7. SINIF SOSYAL BİLGİLER ÇALIŞMA KİTAPLARININ YAPILANDIRMACI ÖĞRENME YAKLAŞIMI AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yapılandırmacı yaklaşım öğrencilerin kendi bilgilerini yapılandırmalarına imkan verecek şekilde öğretimin organize edilmesidir. Yapılandırmacı yaklaşım bilginin öğrenilme sürecini pasif değil aktif bir süreç olarak kabul etmektedir. Yani, öğrenenler aktif katılım gerçekleştirdiği sürece bilgi öğrenilebilmektedir. Öğrencilerin eleştirel düşünme, problem çözme sosyal katılım ve benzeri becerilerinin geliştirilmesine imkân tanınması yapılandırmacı yaklaşımın temel ögeleri arasında yer almaktadır. Yapılandırmacı yaklaşımın ülkemizde uygulanmasıyla birlikte ders kitaplarının yeni yaklaşıma yönelik olarak hazırlanması sorunu ortaya çıkmıştır. Sosyal bilgiler dersine yönelik olarak hazırlanan ders kitapları ve çalışma kitapları yapılandırmacı yaklaşıma uygunluğu yeni programın başarılı bir şekilde uygulanması açısından önemlidir. Bu çalışmada, 7. sınıf sosyal bilgiler çalışma kitaplarının yapılandırmacı yaklaşıma uygunlu incelenmiştir. Araştırmada İstanbul, Kars ve Manisa'da Milli Eğitim Bakanlığına resmi ortaokullarda okutulan sosyal bilgiler çalışma kitapları incelenmiştir. Çalışma kitaplarındaki etkinliklerin, kazanım ve ders saatleriyle orantılı olup olmadığı irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışma kitaplarında yer verilen etkinlikler yapılandırmacı yaklaşım açısından değerlendirilmiştir. Araştırma doküman incelemesi kullanılarak yapılmıştır. Veriler içerik analizi yöntemleriyle sunulmuştur. Çalışma sonucunda kitaplardaki etkinliklerin ünitelere göre eşit dağıtılmadığı ve etkinlik içeriklerinin önemli bir bölümünün yapılandırmacı yaklaşımdan ziyade geleneksel yaklaşıma uygun seçildiği görülmüştür. Bu bağlamda yeni hazırlanacak ders ve çalışma kitaplarında yapılandırmacı yaklaşıma uygunluğa dikkat edilmesi önerilebilir. Ayrıca sosyal bilgiler ders ve çalışma kitaplarının öğrencileri aktif kılabilecek eleştirel düşünme becerilerini, problem çözme becerilerini geliştirebilecek farklı türdeki etkinliklere yer vermesi önerilebilir.

PDF

___

KAYNAKÇA AKDENIZ, A. ve SAKA, A. (2006), Genetik Konusunda Bilgisayar Destekli Materyal Geliştirilmesi Ve 5e Modeline Göre Uygulanması. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 5 (1). http://www. tojet.net/ Article 14. 10 Agustos 2008 tarihinde edinilmiştir.

AYAS, A., ÇEPNİ, S., JOHNSON, D. ve TURGUT, M.F, (1997). Kimya Öğretimi Öğretmen Eğitimi Dizisi. Bilkent, Ankara. Yök/ Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi.

BİRİŞİK, E., (2006). İlköğretim sekizinci sınıf TC. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde ders içeriğinin yapıcı öğrenme kuramına göre düzenlenmesinin, akademik başarıya etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

BROOKS, J. M.& M. G. BROOKS, (1999b). In search of understanding: The case for constructivist classroom. Virginia: Associating for Supervision and Curriculum Development.

ÇENGELCİ, T.,.( 2005). Sosyal bilgiler dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı.

ÇEPNİ S., ŞAN, H.M., GÖKDERE, M., (2001). Fen bilgisi öğretiminde zihinde yapılandırma kuramına uygun 7E modeline göre örnek etkinlik geliştirme. Yeni bin yılın başlangıcında Türkiye’de fen bilimleri eğitimi sempozyumu. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi. 7- 8 Eylül.

DİLEK, D., (2002). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi.(2. baskı). Ankara: Pegem A.

DUCKWORTH, E., ve JULYAN, C., (1996). A constructivist perspertive on teaching and learning science. C.T. Fosnat(Eds.), Constructivism theory, perspectives and practice(55- 72).New York: Teacher College Press.

ERDEM, E., (2001). Program geliştirmede yapılandırmacılık yaklaşımı Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

FOSNAT, C.T., (1989). Constructivism: A psychological teory of learning. Constructivism: theory perspectives and practise. C. T. Fosnat(Editör). Constructivism: theory perspectives, and practice. ( 8-33). New York: Theachers College Pres. Teachers College Pres.

FOX, R., (2001). Constructivist examined. Oxford Review of Education. 27(1), 23-35.Akt., Güzel. E.B., ve Alkan, H., (2005). Yeniden yapılandırılan ilköğretim programı pilot uygulamasının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri(385-420).5.(2).

GRAY, A,. (1997). Consructivist Teaching and Learning. SSTA: Research Centre Report.

GÖMLEKSİZ, M.N., (2005).Yeni ilköğretim programlarının uygulamadaki etkinliğinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 5(2) 341-370.

GÜZEL. E.B. ve ALKAN. H., (2005). Yeniden yapılandırılan ilköğretim programı pilot uygulamasının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri.5(2)387-408

JAWORSKİ, B., (1993). Constructivism and Teaching: The Socio- Cultural Contex, The Notes of a Seminar Given to The Mathematics Teaching and Learning Enquiry Group, Manchester, http://www. Demon.co.uk/Barbara/chreods.htm 09 Kasım 2005. Akt: T. Özsevgeç,(2007). İlköğretim beşinci sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. KTÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü.

JONASSEN, D.H., (1991). Objectivism versus constructivism: do we need a philosphical paradig. Educational Technology Reseach And Development 39,3. 5-14 Akt. E. Erdem.(2001). Program geliştirmede yapılandırmacılık yaklaşımı Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

KARAKUŞ, F., (2006). Sosyal Bilgiler öğretiminde yapıcı öğrenme ve otantik değerlendirme yaklaşımlarının öğrencilerin akadamik başarı, kalıcılık ve Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

KAYA, B. (2008). Oluşturmacı Yaklaşıma göre hazırlanan TC. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğrenmeye etkisi. Bir eylem araştırması. Yayınlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

KAUCHAK, D.P., & EGEN P.D., (2003). Learnning and teaching research based methods.USA: Pearson Education. KOLUKISA, A., H., Tokcan, B., Akbaba, (2006). İlköğretim sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı. ?: A Yayınları.

KESKİN, Y. ve YAMAN, E.(2014). İlköğretim sosyal bilgiler programı ve ders kitaplarında yeni bir paradigma: çokkültürlü eğitim. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 933-960.

LİTTLEDYKE, M., (1998). Constructivist ideas about learning. M. Littledyke & L. Huxford,(Ed.), Teaching The Primary Currıculum for Constructive Learning.(1-16). London: David Fulton Publishers.

MASON, J.(2003). Oualitative researching. London. Sage Publications.

NALINCI, G.Z. (2014) İlkokul birinci sınıf görsel sanatlar eğitimi dersi öğretim programlarının değerlendirilmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 1123-1130.

ÖZDEN, Y., (2003) Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A.

ÖZSEVGEÇ T., ( 2007). İlköğretim beşinci sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. KTÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü.

PAPAROZZİ, C., (1998). İmplementing Constructivism in the Middle School Classroom. Doctora of Education Curriculum and İnstruction. Morgantown. West Virginia Universty. USA.

PETERMAN, F., (1997). The lived cirruculum of constructivist teacher educational.( 154-183). E. Richardson, (Ed.), Constructivist teacher educational bulding new understandings. Philadelphia: The Falmer Press.

REZAİ, A.R. ve KATZ, L., (2002) Using computer-assisted ınstruction to compare the ınventive model and the radical consructivist approach to teaching physics, Journal of Science Education and Technology, 11, 4, 367-380.

RİCHARDSON, V., (1997). Constructivist teaching and teacher education: theory and practice. V. Richardson, (Ed.), Constructivist teacher Education: building new understandings.(3-14). Philadelphia: Routledge Falmer.

SAĞLAM, H.İ., (2006). Türkiye' deki davranışçı ve yapılandırmacı sosyal bilimler öğretim uygulamalarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

ŞEKER, M. (2014). Singapur öğretim programı ve bu programın Türkiye sosyal bilgiler programı ile karşılaştırılması. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 1417-1439.

TYNJALA, P., (1999). Towards Expert Knowledge. A Comparison Between a Contructivist and a Traditional Learning Environment in the Universtiy. İnternational Journal of Education Research, 31, 5, 357-442.Web adresinden 5 Ocak 2006’da edinilmiştir.

VADEBONCOEUR, A.J., (1997). Child development and the purpose of education: A historical context for constructivism in teacher education. V. Richardson.(Ed.). Constructivist Teacher Educational: Bulding New Understandings. (15-37). Philadephia: The Falmer Press.

VRİES, R.D. & Zan, B., (1999). A constructivist perspective on the role of the sociomoral atmosphere in pomoting children’s devolopment. C. T. Fosnat(Ed.). Constructivism: theory perspectives, and practice. (103- 120). New York: Theachers College Press.

VON, G.E., (1995b). Radical constructivism. USA: The Falmer Press.

VON G.E., (1996). Introduction: aspect of constructivism. C.T. Fosnot,(Ed.). Constructivism: Theory, Perspectives, And Pracrice.( 3-7). USA: Teacher College Press.

YAGER, R., (1991) The Consructivist Learning Model Towards Real Form in Science Educational, The Science Teacher, 58, 6, 52-57.

YANPAR, T., (2006). Etkili ve anlamlı öğrenme için kurumsal yaklaşımlar ve yapılandırmacılık. C. Öztürk.(Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Yapılandırmacı Yaklaşım. (85- 109). Ankara: Pegem A.