ÇOCUKLAR İÇİN SOKAKLARIN GÜVENLİK KOŞULLARININ İRDELENMESİ: ESKİŞEHİR ODUNPAZARI ÖRNEĞİ

Sokaklar, insanların temel gereksinimlerine yanıt veren ve yaşayanların birbirleriyle etkileşimde bulunup sosyalleşeceği kentsel mekanlardır. Herkes için yaşanabilir bir kent, çocukların da yetişkinlerin sahip olduğu temel hak ve hizmetlerden yararlanabildiği, tehlikelerden arındırılmış bir kentsel çevrede yaşayabildiği, sokaklarda arkadaşlarıyla oyun oynayıp güvenle yürüyebildiği, fiziksel ve ruhsal gelişimini destekleyici nitelikte alanlar sunmalıdır. Bu bağlamda çocukların sokakları oyun ve öğrenme mekanı olarak deneyim etmesi için mevcut koşullarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kentsel mekanın bir parçası olan sokağın, çocuklar için güvenlik koşulları gözden geçirilmekte, bu konuda yapılmış uygulama örnekleri irdelenerek bir literatür oluşturulmaktadır. Fiziksel çevrenin özellikle de sokakların çocukların zihinsel, fiziksel, toplumsal ve sosyal gelişimleri için önemi ortaya konulmaktadır. Çocukların ilk olarak etkileşim içinde oldukları fiziksel çevre evlerinin bulunduğu sokaklardır. Sokaklar bu bağlamda çocuklar için güvenle oyun oynayabilecekleri ve sosyalleşebilecekleri kentsel açık mekanlar olmalıdır. Dünya genelinde çocuklara güvenli oyun alanları oluşturabilmek ve evlerinin çevresinde bireysel veya birlikte zaman geçirebilecekleri mekanlar yaratabilmek için çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Yaşam için sokak "woonerf", oyun bölgesi "home zone, okula güvenli rotalar "safe routes" gibi düzenlemeler çocuklar için daha fazla oyun ve güvenli ulaşım ağı oluşturmaktadır. Yaşanılabilir bir çevre için çocuk kullanıcı açısından sokakların oyun ve güvenlik koşulları Eskişehir Odunpazarı yerleşimi geleneksel konut ve sokak dokusu bağlamında tekrar ele alınmaktadır. Bu kapsamda incelenmekte ve yeni bir düzenleme önerilmektedir. Bu düzenleme ile sokakların çocuklar için sosyalleşme, dinlenme, arkadaşları ile oyun oynama, bisiklet sürme ve fiziksel aktivite olanaklarını sağlayan temiz, güvenli ve sağlıklı bir ortam olması hedeflenmektedir.

EXAMINATION OF THE SECURITY CONDITIONS OF THE STREETS FOR CHILDREN THE CASE OF ODUNPAZARI, ESKİŞEHİR

The streets are urban areas which give response to basic requirements of people and in which living people can interact each other and socialize. A city which is livable for everyone should provide areas where children can take advantage of the basic rights and services which are available for adults, live in an urban environment which is free of dangers, play games with their friends and walk safely in the streets and which support their physical and psychological development. In this context, current conditions should be meliorated for allowing children to experience the streets as playing and learning locations. In this study, security conditions of streets, which are a part of urban space, for children were reviewed and application examples made about this subject were examined in order to form a literature. The importance of physical environment for mental, physical, communal and social development of children was emphasized. In this context, streets should be open urban areas for children where they can safely play and socialize. In order to create safe playing areas and localities where they can spend individually or together around their homes for children throughout the world, some applications are being made. Regulations such as "woonerf", (street for life), "home zone" (play area), "safe routes" (safe routes to school) provide more play and secured transportation network for children. For a livable environment, playability and security conditions of streets for a child were re-handled in context of Eskişehir Odunpazarı settlement traditional residence and street pattern. Under this scope, the suitability of the streets determined in Odunpazarı were examined and a new arrangement was suggested. The aim with this arrangement is to convert streets to clean, secure and healthy environments where children can socialize, rest, play with their friends, ride bicycle and perform physical activities.

PDF

___

Abu-Ghazzeh, T. M. (1998). "Childrens Use of the Street as a Playground in Abu-nuseir, Jordan", Environment and Behavior, Cilt 30, Sayı 6, s.799-831.
BERMAN, M., (1994). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, İletişim Yayınları, İstanbul
Birleşmiş Milletler Antlaşması Çocuk Hakları Sözleşmesi Erişim Tarihi: Haziran 2015 http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/metin132.pdf
Björklid, P. & Nordstram, M. (2007). "Environmental Child Friendliness: Collaboration and Future Research", Children, Youth and Environment,17(4), s. 388-401
Collarte, N. (2012). The Woonerf Concept "Rethinking a Residential Street in Somerville" Master of Arts in Urban and Environmental Policy and Planning, Tufts University, Cambridge. Demirel Etli, P. (2015). Kişisel Fotoğraf arşivi
East LOTHİAN COUNCİL (2006). Supplementary Plannning Guidance 1, Director of Environment, Home Zone Design Standards, Draft for Consultation.
Edwards P., Tsouros A. (2006). Kentsel çevrede fiziksel aktivite ve aktif yaşamın desteklenmesi: Yerel Yönetimlerin Rolü, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa, Bilimsel Kanıtlar Raporu Elkınd, D. (1999). Çocuk ve Toplum, (Çev. Demet Öngen), Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
Gill, T. (2007). "Can I Play out...? Lessons from LondonPlay's Home Zone Project" Erişim Tarihi: Haziran 2015
http://www.homezones.org.uk/public/resources/documents/CanIplayout.pdf
Gökmen, H., Taşçı, B. (2010). Çocuklar Adına Woonerf ve Home Zone'dan Alınacak Dersler, Mimarist Dergisi,
Gökmen, H. (2013). Çocuk Dostu Kent Üzerine Stratejiler, TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013, İzmir. Erişim Tarihi: Mayıs 2015
http://www.tmmobizmir.org/wp-content/uploads /2014/06/79.pdf
Güllüpunar, H., (2015). "Çocukların Oyunlarda Gösterdikleri Karakteristik Özellikleri Bağlamında Erişkinlik Dönemi Siyasal Kişilikleri Üzerine Bir Araştırma / A Study On Children's Political Personality In Their Adulthood In The Context Of Characters Which They Have In The Games", TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/10 Summer 2015, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8424, s. 477-492.
Hand, C. (2007). Woonerf: A Dutch Residential Streetscape.
Kyyta, M. (2003). Children in Outdoor Contexts, Affordances and Independent Mobility in the Assessment of environmental Child Friendliness. Espoo: Helsinki University of Technology, Centre for urban and Regional Studies Erişim Tarihi: Haziran 2015 http://lib.tkk.fi/Diss/2003/isbn9512268736/isbn9512268736.pdf
Osborne, P. (2005) Safe Routes for Children: What They Want and What Works, Children, Youth and Environments 15(1), s. 234-239.
Türküm, A., S. (2014) Eğitim Bilimleri Enstitüsü, "Gelişme ve Öğrenme" Doktora Ders Notları
http://www.greatcity.org/campaigns/green-infrastructure/
http://www.rudi.net/files/homezones.pdf
http://www.esenler.bel.tr/tr/icerik/280/2496/iste-turkiyenin-ilk-cocuk-sokagi.aspx
https://www.bruehl.de/leben/verkehr/downloads/flyer_sicher_zur_schule_tuerkisch.pdf
http://sfsaferoutestoschool.org/