Gazneliler ve Büyük Selçuklular'da bayramlar ve bayram kutlamaları

Gazneliler ve Büyük Selçuklular döneminde dini bayramlar haricinde üç önemli kutlamanın yapıldığı görülmektedir. Baharın başlangıcı olan Nevruz, Sonbahar’ın başlangıcı olan Mihrigân ve Sede bayramları. Bu üç bayram kutlaması her iki devletin hâkimiyet sahasında aksatılmadan devam ettirilmiştir. Bu metin bayramlar ve kutlamaları hakkında bilgiler içermektedir.

Festivals and festival celebrations in the Ghaznavids and the Great Seljuks

It was observed that three major festivals were celebrated in the Ghaznavids and the Great Seljuks besides the religious festivals. These festivals were Newrouz, marking the first day of spring and the beginning of the year, Mehregan, marking the first day of autumn, and Sadeh. These three celebrations/festivals were observed in the two states all along the line. This text gives information about these festivals.

___

  • AGACANOV, Sergey Grigoreviç, Selçuklular, çev. Ekber N. Necef-Ahmed R. Annaberdiyev, Ötüken, İstanbul 2006.
  • BEYHAKÎ, Tarih-i Beyhakî, nşr. Ali Ekber Feyyaz, Tahran 2536 Şehinşahi.
  • BOZKURT, Nebi, “Bayram Kutlamaları”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1992.
  • ÇAY, Abdulhalûk, Türk Ergenekon Bayramı Nevrûz, Ankara 1988.
  • ERDEM, Sargon, “Bayram”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1992.
  • FİRDEVSÎ Şehnâme, çev. Necati Lugal, İstanbul 1956.
  • GAZZÂLÎ, Kîmyâ-yı Saadet, haz. Hüseyin Hedîvcem, Tahran 1983, I-II.
  • GERDÎZÎ, Zeynü‟l-ahbâr, haz. Abdülhayy Habîbî, Tahran 1347.
  • GÜRBÜZ, Meryem, “Ortaçağ Türk Ordularında Resm-i Geçit”, Eskiçağ‟dan Modern Çağ‟a Ordular, ed. Feridun M. Emecen, İstanbul 2008.
  • HASHMİ, Yusuf Abbas, Successors of Mahmud of Ghazna, Karachi 1988.
  • İBNÜ‟L-ESÎR, İslâm Tarihi el-Kâmil fi‟t-Tarih Tercümesi, çev. A. Özaydın, İstanbul 1987.
  • MERÇİL, Erdoğan, “Muhtacoğulları”, Prof. Dr. Fikret Işıltan‟a 80. Doğum Yılı Armağanı, Ġstanbul 1995.
  • NUHOĞLU, Güller, Beyhaki Tarihi‟ne Göre Gaznelilerde Devlet Teşkilatı ve Kültür, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 1995.
  • RAZÎ, Hâşim, Pijûhişî der Gâhşomârî ve Ceşnhâ-yı İrân-ı Bâstân, Tahran 1380 hş.
  • SIBT İBNÜ‟L-CEVZÎ, Mirâtü‟z-zamân fî tarihi‟l-„ayân, çev. Ali Sevim, Makaleler, Ankara 2005, I-III.
  • STEINGASS, F., Persian-English Dictionary, İstanbul 2005.
  • ZERRİNKÛB, Hüseyin, Medreseden Kaçış İmâm Gazzâlî‟nin Hayatı, Fikirleri ve Eserleri, çev. Hikmet Soylu, İstanbul 2001.