Eski Uygurca "yalgukk(ı)ya" kelimesine Etimolojik bir yaklaşım

Bu çalışmanın amacı, 11. yüzyıla ait Eski Uygurca Daśakarmapathaavadānamālā (DKPAM) adlı bir eserde geçen yalgukk(ı)ya kelimesinin etimolojik bir incelemesini yapmaktır. Bu kelime, hapax legomenon (Hap. leg) olarak tanımlanan bir kelimedir. Hapax legomenon, bir dokümanda ya da bir edebi eserde yalnızca bir kez geçen sözcük anlamına gelen Yunanca kökenli bir terimdir. İncelememizin konusu olan yalgukk(ı)ya kelimesi, Berlin-Brandenburg Bilimler Akademisi Mainz koleksiyonuna ait Mz. 766 numaralı belgenin Ön yüzü 13. ve 15. satırlarında yer almaktadır.

An etymological Aproach to the Old Uigur word “yalgukk(ı)ya”

The aim of this study is to make on etymological analysis of the word yalgukk(ı)ya which is stated in a work of 11th century called Daśakarmapathaavadānamālā (DKPAM) which is written Old Uigur. This word is defined as Hapax legomenon (Hap.leg). Hapax legomenon is a Greek term which means the word being stated only ones in a document or in a literary study. The word yalgukk(ı)ya, the subject of our analysis, is mentioned in the 13th and 15th lines on the front page of the document numbered mz. 766 which belongs to the Mainz collection of Berlin Brandenburg Academy of Sciences.

PDF

___

ADAMS, D. Q. (1999). A Dictionary of Tocharian B. Amsterdam-Atlanta.
AKARSU, B. (1998). Dil-Kültür Bağlantısı. İstanbul.
AKSAN D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı: Türk Dilinin Sözcükbilimiyle İlgili Gözlemler, Saptamalar, Ankara.
AKSAN, D. (1998). Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. Ankara.
ALTUNTAŞ H., ŞAHİN M. (2005). Diyanet İşleri Başkanlığı Kur‟an-ı Kerim Meâli, Ankara.
ARAT, R.R. (2006). Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacib. İstanbul.
ARIKOĞLU, E. (2005). Örnekli Hakasça-Türkçe Sözlük. Ankara.
ARIKOĞLU, E.; KUULAR, K. (2003). Tuva Türkçesi Sözlüğü. Ankara.
ATALAY, B. (1998). Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi I-II-III-IV, Ankara.
AYVERDİ, İ. (2006). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul.
CAN ve diğer. (2011). Çocukluk Döneminde Gelişim-I. Eskişehir.
CLAUSON, S. G. (1972). An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford.
ÇİMEN, V. (2008). Fizyoloji-Histoloji&Embriyoloji. Ankara.
DEVELLİOĞLU, F. (2006). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara.
DOĞAN, D. M. (2001). Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul.
DOĞAN, E (2011). Şeyhoğlu Sadrüddin‟in Kabus-nâme Tercümesi, Metin-Sözlük-Dizin-Notlar-Tıpkıbasım, İstanbul.
ELMALI, M. (2009). Daśakarmapathaavadānamālā. Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin-Tıpkıbasım, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
ERDAL, M. (1991). Old Turkic Word Formation: A Functinal Approach to the Lexicon. Vol. I, II. Wiesbaden.
EREN, H. (1999). Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü. Ankara.
ERGAT, E.A. (2008). Felsefede Dil, Düşünce Ve Varlık İlişkisi: J. Locke ve G. Berkeley Örneği. İstanbul.
EROL, H.A. (2008). Eski Türkçeden Eski Anadolu Türkçesine Anlam Değişmeleri, Ankara.
GABAIN, A.V. (2003). Alttürkische Grammatik. Wiesbaden, (Çev. Mehmet Akalın: Eski Türkçenin Grameri), Ankara.
BASKAKOV ve diğer. (1991). Gagauz Türkçesinin Sözlüğü (Çev. İsmail Kaynak, Mecit Doğru). Ankara.
GANİYEV, F. ; AHMETYANOV, R.; AÇIKGÖZ, H. (1997). Tatarca-Türkçe Sözlük. Kazan.
GHARIB, B. (1995). Sogdian Dictionary (Sogdian-Persian-English). Tehran.
KARAMANLIOĞLU, A.F. (1989). Seyf-i Sarâyî Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi‟t-Türkî). Ankara.
KOÇ, K.; BAYNİYAZOV, A.; BAŞKAPAN, V. (2003). Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi Sözlüğü, Ankara.
LESSING, F. D. (2003). Moğolca - Türkçe sözlük (2 cilt) (çev. Günay Karaağaç), Ankara.
MATHEWS R. H. (1931). Mathews' Chinese-English dictionary. A Chinese-English dictionary compiled for the China Inland Mission by R.H. Mathews, Shanghai: China Inland Mission and Presbyterian Mission Press, 1931. Harvard University Press; Revised edition (1975). Harward.
MONGUŞ, D.A (2005). Tuvaca-Türkçe Sözlük. Kızıl.
NASKALİ, E.G.; DURANLI, M. (1999). Altayca-Türkçe Sözlük, Ankara.
NECİP, E.N. (1995). Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü (çev. İklil Kurban), Ankara.
NİKOLAEVNA, N.; TANNAGAŞEVA, K.; AKALIN, Ş.H. (1995). Şor Türkçesi Sözlüğü, Adana.
ORUCOV, Ǝ; ABDULLAYEV, B.; RƎHİMZADƎ, N. (2006). Az rbaycan Dilinin İzahlı Lüğ ti (4 cilt). Bakı.
PAASONEN, H. (1950). Çuvaş Sözlüğü, Ankara.
PAÇACIOĞLU, B. (2006). VIII-XVI Yüzyıllar Arasında Türkçenin Söz Dağarcığı, Ankara.
PEKARSKIY, E. K.(1945). Yakut Dili Sözlüğü: A-M. Ankara.
POUCHA, P. (1955). Thesaurus Linguage Tocharicae Dialecti A. Praha.
SERTKAYA, O.F. (1991). “Kelime Dağarcığımızdan (3): Okay „Zühal/Satürn‟ mü Yoksa „Müşteri/Jüpiter‟ mi?” Türk Dili- Aylık Dil Dergisi. Ankara.
STAROSTIN, S. ; DYBO, A.; MUDRAK, O. (2003). Etymological Dictionary of the Altaic Languages. Brill-Leiden-Boston.
TAVKUL, U. (2000). Karaçay-Malkar Türkçesi Sözlüğü, Ankara.
TEKİN, Ş. (1976). Maytrısimit-Burkancılığın Mehdisi Maitreya ile Buluşma Uygurca İptidai Bir Dram. Ankara.
TEKİN, T. (1995). Türkmence-Türkçe Sözlük. Ankara.
TERES, E. (2011). Çin Tatarcası Grameri, Ankara.
TOPALOĞLU, A. (1976). Muhammed Bin Hamza, XV. Yüzyıl Başlarında Yapılmış Kur‟an Tercümesi I. İstanbul.
TOPARLI, R.; ÇÖGENLİ, S.; YANIK, N.H. (2000). Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî. Ankara.
TÜRK DİL KURUMU (1963-1982). Türkiye‟de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü. 12. Cilt, Ankara.
TÜRK DİL KURUMU (2005). Türkçe Sözlük. Ankara.
WILLIAMS, M. (1964). Sanskrit-English Dictionary. Oxford.
ÜNLÜ, S. (2004). Karahanlı Türkçesi Satır-Arası Kur‟an Tercümesi (Tiem 235v/3-450r7) Giriş-Metin-İnceleme-Analitik Dizin. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
YUDAHİN, K.K. (1988). Kırgız Sözlüğü (çev. Abdullah Taymas), Ankara.
YUSUF, B. (2009). Türkçe-Özbekçe Sesteş Kelimeler Sözlüğü, Toshkent.
YUSUF, B.; TULUM, M.M. (1994). Sözlük Özbekistan Türkçesi Türkiye Türkçesi- Türkiye Türkçesi Özbekistan Türkçesi, İstanbul.
http://starling.rinet.ru/cgi-bin/query.cgi?basename=dataaltturcet&root=config&morpho=0 (05.04. 2012)
http://wold.livingsources.org/word/71312352689188880 (05.04. 2012)