Sözcük türlerinin sözcük öbekleriyle ilişkisi

Geleneksel çalışmalarda sözcük öbekleri ana ve yardımcı unsurlar arasında kurulan çeşitli anlam ilgisi ve yapısal ilgilerden dolayı sayıca fazlalaşır. Fakat sözcük öbeklerinin türünü başın sentaktik kategorisi belirler. Ana unsur olan sözlüksel türler ad, sıfat, zarf, fiil ve edattır ve öbekler de AÖ, SÖ, ZÖ, FÖ ve EÖ’dür. Modern dilbilimsel çalışmalar öbek yapılarını da farklı değerlendirir. Modern çalışmalarda cümlenin temelini fiil öbeği oluşturur. Fiil öbeği, sözlüksel kategorilerle birlikte cümlenin gramatik ilişkilerini (özne, nesne vb.) de yansıtır. Fiil öbeğine ait unsurlar belli anlamsal roller de ifade eder. Modern anlayışa göre bir sözcük tek başına bir öbek kurabilir.

The relationship between word classes and phrasal categories

Phrasal categories in traditional studies increase because of the structural and semantic connection between the head and complements. However, the syntactic category of the head identifies the type of a phrasal category. The lexical classes which act as a head are nouns, adjectives, adverbs, verbs and postpositions. Therefore, the phrasal categories are noun phrases, adjectival phrases, adverbial phrases, verb phrases and postpositional phrases. Modern linguistic studies evaluate phrasal categories differently. In modern linguistic studies, the essential part of the sentence is verb phrase. Verb phrase reflects lexical categories as well as grammatical relations (subject, object etc.). The arguments which belong to verb phrase express certain semantic roles. Moreover, according to modern linguistic approach, even one word is enough to constitute a phrasal category.

PDF

___

BANGUOĞLU, Tahsin (2004). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
BOOIJ, Geert (2007). The Grammar of Words: An Introduction to Linguistic Morphology, Second edition, Oxford: Oxford University Press.
CARNIE, Andrew (2007). Syntax: A Generative Introduction, Second Edition, Blackwell Publishing.
CARNIE, Andrew (2010). Constituent Structure, Second Edition, Oxford: Oxford University Press.
CHANK, Suk-Jin (1996). Korean, Amsterdam: John Benjamins Publishing.
DEMİR, Nurettin ve YILMAZ Emine (2010). Türk Dili El Kitabı, Ankara: Grafiker Yayınları.
ERDEM, Mevlüt (2004). “Zamirler Anlamlı Kelimeler midir Yoksa Görevli Kelimeler mi?”, Türk Dili, Sayı: 641, s. 444-449.
ERDEM, Mevlüt (2006). “Türkçede Gramatikal İlişkiler ve Anlamsal Roller” Büyük Türk Dili Kurultayı, 26-27 Eylül 2006, Ankara: Bilkent Üniversitesi.
ERDEM, Mevlüt (2009). “Biçim Bilgisi”, Nurettin Demir ve Emine Yılmaz (ed.) Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s. 91-107.
ERDEM, Mevlüt (baskıda). “Türkçede çekim ve yapım eklerinin özellikleri ve sınırları” bilig.
ERGİN, Muharrem (1995). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
ERKMAN-AKERSON Fatma (2008). Dile Genel Bir Bakış, İstanbul: Multilingual.
GIVÓN, Talmy (2001). Syntax: An Introduction I, Amsterdam: John Benjamins Publishing co.
GÖKDAYI, Hürriyet (2010). “Türkiye Türkçesinde Öbekler”, Turkish Studies Volume 5/3, s. 1297-1319.
GÖKSEL, Aslı ve KERSLAKE Celia (2005) Turkish: A Comprehensive Grammar, London: Routledge.
GRAYSON, J. H. (2006). “Korean” K. B. (ed.) içinde, Encyclopedia of Language & Linguistics, Elsevier Ltd., s. 236-238.
JOHANSON, Lars (2007). Türkçe Dil İlişkilerinde Yapısal Etkenler (Çev. Nurettin Demir), Ankara: Türk Dil Kurumu.
KARAHAN, Leyla (1991). Türkçede Söz Dizimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
KORNFILT, Jaklin (1997). Turkish, London and New York: Routledge.
KROEGER Paul R. (2004). Analyzing Syntax: A Lexical-Functional Approach, Cambridge: Cambridge University Press.
LEWIS, Geoffrey (2000). Turkish Grammar, Oxford: Oxford University Press.
PAYNE, Thomas E. (1997). Describing Morphosyntax: A guide for Field Linguists, Cambridge: Cambridge University Press.
PAYNE, Thomas E. (2006). Exploring Language Structure, Cambridge: Cambridge University Press.
PUSTET, R. (2006). “Adjectives”, K. B. (ed.) içinde, Encyclopedia of Language & Linguistics, Elsevier Ltd., s. 60-63.
RADFORD, Radford vd. (1999). Linguistics: An Introduction, Cambridge: Cambridge University Press.
TALLERMAN, Maggie (2005). Understandign Syntax, London: Hodder Arnold.
UNDERHILL, Robert (1976). Turkish Grammar, Cambridge, Massachusetts: The Massachusetts Institute of Technology.
UZUN, Nadir Engin (2000). Anaçizgileriyle Evrensel Dilbilgisi ve Türkçe, İstanbul: Multilingual.
VAN VALIN, Robert Jr. (2001). An Introduction to Syntax, Cambridge: Cambridge University Press.