DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ’NİN ÇOCUKLARA YÖNELİK SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI YAPILANMASI: DERNEKLER ÜZERİNDEN BİR ANALİZ

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çocuk hakları alanında büyük sorunlar yaşanmakta ve bu sorunların üstesinden gelmek üzere yoğun tartışmalar yapılmaktadır. Sivil toplum kuruluşlarını, öne sürülen çözüm önerilerinin bir parçası olarak değerlendirmek mümkündür. Zira sözü edilen sorunlar, sadece hükümetlerin üzerine yıkılamayacak kadar karmaşık ve büyüktür. Günümüzde bu sorunların çözümünde sivil toplum aktörlerinin daha fazla rol oynaması beklenmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunan sivil toplum kuruluşlarının kurumsal yapılarını ve niteliklerini çocuk haklarına katkı açısından belirlemektir. Bu bağlamda, bu çalışmada Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bu illerde faaliyet gösteren çocuklarla ilgili derneklerin kurumsal yapıları, örgütlenme şekilleri, üye yapıları, faaliyetleri, ilişkileri, karşılaştıkları sorunlar, çocuk haklarına yönelik duyarlılık durumları, çocuklarla ilgili sorunları algılayış durumları ayrıntılı biçimde analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında söz konusu illerde faaliyet gösteren çocuklara yönelik sivil toplum kuruluşlarının yöneticileri ile görüşme yapılarak veri elde edilmiş ve bu veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda, çocuklara yönelik dernekler sınıflamasında yer alan dernek türlerinin Türkiye genelinde oldukça sınırlı olduğu, hatta bazı şehirlerde doğrudan çocuklarla ilgili hiçbir derneğin bulunmadığı tespit edilmiştir. Çocuklarla ilgili sınırlı sayıdaki sivil toplum kuruluşunun ise çocuklarla ilgili politika yapım sürecinde etkin olabilecek güçte ve nitelikte olmadıkları görülmüştür. Araştırmanın sonunda çocuklarla ilgili sivil toplum yapılanmasının niteliğine ilişkin öneriler getirilmiştir.

THE ORGANIZATION OF NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS FOR CHILDREN IN THE EASTERN BLACK SEA REGION: AN ANALYSIS ON ASSOCIATIONS

Turkey as well as in the entire world is experiencing major problems in the field of child rights and intensive discussions are conducted in order to overcome these problems. It is possible to evaluate civil society organizations as part of the proposed solutions. Because the problems mentioned are too complex and large enough to be overthrown by governments. Today, civil society actors are expected to play a greater role in solving these problems. The main purpose of this study is to determine the institutional structures and qualifications of non-governmental organizations in the Eastern Black Sea Region in terms of their contribution to children's rights. In this context, in this study, the institutional structures, organization forms, member structures, activities, relationships, problems of children, sensitivity to children's rights, perception of problems related to children are analyzed in detail. Within the scope of the study, data were obtained by interviewing the managers of nongovernmental organizations for children operating in the mentioned provinces and these data were evaluated with content analysis method. Research results in the classification of types of associations associations located in Turkey is quite limited for children in general, and in some cities have been identified where there were no associations directly related to the child. It is observed that a limited number of non-governmental organizations related to children are not strong and qualified in the policy making process related to children. At the end of the research, suggestions were made on the quality of the civil society structure related to children.

PDF

___

Akboğa S. ve Arık.E.(2018). türkiye’de sivil toplum kuruluşlarının medyada görünürlüğü. İnsan & Toplum, 8(1), 37-65.
Akın, F. ve Erdem, T. (2004). Sivil toplum kuruluşları üzerine bir araştırma: Konya örneği. Amsterdam: Türkevi – Akça Konak Yayınları.
Aslan M. Kaya G. (2000). 1980 sonrası siyasal katılımda sivil toplum kuruluşları. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1),213-223
Bratton, M.(1989). The politics of government-NGO relations in Africa. World Development, 17, 4, 569-587
Cılızoğlu, G. Y. ve Karagöz, E. Ö. (2007). Sivil toplum örgütlerinin kamuoyu oluşturma süreci: Petrol-İş Sendikası kampanya analizi. istanbul: Ful Ajans.
Çaha, Ö. (2004). Açık toplum yazıları. Ankara: Liberte Yayınları
Çaha, Ö., Çaylak, A., Tutar, H. (2013). TRA2 bölgesi sivil toplum kuruluşları profili. Serka Kalkınma Ajansı Raporu, Kars
Çiftçi, C. (t.y). Sivil toplum: Kökenler, örgütlenme ve çalışma yaklaşımları https://www.gapcatom.org/wp-content/uploads/2014/09/Sivil_Toplum_Kamu.pdf, Erişim tarihi: 07.03.2018
Dernek Sayıları, https://www.dernekler.gov.tr/tr/Anasayfalinkler/derneksayilari.aspx, Erişim tarihi: 05.03.2018 Derneklerin Faaliyet Alanına Göre Dağılımları, https://www.dernekler.gov.tr/tr/AnasayfaLinkler/derneklerin-faaliyet-alanina-gore.aspx, Erişim tarihi: 04.03.2018
Güder, N. (2005). Sivil toplumcunun el kitabı. Ankara: STGP Yayınları
Güneş, İ. (2004). Sivil toplum kuruluşları. Son Baskı Sanal Dergi, 1(5), http://www.sonbaski.com/sayi7siviltoplum.htm, Erişim tarihi: 04.03.2018
Harman, S. (2014). Sivil toplum kuruluşlarının turizm sistemindeki işlevleri üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(26), 343-360
Heper, M. (1994). Strong state and economic ınterest groups: the post-1980 Turkish experience. Berlin: Wlater de Gruyter
İllere ve Faaliyet Alanlarına Göre Dernekler, https://www.dernekler.gov.tr/tr/Anasayfalinkler/illeregore-faal-dernekler.aspx Erişim tarihi: 07.03.2018
İMDAT | Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği & ASUMA | Acıbadem Üniversitesi Suç ve Şiddetle Mücadele Uygulama ve Araştırma Merkezi (2016). Çocuk istismarına yönelik rapor. http://imdat.org/wp-content/uploads/2016/05/%C3%87OCUK- %C4%B0ST%C4%B0SMARINA-Y%C3%96NEL%C4%B0K-RAPOR.pdf Erişim tarihi: 04.03.2018
Johnny, L. (2006). Reconceptualising childhood: children’s rights and youth participation in schools. International Education Journal, 7(1), 17-25
Keyman, F. (2006). Türkiye’de sivil toplumun serüveni: imkânsızlıklar içinde bir vaha. Ankara: Sivil Toplum Geliştirme Merkezi.
Kongar, E. (1991). Sivil toplum ve kültür. Sivil Toplum, İstanbul: Türkiye Sosyal Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayınları.
Mamur Işıkçı, Y. (2017). Yeni kamu işletmeciliği perspektiffinden çocuk koruma hizmetlerinin yeniden yapılandırılması. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(1), 40-64.
Mamur Işıkçı, Y. (2013). Sosyal politika açısından Türkiye’de çocuk hakları sorunu. İnönü Üniversitesi SBE
Mamur Işıkçı, Y. (2016) Demokratik kültür ve milletvekili seçilme yeterliliği: türkiye on sekiz yaşındaki milletvekillerine hazır mı? OÜSOBİAD Temmuz, 523-553
Mardin Ş. (1995) Civil society and Islam. John A. Hall(ed.), Civil Society, Theory, History, Comparison ,USA: Polity Press
Öner, M.A.,Üçüncü Sektör, Sivil Toplum, http://www.stgp.org./makaleler/3.sektor-genis.pdf., (27.08.2004) Erişim tarihi: 04.03.2018
Özbudun, E. (1998).Türkiye’de sivil toplum ve demokratik konsolidasyon. E. Özdalga, S.
Persson(ed.), Sivil Toplum, Demokrasi ve İslam Dünyası, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., 112-121.
Öztürk, M. ve Şahin, L. (2008). Küreselleşme sürecinde sivil toplum kuruluşları ve Türkiye’deki durumu. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (54), 4-29.
Talas Mustafa (2011). Sivil toplum kuruluşları ve Türkiye perspektifi. TÜBAR-XXIX-/2011-Bahar/. 387-401
Tekeli, İ. (2017) Katılımcı demokrasi ve sivil toplum. 3. Baskı, Sosyal Demokrasi Derneği.
Tosun, Gülgün E. (2003). Sivil toplum. M. Acar ve H. Özgür (ed.). Çağdaş Kamu Yönetimi I., 227- 257, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım T.C.İçişleri Bakanlığı STİGMa (t.y.). https://www.dernekler.gov.tr/tr/AnasayfaLinkler/derneklerinfaaliyet-alanina-gore.aspx. Erişim tarihi: 02.02.2019
T.C.İçişleri Bakanlığı STİGMb (t.y.). https://www.dernekler.gov.tr/tr/Anasayfalinkler/illere-gore-faaldernekler.aspx Erişim tarihi: 02.02.2019
T.C. VGM (17.07. 2018) . Vakıfların türlerine göre dağılımı. https://www.vgm.gov.tr/Documents/YEN%C4%B0%20VAKIFLAR2018/VAKIFLARIN%20 T%C3%9CRLER%C4%B0NE%20G%C3%96RE%20DA%C4%9EILIMI_17.07.2018.pdf. Erişim tarihi: 04.03.2018
T.C. VGM, (2017). Yeni vakıflarca, 2017 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetlerin sektörel bazda vakıflara dağılımı. https://www.vgm.gov.tr/Documents/YEN%C4%B0%20VAKIFLAR2018/SEKT%C3%96RE L%20BAZDA%20YIL%20%C4%B0%C3%87%C4%B0NDE%20GER%C3%87EKLE%C5 %9ET%C4%B0R%C4%B0LEN%20FAAL%C4%B0YETLER%20(2017).pdf. Erişim tarihi: 04.03.2018
TÜSEV (2006). Türkiye’de sivil toplum: bir değişim süreci uluslararası sivil toplum endeksi projesi Türkiye ülke raporu https://www.tusev.org.tr/userfiles/image/Uluslararasi%20STEP%20Turkiye%20Ulke%20Rap oru.pdf. Erişim tarihi: 04.03.2018
T.C. VGM (t.y). https://www.vgm.gov.tr/vak%C4%B1f-i%C5%9Flemleri/vak%C4%B1flarhakk%C4%B1nda/m%C3%BClhak-ve-esnaf-vak%C4%B1flar%C4%B1 Erişim tarihi: 02.02.2019
Wolch, J. R.,(1990). Building the the shadow state. New York: The Foundation Center
Wolpert, J.(2001) The distributional ımpacts of nonprofits and philanthropy. P. Flynn & V. A. Hodgkinson (ed.) Measuring The Impact Of The Nonprofit Sector. New York.
Yaşama Dair Vakfı (YADA) (t.y.) Verilerle sivil toplum kuruluşları raporu Yaşama Dair Vakfı (YADA) (2014) Sivil toplum kuruluşlarına yönelik algı ve yaklaşımlar http://tr.yada.org.tr/pdf/4537ea420a0c48c9ca6acb81213hdsad2312da.pdf, Erişim tarihi: 04.03.2018
Yılmaz, D. (2004). Üniversiteler için vatandaşlık bilgisi. 3. Baskı, Konya: Çizgi.
Yıldırım, İ. (2004). Demokrasi sivil toplum kuruluşları ve yönetişim. 1. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yıldırım A.ve Şimşek H(2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
http:// wango.org/resorces.asp?section=ngodir. Erişim tarihi: 02.02.2019