Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 8/13. p. 1107-1122.
Karadüz, A. (2010). Dil Becerileri Ve Eleştirel Düşünme. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 5/3.
Karasar , N . (1984). Bilimsel Araştırma Metodu. Hacettepe Taş Kitapçılık, Ankara.
Kavcar, C.; Oğuzkan, F. & Sever, S. (1998). Türkçe Öğretimi. Engin Yayınevi, Ankara.
Korkmaz, İ. (2007). Üniversite Birinci Sınıfta Okuyan Öğrencilerin Lise Döneminde Kitap Okuma Durumlarının İncelenmesi. EJER, 27, 127-138.
McDonald,N.B., Trautman, T.S. (2006). Enhancing Critical Reading Skills with Kindergartners: A study ReviewofEnhancingReadingSkills.pdf. Intervention, http://www.amered.com/docs/
MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. MEB Yayınları, Ankara.
Özçelik, E. G. (2011). Okuduğunu Anlama Becerisinin Anlamaya Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Özdemir, E. (2007). Eleştirel Okuma (7. basım). Bilgi Yayınevi, Ankara.
Özmutlu, P., Gürler, İ., Kaymak, H. ve Demir Ö. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Okuma Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/3. 1121-1133.
Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2005). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler Ve Yazılı Materyaller (Üçüncü Baskı). PegemA Yayınevi, Ankara.
Paul, R., Elder, L. (2013). Kritik düşünce-Yaşamınızın Ve Öğrenmenizin Sorumluluğunu Üstlenmek İçin Araçlar (Çev: Esra Aslan, Gamze Sart). Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık, Ankara.
Resnick, L. B. (1987). Edeucation and Learning To Think . National Acedemy Press, Washington DC
Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N. ve Serin, O. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Okuma İlgileri ve Okuma Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim Araştırmaları Dergisi. 4, 12
Sever, S. (2003). Çocuk Ve Edebiyat. Kök Yayıncılık, Ankara
Şahinel, S. (2002). Eleştirel Düşünme. Pegem A yayıncılık, Ankara.
TDK. (2010). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Topçu, Y. E. (2007). İlköğretim 6,7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları. Millî Eğitim, 176, 36-57.
Yalınkılıç, K. (2007). Türkçe Öğretmen Adaylarının Okumaya İlişkin Tutum ve Görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal Of International Social Research,1(1), 226-241.
Yıldız, C. (Edt.) (2008). Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.