GİRİŞİMCİLER ÜZERİNDE, İŞLETME YETENEKLERİ VE İŞLETME PERFORMANSLARININ İNCELENMESİNE YÖNELİK BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Günümüz gelişen ve daha da karmaşık hale gelen küresel iş dünyası, kadının ekonomik hayattaki yerini değiştirmekte bu durum kadınların iş yaşamlarındaki rekabet gücünü etkilemektedir. Çalışma hayatının kadına sunduğu, ekonomik özgürlük, yeni bir sosyal çevre, kendine güven ve kişiliğinin gelişmesi, toplumsal statüsünün yükselmesi gibi etkenlerden kopmak istememesi onu girişimciliğe yöneltmektedir. Bu doğrultuda işletmelerin küreselleşen çevre yapısına ayak uydurmaları ve sektördeki rakiplerini sürekli değerlendirmeleri bir zorunluluk halini almıştır. Kadınların işgücüne katılımları ve girişimciliğe katkıda bulunmaları, sürdürebilir kalkınmanın önemli bir unsurudur. Küreselleşme süreci ile birlikte rekabet avantajı sağlayabilme, rekabet yaratan kaynak ve yeteneklerin neler olduğunu tespit edebilme işletmelerin temel gündemini oluşturmaktadır. Bu araştırma Antalya’da faaliyet gösteren kadın girişimci firmaların, işletme yetenekleri ile işletme performansı arasındaki ilişkinin irdelenmesine yöneliktir. Araştırma, Antalya’da faaliyet gösteren kadın girişimci işletmeleri kapsamakta olup, veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Kadın girişimci işletmelerde işletme yetenekleri ile işletme performansı arasındaki ilişkiyi tespit etmek maksadıyla korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre kadın girişimcilerin işletme yeteneği ölçeğinin alt boyutlarından; yönetim yetenekleri, üretim yetenekleri, pazarlama ve satış yetenekleri, bilgi sistemleri yeteneği, öğrenme yeteneği, lojistik yetenekler ve performans ölçeği arasında pozitif yönlü ve istatistikî olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

A FIELD INVESTIGATION ON INVESTIGATION OF BUSINESS ENTERPRISES AND OPERATION PERFORMANCE ON ENTREPRENEURSHIP

The global business world, which is becoming more and more complex nowadays, changes the place of women in economic life and this affects the competitive power of women in business life. The desire to break away from factors such as economic freedom, a new social environment, the development of self-reliance and personality, and the promotion of social status are all leading to entrepreneurship. In this direction, it is a necessity for enterprises to keep pace with the globalized environment and to constantly evaluate their competitors in the sector. Contribution to women's workforce participation and entrepreneurship is an important element of sustainable development. Being able to provide competitive advantage together with the globalization process constitutes the main agenda of businesses that can determine the sources of competitiveness and capabilities. This research is aimed at examining the relationship between business performance and business performance of women entrepreneur firms operating in Antalya. The research covers women entrepreneurial enterprises operating in Antalya and survey method is used as data collection tool. Correlation analysis was used to determine the relationship between business performance and performance in women entrepreneurial enterprises. According to research findings, the subscales of the scale of business ability of female entrepreneurs; management skills, production skills, marketing and sales skills, information systems competence, learning ability, logistics skills and performance scale were found to be positively and statistically significant.

PDF

___

Acar, Z., ve Zehir, C. (2008). Kaynak tabanlı işletme yetenekler ölçeği geliştirmesi ve doğrulanması, İşletme Fakültesi Dergisi, 8(1), 103-131.
Adner, R., ve Helfat, C. E. (2003). Corporate effects and dynamic managerial capabilitie: Strategic Management Journal, 24, 1011-25.
Anafarta, N., Sarvan, F., ve Yapıcı, N. (2008). Konaklama işletmelerinde kadın yöneticilerin camtavan algısı: antalya ilinde bir araştırma, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 15, 111-137.
Andersen, O., ve Kheam, L. (1998). Resource-based theory veinternational growth strategies: an exploratory study, International Business Review, 7,163-184.
Ansoff, H. I. (1965). Corporate Strategy. New York: McGraw-Hill.
Bakırtaş, İ. (2008). Firmaların sürdürülebilir rekabet üstünlüğünün bir kaynağı olarak temel yetenek: genel bir değerlendirme, Selçuk University Social Sciences Institute Journal, 19,101-119.
Barca, M., ve Esen, Ş. (2012). Rekabet avantajı sağlama ve sürdürmede stratejik Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 89-107. yaklaşımlar, E-
Barney, J. B. (1991). Firm Resources and Sustained Competitive Advantage, Journal of Management, 17, 99-120.
Bedük, A. (2005). Türkiye’de çalışan kadın ve kadın girişimciliği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 3(12), 106-117.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Celuch, K. G., Kasouf, C. J. ve Peruvemba, V. (2002). The effects of perceived market and learning orientation on assessedorganizational capabilities, Industrial Marketing Management, 31,545-554.
Chen, G. (2005). Management practices and tools for enhancing organizational learning capability. SAM Advanced Management Journal, 4-35.
Çakıcı, A. (2003). Mersin’deki kadın girişimcilerin iş kurma öyküsü ve iş kuracak kadınlara öneriler. 11. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları.
Daugherty, P. J. ve Pıttman, P. H. (1995). Utilization of time-basedstrategies: Creating distribution flexibility/responsivenes: International Journal of Operations ve Production Management, 15(2), 54-60.
Day, G. (1994a). Continuous learning about market: California Management Review, 36(4), 9–31.
Day, G. (1994b). The capabilities of market-driven organization: Journal of Marketing, 58(4),37– 52.
Degeus, A. (1988). Planning as learning. Harvard Business Review, 66(2), 70-74.
Durak, İ. (2011). Girişimciliği etkileyen çevresel faktörlerle ilgili girişimcilerin tutumları: bir alan araştırması, Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 195-211.
Durmuş, B., Yurtkoru, E., ve Çinko, M. (2013). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
Ecevit, Y. (1993). Kadın girişimciliğinin yaygınlaşmasına yönelik bir model önerisi, kadın girişimcilik özendirme ve destekleme paneli, Devlet Bakanlığı Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarları, Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, 74(15).
Grant, R. M. (1991). The resource-based theory of competitive advantage: Implications for strategy formulation, California Management Review, 33(3),114–135
Grant, R. M. (1996). Prospering in dynamically-competitive environments, organizational capability as knowledge integration, Organizational Science,7, 75–87.
Grıffın, R. W. (1996). Management. Boston: Houghton Mifflin Company.
Gürbüz ve Şahin F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Gürol, A. (2000). Türkiye’de kadın girişimci ve küçük işletmesi: fırsatlar, sorunları, beklentiler ve öneriler. Atılım Üniversitesi Yayını.
Hall, R. (1992). The strategic analysis of intangible resource: Strategic Management Journal, 13(1),135-144.
Hamel, G. ve Prahalad, C.K. (1990). The core competence of thecorporation. Harvard Business Review, 68(3),79–91.
Hair J.F., Anderson F.E., Tahtam R.L. ve Black W.C. (1998). Multivariate data analysis, New Jersey: Pearson Education, Fifth Edition.
Hısrıch, R. D., ve Brush C.G. (1989). The women entrepreneur. starting, financing and managing a successful business (USA: Lexington Books).
Hıtt, M. A., Keats, B. ve Demarıe. (1998). Navigating in the newcompetitive landscape: Building strategic flexibility and competitiveadvantage in the 21st century. Academy of Management Executive, 12(4), 22-42.
Hofer, C.W., ve Schendel, D. (1978). Strategy formulation: analytical concept: West Publishing Company, St. Paul, MN.
Kalaycı, Ş. (2006). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kaleka, A. (2002). Resources and capabilities driving competitive advantage in export markets: guidelines for industrial exporters, Industrial Market Management, 31, 273- 283.
Kamaşak, R., ve Yozgat, U. (2013). Endüstriyel faktörler, benzersiz kaynaklar ve performans ilişkisi: imalat ve hizmet sektörü işletmeleri üzerinde bir araştırma, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 27,114- 136.
Karacaoğlu, K. (2006). Rekabet üstünlüğü sağlamada endüstri temelli ve kaynak temelli bakış açısı: Kayseri’de faaliyet gösteren imalat sanayi işletmeleri için bir model önerisi, yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
Karatay, P. (2011). Kaynak tabanlı yaklaşımın dikey bütünleşme stratejisi üzerine etkilerini ölçen bir çalışma, yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi, İstanbul.
Koçel, T. (2003). İşletme yöneticiliği, İstanbul: Beta Basım Yayım AŞ.
Kotler, P. (Ed:) (1997). Geleceğin pazarının haritasını çıkarmak, geleceği yeniden düşünmek, İstanbul: Sabah Yayınları.
Lee, J. N. (2001). The impact of knowledge sharing, organizational capability and partnership quality on IS outsourcing success, Information ve Management, 38, 323- 335.
Lewis-Beck, M.: (1994). Factor analysis and related techniques, Singapore: Sage Publication:
Lewıs, P. Goodman, H., ve Fandt, P.M. (1995). Management, Challenges in the 21 st Century, St.Paul West: Publishing Company.
Lu, C. ve Yang, C. C. (2006). Evaluating key logistics capabilities for international distribution center operators in Taiwan. TransportationJournal, 45, 9-27
Morash, E. A., Droge, C. L.M., ve Vıckery, : K. (1996)Strategic logistics capabilities for competitive advantage and firm succes:Journal of Business Logistics, 17 (1), 1-22.
Müftüoğlu, T. (2000). Girişimcilik, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Ders Kitapları.
O’Neill, R. C., ve Viljoen, L. (2001). Support for female entrepreneurs in south africa: ımprovementor decline? Journal of Family Ecology and Consumer Sciences, 29, 37-44.
Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi, Eskişehir: Kaan Yayınları.
Özdemir, A. A. (2010). Potansiyel girişimci olan kadınların motivasyon faktörleri ve Eskişehir’de bir araştırma, Ege Akademik Bakış, 10(1) ,117-13.
Özkul, G. (2007). Kapitalist sistemin sürükleyici aktörleri: ekonomik teoride girişimciler, D.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi, 12/3: 343-366.
Papatya, N. (2007). Sürdürülebilir rekabetçi üstünlüğü sağlamada stratejik yönetim ve pazarlama odağı, kaynak tabanlı görüş kavramsal ve kuramsal yaklaşım, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Papatya, N., Papatya, G., ve Songur, A. (2015). Sürdürülebilir rekabetçi üstünlük sağlamada kaynak tabanlı ihracat performansı: Türkiye iso-500 ihracatçı imalat işletmelerinde bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21.
Penrose, E. T. (1959). The theory of the growth of the firm. NY: Wiley.
Peteraf, M. (1993). The cornerstones of competitive advantage: a resource based view, Strategic Management Journal, 14(3), 179-191.
Porter, M. (1980). Competitive Strategy, New York: The Free Pres:
Rangone, A. (1999). A Resource Based Approach to Strategy Analysis in Small and Medium Sized Enterprise, Small Business Economics, 12, 233-248.
Richard R., ve Robert J. D. (1990). The Academy of Management Review, 15(1), 88-102.
Rumelt, R.P. (1984). Toward a strategic theory of the firm. Competitive Strategic Management (Ed. R.B. Land), Prentice-Hall, Eaglewood Cliffs, NJ.
Sadler, P. (2003). Strategic Management. (2nd ed.). London: Kogan Page.
Slater, F., ve Narver, J. C. (1995). Market Orientation and the Learning Organization" Journal of Marketing, 59(3), 63-74.
Sarvan, F., E., Durmuş Arıcı, E., Gürçaylılar Yenidoğan, T., ve Dirlik, O. (2013). Antalya Serbest Bölgesi’nde yat üretim kümesinin gelişimi: Kaynaklara dayalı bir analiz, Akdeniz İİBF Dergisi, 10(19), 286-312.
Sayın, E. (2011). Kadın girişimcilerin sorunlarının betimleyici analizi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 23-32.
Shelton, L. M. (2006). Female entrepreneurs, work–family conflict, and venture performance: new ınsights in to the work–family ınterface, Journal of Small Business Management, 44(2), 285– 297.
Sinanoğlu Koç, E. (2005). Kadın girişimciler kavramı ve serbest meslek mensubu kadın girişimcilere ilişkin konya ilinde uygulamalı bir araştırma, yüksek lisans tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Slater, F., ve Narver, J. C. (1995). Market orientation and thelearning organization. Journal of Marketing, 59, 63-74.
Soysal, A. (2010). Türkiye’de Kadın Girişimciler: Engeller ve Fırsatlar Bağlamında Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(1), 88-89.
Sue, B., Moss, C., ve Saunders, P. (1987). Do Women Entrepreneurs Require Different Training?.SWP6/87.1987.www.dspace.lib.cranfield.ac.uk/bitstream/1826/401/2/SWP0687.
Şahin, E. (2006). Kadın girişimcilik ve Konya ilinde kadın girişimcilik profili üzerine bir uygulama, yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. :(2013). Using Multivariate Statistics, Boston: Pearson.
Teece, D. J., Pısano, G., ve Shuen, A. (1997). Dynamic capabilitiesand strategic management. Strategic Management Journal, 18 (7), 509-533.
Thompson, M., ve Heron, P. (2005). Management capability and highperformance work organization. International Journal of Human Resource Management, 16(6),1029-1048.
Ülgen,H., ve Mirze, K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Ülgen H., ve Mirze K. (2014). İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: Beta Yayınları. Wernerfelt, B. (1984). A resource-based view of the firm, StrategicManagement Journal, 5 (2),171– 180.
Yamın, Gunasekaran, A., ve Mavondo, F. T. (1999). Relationship between generic strategies, competitive advantage andorganizational performance: an empirical analysi: Technovation, 19, 507-518.
Yılmaz, E., Özdemir G., ve Oraman Y. (2012). Women entrepreneurs: their problems and entrepreneurial idea: African Journal of Business Management, 6(26),7896-7904.