Diyarbakırlı Kâmî ve Mevlidi

1805 yılında Diyarbakırda doğan Mehmed Şabân Kâmî, hareketli ve uzun bir ömür sürdükten sonra yine aynı Şehirde 1884 yılında vefat etmiştir. Hayatı ve eserleri üzerine bugüne kadar bilimsel bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada, Kâmî‟nin hayatı ve Diyarbakır yöresinde okunan Mevlid-i Şerif‟i üzerinde durulmuştur. Çalışmanın sonunda Mevlid metninin çevriyazısı verilmiştir.

Kami of Diyarbakır end His Mevlid

Kami of Diyarbakır born in 1805 in Diyarbakır was died in the same city in 1884 after having a long and active life. So far, any academic study has not been done about his life and works. In this study, the life story of Kami of Diyarbakır and his work named Mevlid-i Şerif were considered. At the end of the study, the transcripted text of his Mevlid was given.

___

  • AKPINAR, Hüseyin-Atik, Hikmet, “Siverekli Sami Efendi‟nin Mevlid‟i ve Şanlıurfa Yöresinde İcrâsı”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi “Kültür Coğrafyamızda Hz. Muhammed” (7-8 Mart 2009) Sempozyumunda sunulan bildiri.
  • Ali Emirî, Tezkire-i Şu’arâ-ı Âmid, Matba‟a-i Âmidî, Dersaâdet, 1328.
  • Ali Emirî Efendi, Esâmî-i Şu’arâ-yı Âmid, (haz. Galip Güner- Nurhan Güner), Anıl Matbaa ve Ciltevi, Ankara, 2003.
  • BEKTAŞ, Ekrem, “Siverekli İbrahim Re‟fet ve Mevlid‟i”, Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, Konya, 2007, S. 17, s. 77-103.
  • BEYSANOĞLU, ġevket, Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları, 2 C. Diyarbakır‟ı Tanıtma Derneği Neşriyatı, Diyarbakır, 1957.
  • Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri I-III, Bizim Büro Basımevi, Ankara, 2000.
  • GÖÇGÜN, Önder, Diyarbakır, Kütüphanesi’ndeki Türkçe Yazma Eserler Üzerine Araştırmalar, Atatürk Üniversitesi, İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, 3. Sayı (Fasikül 1-2), Sevinç Matbaası, Ankara, 1979, 191-238.
  • İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal, Son Asır Türk Şairleri, C. 2, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1970.
  • İPEKTEN Haluk vd., Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1988. Kâmî Şaban Mehmed Efendi, Divân, 1280.
  • MAZIOĞLU, Hasibe, “Türk Edebiyatında Mevlid Yazan Şairler”, Türkoloji Dergisi, VI. Cilt, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1974. s. 31-62.
  • ÖZGÜLTEKİN, Ramazan, Siverekli Hacı Yusuf Sami Efendi Hayatı ve Eserleri, Siverek, 2005.
  • PARLATIR, İsmail, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınevi, Ankara, 2006.
  • PEKOLCAY, Necla, Süleyman Çelebi, Mevlid (Vesiletü’n-necât), Dergâh Yayınları, İstanbul, 1980.
  • Şemseddin Sâmî, Kâmûsu’l-A‘lâm, Tıpkıbasım, Kaşgar Neşriyat, Ankara, 1996.
  • Şemseddin Sâmî, Kâmûs-ı Türkî , Çağrı Yayınları, İstanbul, 1992.
  • ŞÜKÛN, Ziya, Farsça-Türkçe Lûgat, (Ferheng-i Ziya), III C, MEB Yayınları, İstanbul, 1996.
  • TUMAN, Mehmet Nâil, Tuhfe-i Nâ’ilî -Divân Şairlerinin Muhtasar Biyografileri, I-II, (haz. Cemâl Kurnaz- Mustafa Tatçı), Bizim Büro Yıyınları, Ankara, 2001. Yeni Tarama Sözlüğü , (Düzenleyen: Cem Dilçin), TDK Yıyınları, Ankara, 1983.