FARKLI TEKNİKLERLE SUNULAN TÜRKÇE DİL ETKİNLİKLERİNİN 48-60 AYLIK ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİMLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Bu araştırma farklı tekniklerle sunulan Türkçe dil etkinliklerinin 48-60 aylık çocukların dil gelişimlerine etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, “ön test-son test ve deney-kontrol grubuna dayalı deneysel” bir çalışmadır. Çalışma grubu, 2016-2017 eğitimöğretim yılında Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan bir anaokuluna devam eden, deney grubunda 20 çocuk, kontrol grubunda 20 çocuk olmak üzere toplam 40 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada, Denver II Gelişimsel Tarama Testi veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Farklı tekniklerin kullanıldığı dil etkinlikleri hazırlanırken, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan Okul Öncesi Eğitim Programı’nda yer alan ve çocukların dil gelişimine yönelik olan kazanım ve göstergelerden incelenmiştir. Belirlenen kazanım ve göstergeler doğrultusunda 10 adet farklı tekniğin kullanımını sağlayacak Türkçe dil etkinliği hazırlanmıştır. Çalışma sonucunda, deney grubu ön test-son test arasındaki puan ortalamaları arasında anlamlı fark olduğu görülmekteyken, kontrol grubu ön test-son test arasındaki puan ortalamaları arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Ayrıca deney ve kontrol grubu sontest puanları arasında da deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Türkçe dil etkinliklerinin farklı tekniklerle çocuklara sunulmasının çocukların dil gelişimini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler, ailelere aile katılımı etkinliklerinde kullanabilecekleri ve çocuklarıyla beraber yapabilecekleri dil etkinlikleri hazırlamalarını tavsiye edebilir. Aileler, evlerinde kitap okuma, sohbet etme, resimler çizerek öykü oluşturma, kukla hazırlama ve konuşturma gibi etkinlikler yapabilirler.
INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF LANGUAGE ACTIVITIES PROVIDED WITH DIFFERENT TECHNIQUES IN THE LANGUAGE DEVELOPMENT OF 48-60 MONTHS CHILDREN
This research was conducted to investigate the effects of different techniques in Turkish language activities on language development of children aged 48-60 months. The research is an "experimental" study based on the "pretest-posttest and experiment-control group". The working group constitutes a total of 40 children, 20 children in the experimental group and 20 children in the control group, who attend the kindergarten in Bursa in Nilüfer district in 2016-2017 academic year. Denver II Developmental Screening Test was used as data collection tool in the study. While preparing language activities using different techniques, the attainments and indicators for the language development of the children in the Ministry of Education Preschool Education Program have been investigated. Language (Turkish) activities prepared by using 10 different techniques are used to reach determined attainments and indicators. It was seen that there was a significant difference between the mean scores of the experimental group pre-test-posttest. No significant difference was found between the mean scores between the pre-test and post-test of the control group. There was also a statistically significant difference between the experimental and control group posttest scores in favor of the experimental group. As a result of the study, the presentation of language (Turkish) activities to children with different techniques has been achieved as a positive influence on children's language development. Teachers can advise parents to prepare language activities that they can use in their family participation activities and do with their children. Families can make activities such as reading, chatting, drawing stories, drawing puppets, and puppet chatting in their homes.
___
- Aral, N., Baran, G., Bulut, Ş. ve Çimen, S. (2000). Çocuk gelişimi. Ankara: Ya-Pa Yayınları.
- Arı, M. (2003). “Gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar”, Türkiye’de erken çocukluk eğitimi ve kalitenin önemi (Ed. M. Sevinç), İstanbul: Morpa Yayınları, s. 31-35.
- Barnett, W. S. (2011). Effectiveness of early educational intervention. Science, 333, 975–978.
- Bektaş, H. (2010). Okulöncesi öğretmenlerinin Türkçe dil etkinliklerinde kullandıkları hikâye anlatım yöntemlerinin incelenmesi: Karaman ili örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya
- Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Connor, C. M., Morrison, F. J. & Slominski, L. (2006). Preschool instruction and children’s emergent literacy growth. Journal of Educational Psychology, 98, 665–689.
- Cornell, E. C. (1993). Language and culture monsters that lurk in our traditional rhymes and folktales. Young Children, September, 40-41.
- Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu Örneği, Türk Kütüphaneciliği, 3 (2), 489-509.
- Çocuk, E., Yelken, T., Aslantürk, İ. ve Güçlü, M. (2013). Okul öncesi eğitim programı dil alanı ile ilgili etkinliklerin uygulanmasına ilişkin okul öncesi öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (7), 305-320.
- Darıca, N. (2004). Okul öncesi eğitimcileri için etkinlik örnekleri kılavuz kitabı. İstanbul: Bemkoza Yayınevi.
- Eratay, E. (2009). Montessori yönteminin etkinliği (Efficiency of montessori method), 19. Ulusal Özel Eğitim Kongresi. 22-24 Ekim, Marmaris. Eray Alışkan, E. ve Güneyli, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin türkçe dil etkinliklerine ilişkin görüşleri: Lefkoşa örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 348-371. Ergişi, A. (2014). Türkçe etkinliklerinin anasınıfına devam eden çocukların gelişimlerine etkisinin incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Fantuzzo, J. W., Gadsden, V. L., & McDermott, P. A. (2011). An integrated curriculum to improve mathematics, language, and literacy for Head Start children. American Educational Research Journal, 48, 763–793.
- Fernald, A., Marchman, V. A. & Weisleder, A. (2013) SES differences in language processing skill and vocabulary are evident at 18 months. Developmental Science, 16, 234–248.
- Gönen, M. (1988). Anaokuluna giden dört-beş yaş çocuklarına resimli kitaplarla yapılan eğitimin dil gelişimine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Gönen, M., Ünüvar, P., Bıçakçı, M., Koçyiğit, S. ve Yazıcı, Z. (2010). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin dil etkinliklerini uygulama biçimlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 23-40.
- Hoff, E. (2003). The specificity of environmental influence: Socioeconomic status affects early vocabulary development via maternal speech. Child Development, 74, 1368–1378.
- Işıkoğlu Erdoğan, N., Atan, A., Asar, H., Mumcular, F., Yüce, A., Kıraç, M. ve Kilimlioğlu, Ç. (2016). Ebeveyn ve öğretmenlerin birlikte hikâye okuma etkinliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 15(1), 125-135.
- Justice, L. M., Kaderavek, J. N., Fan, X., Sofka, A. & Hunt, A. (2009). Accelerating preschoolers’ early literacy development through classroom-based teacher-child storybook reading and explicit print referencing. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 40, 67–85.
- Karacan, E. (2000). Çocuklarda dil gelişimini etkileyen faktörler, Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 9 (7), http://www.ttb.org.tr/STED/sted0700/6.html (Erişim tarihi 08.01.2018).
- Karagöl, E. (2018). Dil becerileri eğitimi açısından okul öncesi öğretmenliği lisans programı, Academy Journal of Educational Sciences, 2 (2), 159-171.
- Kayılı, G., Koçyiğit, S. ve Erbay, F. (2009). Montessori yönteminin beş - altı yaş çocuklarının alıcı dil gelişimine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 26, 347- 355.
- Köksal Akyol, A. ve Ergişi, A. (2009). Okul öncesi dönemde Türkçe etkinlikleri. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 104, 9-17.
- Mashburn, A. J., Pianta, R. C., Hamre, B. K., Downer, J. T., Barbarin, O. A., Bryant, D. Burchinal, M., Early, D.M. and Howes, C. (2008). Measures of classroom quality in prekindergarten and children’s development of academic, language, and social skills. Child Development, 79, 732- 749.
- Place, M. (2000). Contribution à L’Etude Des Representationas Chez Les Jeunes Enfants. Le Cas d’Un Travail Sur Un Poème Dans Une Classe De Maternelle. These Pour Obtenir Le Grade De Docteur De L’Universite de Tours.
- Poyraz, H. ve Dere, H. (2001). Okulöncesi eğitiminin ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Santrock, J.W. (2015). Yaşam boyu gelişim, (Ed. Galip Yüksel), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Şahin, A. (2018). Atasözlerinin yaratıcı drama ile öğretilmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13 (19), 1659-
- 1668, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13909.ISSN: 1308-2140.
- Şahin, M. (2009). Masalların çocuk gelişimine etkilerinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23 (89), 208- 219.
- Şimşek-Bekir, H. ve Temel, F. (2006). Almanya’da okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5- 6 yaş grubu Türk çocuklarına uygulanan dil eğitim programının dil gelişim düzeyine etkisi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 14-27.
- Şimsek, Z. C. (2017). Farklı kitap okuma tekniklerinin 48-66 ay grubu çocuklarının dil gelişimine olan etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Şimsek, Z. C. ve Işıkoğlu Erdoğan (2017). Diyaloğa dayalı okumanın 48-66 ay grubu çocuklarının ifade edici dil becerilerine olan etkisi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (34), 381-394, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12614ISSN: 1308-2140.
- Tepetaş Cengiz, G. Ş. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin resimli öykü kitabı okuma etkinlikleri ile çocukların dil gelişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tepetaş Cengiz, G. Ş. and Gönen, M. (2018). An investigation of the relationship between preschool teachers' picture story book reading activities and children's language development. Psycholinguistics and Cognition in Language Processing,188-220, IGI Global.
- Tetik, G. ve Işıkoğlu Erdoğan, N. (2017). Diyaloğa dayalı okumanın 48-60 aylık çocukların dil gelişimine etkisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (2), 1-16.
- Tunçeli, H.İ ve Zembat, R. (2017). Erken çocukluk döneminde gelişimin değerlendirilmesi ve önemi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3 (3), 1-12.
- Türkben, T. (2018). Ana dili eğitimi ve öğretimi sürecinde masalların çocuk gelişimine katkılarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(19), 1821-1841, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14130, ISSN: 1308-2140.
- Tzu-Jung, L., Justice, L.M., Emery, A. A., Mashburn, A. J. & Pentimonti, J. M. (2017). Impacts of teacher–child managed whole-group language and literacy instruction on the depth of preschoolers’ social interaction. Early Education and Development, 28 (4), 457-474. Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kurumsal Eğitimbilim Dergisi, 3 (2), 118-134.
- Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2014). Kaufman erken akademik ve dil becerileri araştırma testi’nin 61-72 aylık Türk çocuklarına uyarlanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 14 (2), 669-692. Veziroğlu, M. ve Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının M.E.B. okul öncesi eğitim programındaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37 (163), 226-238.
- Yalaz, K., Anlar, B. ve Ural Bayoğlu, B. (2009). Denver II Gelişimsel Tarama Testi. “Türk çocuklarına uyarlanması ve standardizasyonu”. Ankara: Gelişimsel Çocuk Nörolojisi Derneği, 1-38 s.
- Yavuzer, H. (1985). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. Yılmaz, N. (1999). Anaokulu öğretmeninin rehber kitabı. (3. Baskı). İstanbul: YA-PA Yayıncılık, 190-193.
- Zembat, R. & Zülfikar, S. T. (2006). An investigation of conversation and story telling activities used by preschool education teachers. Educational Science: Theory & Practice, 6 (2), 602-608.