ASIRLIK BİR SEVDA ÖYKÜSÜ: "AŞAĞISEYİT KÖYÜ SUDAN KOYUN ATLATMA YARIŞI VE YÖRÜK ŞENLİĞİ"

Türk kültüründe çok çeşitli halk eğlenceleri bulunmaktadır. Bu halk eğlenceleri arasında hayvanların dâhil edildiği birçok etkinlik ve tören de yer alır. Bir oyun aracı olarak kullanılan hayvanlar, eğlence temelli etkinliklerde aslında insan ile olan kuvvetli bağlarını da ortaya koymaktadır. "Aşağıseyit Köyü Sudan Koyun Atlatma Yarışı ve Yörük Şenliği" asırlardır geleneksel olarak sürdürülmektedir. Bu yarışlarda koyunlar sadece sudan atlatılmakla kalmaz aynı zamanda Yörük yaşam biçimi de canlandırılır. Bir oyun aracı olarak kullanılan hayvanlar, eğlence temelli etkinliklerde aslında insan ile olan kuvvetli bağlarını da ortaya koymaktadır. Daha çok at, eşek, kuş, kedi, köpek, horoz, deve, boğa, koyun gibi evcil hayvanların güç, görünüş, ötüş ve ses özelliklerinden yararlanılarak birçok etkinlik gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliklerin bazıları günümüzde de halen gerçekleştirilmeye devam etmektedir.Bu çalışmada bu yarışın doğmasına kaynaklık eden asırlık bir sevda öyküsü anlatılarak Türk kültüründeki yeri ve önemine dikkat çekilmiş, bu öykünün doğurmuş olduğu sudan koyun atlatma yarışı ve Yörük şenliğinin tanıtımı yapılmıştır. Bu çalışmanın gerçekleşmesi için yöntem anlayışımız ışığında amaca ulaşmada gerekli araçlar olan alan araştırması tekniği, yerinde gözlem, kaynak kişi görüşmesi ve literatür taramasından yararlanılmıştır. Bu çalışmanın sağlıklı olarak ortaya çıkması için "Aşağıseyit Köyü Sudan Koyun Atlatma Yarışı ve Yörük Şenliği" programları 10 yıl süre ile izlenmiş ve her aşaması fotoğraflar ile belgelenmiştir.

AN AGE-OLD LOVE STORY: "AŞAĞISEYİT VILLAGE SHEEP WATER JUMPING RACE AND NOMAD FESTİVAL"

There are a variety of entertainment for people of Turkish culture. These include many activities and entertainment for the ceremony, which includes the animal. Animals used as a gaming device and, in fact fun-based activities they reveal strong ties with the people. "Aşağıseyit Village Sheep Water Jumping Race and Nomad Festival" have been traditionally resumed for centuries. At these races sheeps not only being jumped from water but also they portray the way of nomad life.Animals used as a gaming device and, in fact reveals strong ties with the people at fun-based activities. Many activities were carried out by utilizing strength, appearance, song and sound features of pets like horses, donkeys, birds, cats, dogs, roosters, camels, bulls and sheep. Some of these activities still continues to perform today. In this study, by explaining an age-old story of love that weld the birth of this race, attention was drawn to the importance of this race in Turkish culture, sheep water jumping race and nomad festival that gave birth to this story have been promoted. Our management approach to the realization of this study in the light, field research techniques, onsite observation, individual interviews and literature sources which are essential tools in achieving the objective have been used. For revealing this study more healthy, "Aşağıseyit Village Sheep Water Jumping Race and Nomad Festival" programs were followed for 10 years and every step is documented with photos.

___

  • Baykara, T. (1969). Denizli Tarihi-II, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
  • Ekıcı, M. (2007). "Denizli Halk Edebiyatı ve Halk Kültüründe Çal Yöresinin Yeri", 21. Yüzyıla Girerken Geçmişten Günümüze Çal Yöresi Baklan-Çal-Bekilli Çal Sempozyumu Bildirileri (01-03 Eylül 2006 Denizli), Denizli: Toprak Ofset Matbaacılık Ambalaj İnşaat İth. San. ve Tic. Ltd. Şti.
  • Gökçe, R. (2011). "Denizli'de Hayvancılık; Nereden, Nereye?", Türk Kültür Tarihinde Denizli ve Kentleşme Sorunları Sempozyumu Bildiriler (22-23 Aralık 2008), Denizli: Yeni Merhaba Yayıncılık.
  • Gülensoy, T. (1995). "Orta Asya'daki Türk Yer Adlarının Anadolu'daki İzleri", Milliyetçilik ve Milliyetçilik Tarihi Araştırmaları V. İlmî Kongresi, Tarih Boyunca Anadolu'da Türk Nüfus ve Kültür Yapısı (Tebliğler), Ankara: Türk Yurdu Yayınları.
  • Kadıoğlu, Y. (2008). "Çal'da (Denizli) Bağcılığının Coğrafi Analizi", Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 20.
  • Kara, B. (2012). "Sudan Koyun Atlatma ve Çoban Güzeli Seçimi", Türkiye Steward, Yıl: 2, Sayı: 12.
  • Koyuncu, A. (2011). Belenbaşı Köyü (Buca-İzmir) Düz Dokumalarının Teknik ve Desen Özellikleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, İzmir.
  • Koyuncu Okca, A. (b.y.y.). "Geleneksel Dokuma Örneklerinden Azık Torbaları-The Examples of Traditional Weavings: Food (Azık) Bags", VI. Uluslararası Türk Kültürü, Sanatı ve Kültürel Mirası Sempozyumu/Sanat Etkinlikleri (Arkeoloji, Sanat Tarihi, Mimari, Bilim, Tarih, Edebiyat, Sanat ve Folklor)-VI. International Turkic Culture, Art And Cultural Heritage Symposium/Art Activity (Archaeology, History of Art, Architecture, Science, History, Literature, Art and Folklore) (17-21 Eylül/September 2012 Milano/İtalya), b.y.y.: Anka Basım Yayın Ltd. Şti.
  • Orhonlu, C. (1987). Osmanlı İmparatorluğu'nda Aşiretlerin İskânı, İstanbul: Eren Yayıncılık.
  • Ögel, B. (1984). İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Ankara: TTK Yayınları.
  • Özdemır, N. (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü, Ankara: Başer Matbaası.
  • Yalman (Yalkın), A. R. (1977). Cenupta Türkmen Oymakları-I, II (Hazırlayan: Sabahat Emir). KBY, Ankara.
  • İsmail Kara (Baklan'lı Beşli Dayı) 1931 doğumlu, Okuma-Yazma Biliyor, Çoban, Baklan, 14.03.2015 tarihli görüşme.
  • Turgut Tok, 1967 doğumlu, Acıpayam/Denizli, Üniversite Mezunu, Akademisyen, 30.04.2015 tarihli görüşme.
  • Levent Kurgun, 1969 doğumlu, Ankara, Üniversite Mezunu, Akademisyen, 30.04.2015 tarihli görüşme.
  • Cengiz Okdem, 1963 doğumlu, Aşağıseyit Köyü-Çal/Denizli, Yüksekokul Mezunu, Emekli Uzman Çavuş- Aşağıseyit Köyü Muhtarı, 23.08.2015 tarihli görüşme.