Covid-19 Pandemisinin Giyim Kuşama Tematik Yansımaları: Maske Kullanımı

Çin’in Hubei eyaleti Wuhan şehrinde ortaya çıkıp şu an tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi Aralık 2019’dan bu yana halen etkisini sürdürmektedir. Salgının damlacık, temas ve solunu yolu ile insandan insana bulaştığı kanıtlanmıştır. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) durumu pandemi olarak ilan etmesine, küresel önlem ve karantina çabalarına rağmen virüs hızla yayılmaya devam etmektedir. Toplu yaşam alanlarında hastalığın ilerlemesini engellemek amacıyla birçok önlem alınmaktadır. Bu önlemlerden birisi de yüz maskesi kullanma zorunluluğudur. Bu çalışma, maske kullanımı ile ilgili anket çalışmasının yapıldığı betimsel tarama modelinde bir araştırmadır. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanmış 20 sorudan oluşan anket ile Gaziantep ilinde ikamat eden farklı, yaş ve eğitim seviyesi değişkenlerine sahip kadın katılımcılardan toplanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için gerekli etik izin Gaziantep Üniversitesinden alınmıştır. Araştırma bulgularına bağlı olarak, küçük yaş grubunun hastalığı pek önemsemediği, eğitim düzeyi yükseldikçe maske takma oranının arttığı ve kırsal kesimde yaşayan insanların maske kullanmayı daha az tercih ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Maske tercihleri incelendiğinde, ankete katılan kadın katılımcıların maske tercihinde süslü maske yerine, salgından koruma amaçlı takılması gereken cerrahi maskeyi öncelikledikleri saptanmıştır. Özetle, katılımcıların maske kullanımını bir görsel kirlilik olarak görmedikleri, kendileri ve diğer aile bireylerini korumayı önemsedikleri için maske kullanmayı tercih eğilimlerinin yüksek olduğu, eğitim düzeyi, yaş ve ikamet edilen yer değişkenlerine göre maske kullamına yönelik görüşlerin farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

Thematic Reflections of The Covid-19 Pandemic to Clothing: Using the Mask

COVID-19, which emerged in Wuhan city of Hubei province of China, now affects the whole world since December 2019. The epidemic has been proven to be transmitted from person to person through droplet, contact and breathing. The virus continues to spread rapidly despite the global prevention and quarantine efforts since the World Health Organization (WHO) has been accepted as a pandemic. It cancels the progression of the disease for public life. One of these measures is the necessity to use a face mask. This is a questionnaire study on the use of masks. This study is a research in descriptive screening model in which a questionnaire study on mask use is performed. Research datas prepared by investigators with the questionnaire consists of 20 questions Gaziantep province different age and education level with the variables were collected from female participants. The ethical permission required to conduct the research was obtained from Gaziantep University. Based on the research findings, it was concluded that the younger age group did not care much about the disease, the rate of wearing a mask increased as the level of education increased, and the people living in the countryside preferred to use a mask less. When the mask preferences were examined, it was determined that the female participants participating in the survey preferred the surgical mask that should be worn for protection from the epidemic, instead of the fancy mask in their choice of mask. As a result, it was concluded that the participants did not consider the use of masks as a visual pollutions, they preferred to use masks because they care about protecting themselves and other family members, and that the opinions about the use of masks differ according to the variables of education level, age and place of residence.

PDF

___

Acar, E. (2020). Covid-19: Modern devletin dirilişi mi yoksa krizi mi?. Birikim Dergisi.https://www.birikimdergisi.com/guncel/10081/covid-19-modern-devletin-dirilisimi-yoksa-krizi-mi
Akgül, Ö. (2020). Sars-CoV-2/Covid-19 pandemisi, Tıp Fakültesi Klinikleri, 3(1), 1-4. http://dx.doi.org/10.17932/IAU.TFK.2018.008/2020.301/tfk_v03i1001
Alpago, H., & Oduncu Alpago, D. (2020). Koronavirüs salgınının sosyoekonomik sonuçları. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 99-104. http://dx.doi.org/10.21733/ibad.716444
Aslan, R. (2020). Tarihten günümüze epidemiler: pandemiler ve covid-19, Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8(85), 35-39.http://dx.doi.org/
Balachandar, V., Mahalaxmi, I., Kaavya J., Vivekanandhan, G., Ajithkumar, S., Arul, N., Singaravelu, G., Senthil Kumar, N., & Mohana Devi, S., (2020). European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 24, 3422-3425, http://dx.doi.org/10.26355/eurrev_202003_20713
Bartoszko, J.,Farooqi, M.A.M., & Alhazzani, W. (2020). Medical Masksvs N95 respirators for Preventing Covid-19 in Healthcare Workers: A systematic Riviewand Meta-Analysis of Randomized Trials, Influenza and Other Respiratory Viruses, 00, 1-9, http://dx.doi.org/10.1111/irv.12745.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Doğan, H. (2017). Vefayata mahsus vukuat ve toplum. Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(18), 597-616. http://dx.doi.org/
Eikenberry, S.E.,Mancuso, M., Iboi, E., Phan, T., Eikenberry, K., Kuang, Y. Kostelich, E., & Gumel, A.B. (2020), To mask or Not To Mask: Modelling the Potential for Face Mask Use by the General Publicto Curtail the Covid-19 Pandemic, Infectious Disease Modelling, 5, 293-308, http://dx.doi.org/10.1016/j.idm.2020.01.001
Fraenkel, J.R., & Wallen, N.E. (2006). How todesignandevaluateresearch in education. NY: McGraw-Hill.
Green, S.B., & Salkind, N.J. (2005). Using SPSS for windows and macintosh: Analysing and understanding data (Fourth Edition). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Greenhalgh, T., Schmid, M., Czpionka, T., Bassler, D., & Gruer, L., (2020). Face Masks for thePublic During the Covid-19 Crisis, BMJ Analysis, 369, 1-14, http://dx.doi.org/10.1136/bmj.m1435
Gönüllü, A.R. (2008). Antalya’da salgın hastalıklar (1894-1922), Atatürk Araştırma Merkezi Derneği Dergisi, 24(71), 445-484.
Javid, B.,Weekes, M., & Matheson, N. (2020), Covid-19: ShouldthePublicWearFaceMasks?, BMJ, 369,1-2, http://dx.doi.org/10.1136/bmj.m1442
Kaya, Ş., & Kıyılı, R. (2014). Antakya'da Ortaçağ'da meydana gelen doğal âfet ve salgın hastalıklara bir bakış/contagious diseases and natural disasters that occured in antioch in the Medieval Ages, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 403-418.
Kına, H.,Özkan,S., İlhan, M.N., & Dikmen, U. (2020). COVID-19 epidemiyolojisi: pandemiden ne öğrendik,,Journal of Biotechnologyand Strategic HealthResearch, 4, 29-36http://dx.doi.org/10.34084/bshr.715153
Lu, H., Stratton, C.W., & Tang, YW. Outbreak of neumonia of unknown etiology in Wuhan, China: The mystery and the miracle. J Med Virol., 92(4): 401-2
Ma, Q.,Shan, Hu., Zhang, H., Li, G., Yang, R., & Chen, J., (2020), Potential Utilities of Mask Wearing and Instant and Hygiene for fighting SARS‐CoV‐2. Journal of Medical Virology, 1-5, http://dx.doi.org/10.1002/jmv.25805
Morga, G. A.,Leech, N. L., Gloeckner, G.N., & Barrett, K.C. (2004). SPSS for introductorystatistics-use and interpretation. London: Lawrence Erlbaum Associates.
Özdemir Deniz, P.,& Evci Kiraz, E.D. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde şehir sağlığı çalışmaları, Deneysel, Biyoteknolojik, Klinik ve Stratejik, Sağlık Araştırmaları Derneği Dergisi, 1, 147-151. http://dx.doi.org/10.34084/bshr.726231
Özkan, S., Tüzün, H., Dikmen, A.U., & İlhan, M.N. (2020). Salgınlarda toplum davranışı ve sağlık okuryazarlığı, Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 1, 105-110.http://dx.doi.org/10.34084/bshr.719139
Seçkin, Ç., & Özçiftçi, S. (2020). COVID-19 pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: bir değerlendirme çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 142-153.
Soysal, F., İşler, S.C., Peker, İ., Akca, G., Özmeriç, N., & Ünsal, B. (2020). COVID-19 pandemisinin diş hekimliği uygulamalarına etkisi, Klimik Derg., 33(1), 5-14.
Szarpak, L., Smereka, J., Filipiak, K.J., Ladny, J.R., & Jaguszewski, M., (2020). Cloth MasksVersus Medical Masks for COVID-19 Protection, Cardiology Journal, 27(2), 218–219 http://dx.doi.org/10.5603/CJ.a2020.0054
Şimşek, K. (2020). Osmanlı Dönemi’nde Denizli’de salgın hastalıklar, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 38, 163-176. http://dx.doi.org/10.30794/pausbed.644266
Türk Toraks Derneği (2020). Maske çeşitleri ve kullanım özellikleri. https://www.toraks.org.tr/halk/News.aspx?detail=5831
Yalçın, S. (2020). Diş hekimliğinde yeni dönem covid-19 pandemisi ve alınacak önlemler. Quintessence Publishing.
Yücel, G. (2019). Malatya’da kolera salgını ve devletin müdahale çabaları (1892-1894)-Choleraepidemics in Malatya andstateınterventionefforts (1892-1894), İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 7(1), 108-121. http://dx.doi.org/10.33715/inonusaglik.560022
WHO, (2020). Advice on theuse of masks in the community, during home care, and in health care settings in the context of COVID-19, WHO/2019-nCoV/IPC_Masks/2020.2.