DİLDE VE METİNDE ULUSAL KÜLTÜR BİLEŞENLERİ

Sanatın birçok dalında olduğu gibi çeviride de var olanın aktarımı ve anlatımını söz konusudur. Çeviride sanata özgü olan bu hususu, var olanın veya düşünülenin yazılı aktarımını görüyoruz. Umberto Eco'nun çevirinin "iki dil arasında değil, her zaman iki kültür arasında bir değişim" olduğu düşüncesine katılarak, duygu ve düşüncelerimizin ifadecisi olan dil ve bu dili somutlaştıran metin, kültürel bileşenleri orijinalinden bir başka dile ne şekilde aktarıp anlatıyor, sorusunu soruyoruz. Tabii ki, dünya dillerinin ortak kültürel değerleri, bir dilden diğerine genel hatlarıyla aktarılmaktadır. Bununla birlikte, her bir dilde, diğer dillerde kesin ve eşdeğer karşılığı olmayan kelime veya ifadeler bulunmaktadır. Bu özellik göz ardı edilmemekte ve çeviride aşılması sorun olarak da görülmektedir. Makalede çeviride evrensel ve milli hususların aktarımının her zaman kelimelerden geçmediği hususu vurgulanmaktadır. Ulusal kültür bileşenlerinin bir dilden farklı bir dile aktarımı o metni farklı dilde okura sunma konusu kültürlerin tanıtımı, kaynaşması ve zenginleşmesi etkenini de beraberinde getirmektedir. Doğal olarak insanlar yaşamı ve değerleri dil bilincinde farklı ifade etmekte veya düşünmektedirler. Bu farklılığı sıra dışı bir özellik olarak vurgulamak doğru olmaz; tam tersine ulusal kültür bileşenleri göz önünde bulundurulursa, bu özellik diller için sıradan sayılabilir

NATIONAL CULTURE COMPONENTS IN TEXT AND LANGUAGE

As in many branches of art, expression and transfer of given matter are concerned in translation practice. This attribute that spesific to art - transfer of given matter or thought - is observed in translation practice. Accepting Umberto Eco’s idea that translation “is not an Exchange between two languages, but two cultures”, we are questioning how describe and transfers language, which is expressing our feelings and thought send the text embodying this language, cultural components from the source language to the target one. It is obvious that common cultural values are transformed from one language to another in general terms. However in every language there are words and phrases which have got no equivalent in other languages. This feature isn’t ignored and in the translation is seen as a problem to overcome. In this article in the translation is emphasized is an issue about transmission of global and national issues aren’t always relevant towords the transfer of components of the national culture from one language to another language and the subject of presentation of the text in another language bring culture’s promotion, fusion and enrichment factor. Naturally people think and express life and values differently in linguistic consciousness. It would not be correct to emphasize the difference as an unusual feature, on the contrary, considering the components of the national culture, this feature can be considered ordinary for anguages

___

AKSOY N. Berrin, Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi, Ankara, İmge Kitabevi Yayınları, Kasım 2002

AYTMATOV C., “Al Yazmalım Selvi Boylum…” Cem Yayınevi, 5. basım, 2008

MAKANİN V., Asan, Moskova, Eksmo, 2008

PAMUK O., Sessiz Ev, İstanbul, 2006

PAMUK Orhan Kar, İletişim, İstanbul, 2002

PAMUK Orhan, Benim Adım Kırmızı, İletişim, İstanbul, 2008

PETER Burke ve R.Po-chiaHsia “Erken Modern Avrupa’da Kültürel Çeviri”, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2012 Набоков Владимир.

ПОДВИГ.http://www.booksite.ru/localtxt/nab/oko/nabokov_v/pod/podvig/6.ht m\ E.T. 01.05.2013

ПАМУК Орхан, «Меня зовут красный» Амфора, 2007

ПАМУК Орхан, «Снег», Амфора, 2008

ЧУКОВСКИЙ Корней, Высокое искусство «Советский писатель. Москва» 1988

http://lib.ru/PROZA/AJTMATOW/topolek.txt, 01.05.20