BASILI KİTAP MI, E-KİTAP MI? TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARI NE DÜŞÜNÜYOR?

Çağımızda bilişim teknolojilerinin oldukça hızlı bir şekilde ilerlemesi yaşamımızdaki nerdeyse her şeyi etkilemektedir. Günlük hayatta aklımıza gelebilecek her türlü faaliyette (davranışlarda, düşüncelerde, giyim kuşamda, yeme içmede) gelişen bu teknolojinin izlerine rastlamak mümkündür. Teknolojinin etkilediği önemli unsurlardan biri de okuma becerisidir. Bu bağlamda okuma becerisinde de değişmeler olmaktadır. Teknolojiyle birlikte yüzyıllardır insanlığa hizmet etmiş basılı kitaplar da yerini yavaş yavaş e-kitaba bırakmaktadır. Bu araştırmada Türkçe öğretmeni adaylarının basılı ve e-kitaba yönelik düşüncelerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Türkçe öğretmeni adaylarının e-kitap okuma ya da tercih etme durumları, basılı ve e-kitabın olumlu ve olumsuz yönleri, okuma becerisinin gelişmesinde basılı ve e-kitabın etkileri ve gelecekte e-kitabın basılı kitabın yerini tutup tutamayacağı araştırılmıştır. Araştırma 2017- 2018 öğretim yılı bahar döneminde Muş Alparslan Üniversitesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü 4. sınıfta öğrenim gören 150 Türkçe öğretmeni adayı ile yürütülmüştür. Araştırma, tarama modelinde olup betimsel bir nitelik taşımaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Basılı ve E-Kitap Kullanımına İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada veriler betimsel çözümleme yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; Türkçe öğretmeni adaylarının %54’ünün e-kitabı tercih ettikleri, basılı ve e- kitabın birçok olumlu ve olumsuz özelliklerini belirttikleri, okuma becerilerinin gelişmesinde basılı kitabın daha yararlı olacağını düşündükleri ve %57’sinin gelecekte e-kitabın basılı kitabın yerini Bünyamin SARIKAYA tutacağına yönelik bulgulara ulaşılmıştır. Ulaşılan bulgular bağlamında çalışmada öneriler sunulmuştur.

PRINTED BOOKS OR E-BOOKS? WHAT DO TURKISH TEACHER CANDIDATES THINK ABOUT?

Rapid advancements in information technology have affected every aspect of our lives dramatically. We can detect the traces of these advancements in all kinds of everyday activities that we can conceive of (behavior, fashion, eating and drinking habits, etc.). One of the areas that has been significantly affected and changed by technology is reading skills. Moreover, printed books, which have played a central role in intellectual civilization for centuries, are gradually replaced by e-books along with technological advancements. The aim of this study was to determine pre-service Turkish teachers’ views of printed and e-books. For this purpose, this study sought to identify whether or not pre-service Turkish teachers read e- books or prefer them to printed books and whether or not they think that e-books will replace printed books completely in the future. This study also investigated Turkish teachers’ views of positive and negative aspects of printed and e-books, and the effect of printed and e-books on the development of reading skills. Study sample consisted of 150 senior students of the Department of Turkish Teaching of Muş Alparslan University, Yüzüncü Yıl University and Atatürk University in the spring semester of the 2017-2018 academic year. The theoretical approach of this descriptive study was based on a screening model. Data were collected using a “Scale on Pre-service Turkish Teachers’ Views of Printed and E-books” developed by the researcher. Data were analyzed descriptively. 54% of participants stated that they prefer e-books to printed books, that e-books and printed books have many positive and negative features and that printed books are more useful than e-books in the development of reading skills. 57% of participants were of the opinion that e-books will replace printed books completely in the future. Recommendations were made based on these findings.

PDF

___

Aamodt, S. (2009). A test of character. The New York Times, http://roomfordebate.blogs.nytimes.com/2009/10/14/does-the-brain-like-e-books.
Anameriç, H., Rukancı, F. (2003). E-kitap teknolojisi ve kullanımı. Türk Kütüphaneciliği, 17 (2), 147-166.
Armstrong, C., Louise, E. and Ray, L. (2002). Virtually there? e-books in uk academic libraries. Program-Electronic Library and Information Systems, 36 (4), 216-227.
Bal, E. (2015). E-kitap tasarımı ve kullanımına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (10. Baskı) Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Connaway, L.S. (2003). Electronic books (ebooks): current trends and future directions. Desıdoc Bulletin of Information Technology. 23(1), 13-18.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çev. Edt. D. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Siyasal Kitapevi.
Çetin, Y. (2007). Metin Tarama ve Okumada Ekran Kâğıt Karşılaştırması, 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. 5-7 Eylül 2007, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Tokat.
Dağtaş, A. (2013). Öğretmenlerin basılı sayfa ve ekrandan okuma tercihleri ile eğitimde elektronik metin kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/3 Winter 2013, p. 137- 161, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, ANKARA-TURKEY.
Duran, E., Ertuğrul, B. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin elektronik ders kitaplarına yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,10(2), 347-365.
Fırat, H. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının bölümde okumaya başladıktan sonra kitap okuma durumlarında meydana gelen değişimler. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/4, p. 193-216 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11298 ISSN: 1308-2140, ANKARA- TURKEY
Güneş, F., Susar Kırmızı, F. (2014). E-Kitap okumaya yönelik tutum ölçeğinin (ekot) geliştirilmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2), 196-212.
Kaptan, S. (1995). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Ofset.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. (27. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Korat, O., Shamir, A. (2007). Electronic books versus adult readers: effects on children’s emergent literacy as a function of social class. Journal of Computer Assisted Learning, 23, 248-259.
Loh, K.Y. and Reddy, S.C. (2008). Understanding and preventing computer vision syndrome. Malasian Family Physician, 3(3), 128-130.
Mark, G. (2009). The effects of perpetual distraction. The New York Times, http://roomfordebate.blogs.nytimes.com/2009/10/14/does-the brain-like-e-books/, (ET:18.01.2013).
Mercieca, P. (2004). E-book acceptance: What will make user read on screen? Paper presented in VALA conference. Retrieved from March 19, 2008, http://vala.org.au/vala2004/ 2004pdfs/32Merci.PDF.
Miles, M.B., Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded source book. (2nd Edition). Calif.: SAGE Publications. (Eserin orijinali 1984’te yayımlandı).
Önder, I. (2010). Elektronik kitap olgusu ve Türkiye’de durum. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Önder, I. (2011). E-kitap ve dünyada elektronik kitap yayıncılığı. Türk Kütüphaneciliği, 25 (1), 97- 105.
Öztürk, E., Can, I. (2013). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin elektronik kitap okumaya ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17 (1), 137-153.
Özer, S., Kılıç Türel, Y. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının e-kitap ve etkileşimli e- kitap kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 1-23.
Sarikaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (20), 278-279.
Soydan, E. (2012). E-kitap teknolojisi ve basılı kitabın geleceği. Batman University Journal Of Life Sciences, 1 (1 ), 389-399.
Susar Kırmızı, F., Güneş, F. (2015). Orta öğretim öğrencilerinin e-kitap okumaya ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/15 Fall 2015, p. 787-800 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8493 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
Ulu, H. (2017). Öğretmen adaylarının e-kitap kavramına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Languages Education and Teaching. 5(4), 542-555.
Yeung, Y.Y. (2004). A learner-centered approach for training science teachers through virtual reality and 3D visualization technologies: Practical experience for sharing. International Forum on Education Reform[Eğitim Reformları Hakkında Uluslararası Forum]. Bangkok: Thailand.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayınları.
Yvert, B. (2007). Livre 2010, la mort du livre ? Le Président du CNL, L’émission "Masse critique" (France Culture) du samedi 20 Octobre 2007, France. (Source : message Biblio.fr du 19/10/2007).
Zan, B. U. (2006). Derleme olgusu ve elektronik yayınlar, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.