ERMENİSTAN'IN AZERBAYCAN'A SİLAHLI SALDIRI: ULUSLARARASI HUMANİTAR HAKLARIN POZULMASI MESELELERİ

İnsan haklarına saygı ilkesi modern uluslararası hukukun temel prensiplerinden biridir. Bu prensip ilk kez olarak BM'nin Anayasasında bildirilen şekilde tespit edilmiş, daha sonra bazı önemli uluslararası belgelerde, özellikle 1948 yılı 10 Aralık tarihli İnsan hakları hakkında genel deklarasyonda düzeltildi. Azerbaycan topraklarının işgali sırasında esir alınan binlerce kişi Ermenistan'da saxlanılır. BM temsilcileri de Ermenistan'da rehin ve esir tutulan insanlara vahşice işkenceler verilmesine tanık olmuşlardı. BM insan hakları ve temel özgürlüklerine saygı ilkesinin temelini atan evrensel kurum gibi, Ermenistan'ı uluslararası sözleşmelere uymaya mecbur etmelidir. Eğer Ermenistan BM'in kabul ettiği prensiplere amel etmiyorsa, BM'nin Anayasası'nda tespit edilen prensipleri sistematik olarak pozursa, Güvenlik Konseyi bu konuda Genel Kurulu'da mesele kaldırmalı ve Ermenistan cezasını almalıdır. Uluslararası belgeler silahlı çatışmalarda sivillerin haklarının korunmasında önemli mekanizmadır ve bu belgeler insan haklarının korunması yönünde Güvenlik Konseyi'ne yardımcı olabilir. Ermenistan taraf olduğu uluslararası belgeleri, uluslararası sözleşmeleri gerçekleştirmiyor. Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı işlediği suçların hukuki yargısını gerçekleştirmek amacıyla Özel Tribunalın oluşturulması, uzmanlaşmış kurumlar dahil İnsan hakları konusunda konsey ile ?m?kdaşlğı doğrultusunda yapılabilir. Uluslararası ilişkilerin istikrarlı gelişmesi için uluslararası hukuk normlarına devletleri uymaya zorlamak, suçlu tarafa yaptırımların uygulanması ve diger yönünden BM sistemi uluslararası anlaşmazlıkların hukuk normlarına uygun düzene düşürülmesine yardımcı mekanizmaya sahiptir. Dünya devletlerinin çok taraflı işbirliği çerçevesinde faaliyet gösteren BM'in Anayasası sözleşmedir. Örgüte girerken her bir devlet kendi üzerine sözleşmeden kaynaklanan yükümlülükler alıyor ve bu yükümlülükleri yerine uluslararası topluluğun yargısına verilmelidir. Küreselleşme sürecinde uluslararası güvenlik sorunlarının önlenmesi, dengeli uluslararası ilişkiler sistemini geliştirmek için insan haklarının ihlalinden önü alınmalı, BM'nin kabul ettiği uluslararası sözleşmelere, belgelere takip edilmelidir

ARMED AGGRESSION OF THE ARMENIA TO AZERBAIJAN: PROBLEMS OF BEING DISTURBED OF THE INTERNATIONAL HUMANITARIAN RIGHT

Principle of respect to man right is one of the foundation principles of the modern international law. This principle fixed in the Charter of UN for the first time, it was reflected in the some important international documents, especially in the declaration about Human Rights on December 10, 1948. Armenia what that have been taken prisoner in time of occupation of Azerbaijan territories by Armenia.The representatives of the UN have been witness tortures of giving wildly to captives of the Armenians. UN is the universal organization founding of the principles of Human Rights and it must force the Armenia to keep international conventions. If Armenia does not keep the principles accepted by UN, if it breaks systematical the principles fixed in the Charter of the UN, the Security Council must raise a question about this in the General Assembler and the Armenia must be punished. The international documents are the important mechanism in protecting of the rights of the citizens in the armed confrontations and these documents will be able to be assistant to the Security Council in the direction of protecting of the man rights. Armenia does not keep international agreements signed and international conventions joined. It will be able to be realizing the legal judgment by creation of Special Tribunal about crimes worked by Armenia against Azerbaijan. It is necessity the collaboration between the Council on Rights of Man and International Court and organizations specialized.The system of UN has corresponding mechanism what can help put in order the international conflicts for stable development of the international relations. Because the UN can force the states to observe to norms of international law, applied the sanctions to the sinner side. The charter of UN is the treaty what caring out activity in the frame of multilateral collaboration of the world states. Each state when enters the organization must fulfill these liabilities coming from the treaty. The state which does not fulfill the liabilities must be given to the judgment of the international unity. The world unity must prevent the being disturbed of the Human Rights, the world states must be kept the international conventions, documents accepted by UN for to prevent of the problems of international security, for developing the system of balanced international relations in process of globalizing

PDF

___

Kullanım edillmiş edebiyat
Azerbaycan dilinde
1. Abdullayev Ə. İ. Erməni təcavüzü, acı faktlar, fəlakətli nəticələr. Bakı: İqtisad Universitetinin Nəşriyyatı, 2003, 113 s.
2. Abdullayev Ə. İ. Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzkarlıq siyasəti (XIX əsrin axırı-XX əsr). Bakı: Elm, 1998, 324s.
3. Azərbaycan BMT ailəsində. Bakı, 2000, 345 s.
4. Azərbaycan Respublikasının XİN mətbuat katibinin şərhi // Diplomatiya Aləmi Jurnalı, 2004, № 9, s.76-81
5. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin məlumatı. Bakı: Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nəşri, 2007, №11, 35s.
6. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsi. Bakı, BMT-nin Azərbaycan Respublikasındakı Nümayəndəliyi, 95s.
7. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi sənədlər bölməsi // Diplomatiya Aləmi Jurnalı, 2005, № 13, s.63-70
8. Hacıyev M.İ. Diplomatik protokol və xarici əlaqələr. Bakı: Mütərcim, 2007, 632 s.
9. Hüseynov L.N. Beynəlxalq hüquq: Dərslik, Bakı: Hüquq ədəbiyyatı, 2002, 420 s.
10. İnsan hüquqları-Beynəlxalq müqavilələr toplusu, Bakı: Azərbaycan, 1998, 336 s.
11. İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsi haqqında konvensiya, Bakı: Qanun, 2006, 32 s.
12. Qarabağ:Suallar və faktlar. Bakı: Qismət, 2005, 156 s. Türk dilinde
13.GEÇER Ahmet(2013), “Ermeni Papaz Estefan Yarbuzelya'nın mektubu”, Turkishes Studiesİnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308-2140.(Tarih), Volume 8/5, Spring, 2013. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.4985-p.301-309
14.KILIC Davut(2014), “Rus general Mayevski'nin raporuna göre Van-Bitlis vilayetlerinde ermenilerin sosyal-dini varisi ve ermeni meselesinin gelişimi”, Turkishes Studiesİnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308-2140.(Tarih), Volume 9/1, Winter, 2014. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.6397-p.259-269
15.OZDAĞ Abdullah(2014), “Tokat sancagında ermeni olayları(1890-1900)”, Turkishes Studiesİnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308-2140.( Tarih), Volume 9/1, Winter,2014. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.6164-p.427-438
16.ÖRÇELIK Fatih(2013), “Çokmerzimen'de (Dörtyol) ermeni olayları”, Turkishes Studiesİnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308-2140.(Tarih), Volume 8/11, Fall 2013. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.5847-p.231-245
17.SAIT Dilek Mustafa(2013), “Londra konferansı'nda ermeni sorunu ve İngilterenin tutumu(12 Şubat-10 Nisan 1920)”, Turkishes Studies-İnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308-2140.(Tarih), Volume 8/7,Summer, 2013. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.5581-p.807-816
18.SEYIDOVA Sevinc(2014), “Ermeni terör örgütü Taşnaksutyun'un 1918-1920 yıllarında Güney Kafkasya ve Yukarı Karabağ'da yaptığı katliamlar”, Turkishes Studies-İnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, İSSN:1308- 2140.(Tarih), Volume 9/1, Winter, 2014. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.6336-p.485-494
19.USLU Ramazan(2014), “Taşnaksutyun ermeni teror orgutu'nun 1914-1920 yılları arası Doğu Anadolu Kafkasya'da yaptığı katliamlar”, Turkishes Studies-İnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN:1308-2140. (Tarih), Volume 9/1, Winter, 2014. www.turkishstudies.net DOI Number:http.// dx.doi.org/10.7827/Turkishstudies.6343-p.611-622 Rus dilinde
20. Vseobşaya deklaraçiya prav çeloveka prinyata povozglaşena rezolyuçiey 217 А(III) Generalnoy Assambleey ot 10 dekabrya 1948 goda.
21. Dopolnitelnıy Protokol I k Jenevskim konvençiyam ot 12 avqusta 1949 goda, kasayuşixsya zaşitı jertv mejdunarodnıx voorujennıx konfliktov. 8 iyunya 1977 goda. http://www1.umn.edu/humantrs/russian
22. Konvençii OON; konvençiya o pravax pebenka. М.: RİOR, 2006, 24s.
23.Konvençiya(IV)o zaşite grajdanskogo naseleniya vo vremya voynı. Jeneva, 12 avgusta 1949 goda.http://www.icrc.org/rus/resources/documents/misc/geneva-convention-4.htm
24.Mejdunarodnoe pravo: Uçebnik / Otv.red. Kolosov Y.M., Kuznetsov V.İ. М.: Меjdunarodnıe otnoşeniya, 1998, 624s.
25. Pismo predstavitelya Azerbaydjana pri Organizaçiy Obedinennıx Naçiy ot 24 fevralya 2005 goda na imya Generalnogo Sекretarya // Diplomatiya Aləmi Jurnalı, 2005, №10, s. 37-38
26. Pismo predstavitelya Azerbaydjana ot 15 avgusta 1993 goda na imya Predsedatelya Soveta Bezopasnosti, Dokument S/26307, Sovet Bezopasnosti.Ofiçialnıe otçetı sorok vosmoy god dopolnenie za iyul, avgust, sentyabr 1993 goda, Organizaçiya Obedinennıx Naçiy, NyuYork, 1995 god, 390 s.
27. Pismo predstavitelya Azerbaydjana ot 21 fevralya 1994 goda na imya Generalnogo sekretarya, Dokument S/1994/206, Sovet Bezopasnosti.Ofiçialnıe otçetı sorok devyatıy god dopolnenie za yanvar, fevral, mart 1994 goda, Organizaçiya Obedinennıx Naçiy, NyuYork, 1997 god, 335 s.
28. Pismo predstavitelya Azerbaydjana ot 1 aprelya 1994 goda na imya Generalnogo sekretarya, Dokument S/1994/393, Sovet Bezopasnosti.Ofiçialnıe otçetı sorok devyatıy god dopolnenie za aprel, may, iyun 1994 goda, Organizaçiya Obedinennıx Naçiy, Nyu-York, 1998 god, 480 s.
29. Pismo predstavitelya Şveçii ot 9 iyunya 1994 goda na imya Predsedatelya Soveta Bezopasnosti , Dokument S/1994/687, Sovet Bezopasnosti.Ofiçialnıe otçetı sorok devyatıy god dopolnenie za aprel, may, iyun 1994 goda, Organizaçiya Obedinennıx Naçiy, Nyu-York, 1998 god, 480 s.
30. Prestupleniya Armyanskix terroristiçeskix i banditskix formirovaniy protiv çeloveçestva (Х1Х- ХХ1 vv.). Kratkaya xronoloqiçeskaya ençiklopediya . İnstitut po pravam çeloveka Naçionalnoy Akademii Nauk Azerbaydjana, Baku:Elm, 2002, 396s..
31.Propavşie bez vesti liça А/RES/59/18920 dekabrya 2004 goda. http://www.un.org/ru/ga/third/59third_res.shtml
32. Sbornik dokumentov OON po armyano-azerbaydjanskomu naqorno-karabaxskomu konfliktu, Baku, Ministerstvo İnostrannıx Del, 2009, 368s.
33. Seidov M.G. Armyanskiy vandalizm. Novosibirsk:Printing, 2010, 288s. İngiliz dilinde
34. Erich Feigl. Armenian Mythomania. Armenian Extremism: Its Causes and Historical Context, 2007, www.google.az