DÜK DE BRABAN'IN İSTANBUL YOLCULUĞU (1860)

Hollanda'ya karşı 1830 yılında gerçekleşen ayaklanmanın ardından bağımsızlığını ilan eden Belçika, 1831 yılında dokuz eyaletli meşrutî bir krallık olarak kurulmuştur. Belçika halkı tek bir milletten oluşmamış olup, ülke Latinler ve Cermenler arasında yer aldığından toplum da bu iki milletten oluşmuştur. Belçika'nın bağımsızlığı Osmanlı Devleti tarafından Sultan II. Mahmud döneminde 1837 yılında tanınmıştır. Aynı yıl Belçika Baron Sullivan'ı İstanbul'a Orta Elçi atadıktan sonra iki ülke arasında 1838, 1840 ve 1862 yıllarında dostluk ve ticaret antlaşmaları imzalanmıştır. Bir yandan iki devlet arasındaki siyasi, ekonomik ve askeri ilişkiler artarak devam ederken diğer yandan çeşitli ziyaretler yapılmıştır. 1854-1860 yılları arasında Dük De Braban olarak bilinen Belçika Kralı II. Leopold'ün kültürel, eğitim, sağlık ve akrabalarına nezaket amacıyla çeşitli ziyaretler gerçekleştirdiği görülmüştür. Dük De Braban 1860'ta İstanbul'a gelmiş ve kaldığı süre içerisinde şehrin gezilip görülebilecek her yerine hemen hemen gitmiştir. Prens'in Ramazan ayında Osmanlı Devleti'ne yaptığı bu yolculuk nedeniyle dost ve müttefik iki ülke arasında karşılıklı olarak çeşitli rütbelerden nişanlar ve hediyeler verilmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı Dük De Braban'ın 1860 yılında İstanbul'a yaptığı bu seyahatin nedenini, İstanbul'a gelişi ve dönüşü sırasındaki yolculuk detaylarını, İstanbul, Bursa ve Çanakkale'de kendisi için yapılan karşılama törenlerini ve gezip dolaştığı yerleri çoğunlukla Osmanlı arşiv belgeleri olmak üzere, dönemin gazeteleri, seyahat sırasında kendi tuttuğu notları ve diğer kaynaklara göre ortaya koymaktır

THE VOYAGE OF DUKE DE BRABAN TO İSTANBUL (1860)

Belgium has been founded a constitutional kingdom with all 9 states constitutting Belgium after the declaration of freedom from Holland through revolting against Holland in 1830. The society which constitutes Belgium is not composed of only one nation. Since Belgium is surrounded with Latin and Germen countries is this nation composed of these two nations. The freedom of Belgium has been receognized by Ottoman State in 1837 during the reign of Mahmud the 2nd. The fellowshiop and trade treatments have been signed between two state in 1838, 1840 and 1862 after appointment of Belguim Baron Sullivan to the embassy of İstanbul in the same year. While the political, economical and military relationships between two states have been advancing, the states were visiting each other at the same time. It has been observed that the king of Belgium Leopold the 2nd who was known as Duke De Braban has made some visitations between 18541860 for cultural, educational, healt-related reasons and kindness to his relatives. Duke De Braban came to İstanbul in 1860 and in the period in which he stayed in İstanbul he visited almost all the places which have to be seen. Some gifts, presents and medals have been given by these two ally nations to each other on the occasion of that visit of prince which was done in Ramadan. In this context, the aim of this study is to present the reason of the visit of Duke De Braban to İstanbul in 1860, the details of his journay, the wecome ceremonies organized for him at İstanbul, Bursa and Çanakkale, the places he has visited reliying on, mainly, Ottoman Archive documents, the newspapers of that era, his own notes and other sources

___

  • BOA, A. DVN, 156/87, 17 Rebiülevvel 1277 (M. 3 Ekim 1860).
  • BOA, A. DVN. MHM, 31/30, Rebiülevvel 1277 (M. Ekim 1860).
  • BOA, A. MKT. MHM, 223/27, 15 Zilhicce 1277 (M. 24 Haziran 1861).
  • BOA, A.)AMD, 93/91, 28 Şaban 1277 (M. 11 Mart 1861).
  • BOA, A.TŞF 30/80, 07 L 1276 (M. 28 Nisan 1860).
  • BOA, HAT, 1215/47589-A, 29 Z 1253 (M. 26 Mart 1838).
  • BOA, HAT, 1215/47599, 29 Z 1254 (M. 29 Mart 1839).
  • BOA, HAT, 830/37509-B.
  • BOA, HR. MKT, 335/24, L. 3, 14 Şevval 1276 (M. 5 Mayıs 1860).
  • BOA, HR. MKT, 335/24, L. 4, 11 Şevval 1276 (M. 2 Mayıs 1860).
  • BOA, HR. MKT, 338/58, L. 1, Zilkade 1276 (M. 13 Haziran 1860).
  • BOA, HR. MKT, 338/64, 24 Zilhicce 1276 (M. 13 Temmuz 1860).
  • BOA, HR. MKT, 346/74, L. 1-4, 8 Safer 1277 (M. 26 Ağustos 1860).
  • BOA, HR. MKT, 347/63, 17 Safer 1277 (M. 4 Eylül 1860).
  • BOA, HR. MKT, 353/33, 12 Rebiülahir 1277 (M. 28 Ekim 1860).
  • BOA, HR.MKT, 332/8, 27 N 1276 (M. 18 Nisan 1860)
  • BOA, İ. HR, 158/8415, L. 3.
  • BOA, İ. HR, 172/9342, L.1, 7 R 1276 (M. 3 Kasım 1859).
  • BOA, İ. HR, 174/9509, L.1, 2, 3 Şubat 1860.
  • BOA, İ. HR, 175/9566, L. 1, 09 N 1276 (M. 31 Mart 1860).
  • BOA, İ. HR, 175/9566, L. 2, 26 Mart 1860.
  • BOA, İ. HR, 175/9619, L. 1, 25 Şevval 1276 (M. 16 Mayıs 1860).
  • BOA, İ. HR, 175/9619, L. 2, 25 Şevval 1276 (M. 16 Mayıs 1860).
  • BOA, İ. HR, 176/9645, L. 1, 7 Zilkade 1276 (M. 27 Mayıs 1860).
  • BOA, İ. HR, 176/9666, L. 1, 20 Zilkade 1276 (M. 9 Mayıs 1860).
  • BOA, i. HR, 178/9789, L. 1, 27 Muharrem 1277 (M. 15 Ağustos 1860).
  • BOA, İ. HR, 178/9789, L. 2, 6 Safer 1277 (M. 24 Ağustos 1860).
  • BOA, İ. HR, 178/9835, L. 1, 3 Rebiülevvel 1277 (M. 19 Eylül 1860).
  • BOA, İ. HR, 178/9835, L. 2, 4 Rebiülevvel 1277 (M. 20 Eylül 1860).
  • BOA, İ. HR, 179/9856, L. 2, 14 Rebiülevvel 1277 (M. 30 Eylül 1860).
  • BOA, İ. HR, 179/9856, L. 2, 15 Rebiülevvel 1277 (M. 1 Ekim 1860).
  • BOA, İ. HR, 180/10008, L. 1, 1 Cemaziyelahir 1277 (M. 15 Aralık 1860).
  • BOA, İ. HR, 338/3, 22 Zilkade 1276 (M. 11 Haziran 1860).
  • Ceride-i Havadis, 13 Ramazan 1276 (M. 4 Nisan 1860) Perşembe, Nr.: 982.
  • Ceride-i Havadis, 16 Şevval 1276 (M. 7 Mayıs 1860), Pazartesi, Nr.: 986.
  • Ceride-i Havadis, 21 Ramazan 1276 (M. 12 Nisan 1860), Cuma, Nr.: 983.
  • Ceride-i Havadis, 21 Ramazan 1276 (M. 12 Nisan 1860), Cuma, Nr.: 983.
  • Ceride-i Havadis, 27 Ramazan 1276 (M. 18 Nisan 1860), Nr.: 984
  • Ceride-i Havadis, 9 Şevval 1276 (M. 30 Nisan 1860), Pazartesi, Nr.: 985.
  • Takvim-i Vekâyi, 5 Şevval 1276 (M. 26 Nisan 1860) Def’a 584.
  • AKBULUT, Uğur (2013), “Osmanlı Basın Tarihine Bir Katkı: Gazetelerin Yayınlanma Amaçları Üzerine (1831-1876)”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-,Volume 8/5, Spring 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4914, p. 31-57.
  • BASCH, Sophie, Leopold de Belgiuque (Futur Leopold II) Voyage A Consntantinople 1860, Editions Complexe, Bruxelles, 1997.
  • DENİZ, Nuh Mehmet, Düvel-i Ecnebiye Defterlerinde Osmanlı Belçika Münasebetleri (1254 H. İle 1325 H. Tarihleri Arasında 3/1 ve 4/2 Nolu Ahkam Defterlerine Göre), Basılmamış Yükseklisans Tezi, İstanbul.
  • DOĞANER, Suna, “Belçika”, D.İ.A., C. 5.
  • FEYZİOĞLU, Hamiyet Sezer, “1848 İhtilalleri Sırasında Osmanlı Devleti’nin Balkanlar ve Adalar’da Aldığı Önlemler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 25, S. 39, 2006.
  • Görsel Büyük Genel Kültür Ansiklopedisi, “Belçika”, C. 3, Görsel Yay., Yıl Yok.
  • KERMAN, Zeynep, Belçika Temsilciliği Vesikalarına Göre Milli Mücadele, Dergah Yay., İstanbul.
  • KÜÇÜK, Cevdet, “Hollanda”, DİA, C. 18, İstanbul, 1998.
  • ÖZCAN, Besim, “Kırım Harbi Sırasında Bazı Avrupalı Devlet Adamlarının Osmanlı Ülkesini Ziyaretleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, (OTAM), S. 9, 1998.
  • SANDER, Oral, Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, 13. Baskı, İmge Kitabevi Yay., Ankara, 2005.
  • Şemseddin Sami, Kamusu’l-Alâm, C. 2, C. 6, İstanbul, 1316.
  • Şemseddin Sami, Kamusu’l-Alâm, C. 6, İstanbul, 1316.
  • TEMEL, Mehmet, “XIX. Yüzyılda Osmanlı-Belçika Ticari İlişkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 15-S.27, Haziran 2012.
  • TEMEL, Mehmet, “Osmanlı Devleti’nin Belçika’dan Hafif Silah İthalatı”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 4, S. 8, Güz 2008.
  • UÇAROL, Rıfat, Siyasi Tarih (1789-2001), Der Yay., İstanbul, 2008.
  • UÇAROL, Rifat, “Küçük Kaynarca Andlaşması’ndan 1839’a Kadar Osmanlı İmparatorluğu”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C. 11, Çağ Yay., İstanbul, 1993.
  • UÇOK, Coşkun, Siyasal Tarih (1789-1960), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay., Ankara, 1980.