ÇEVRE DERSİNDE UYGULANAN SENARYO TEMELLİ ÖĞRENMENİN FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ AKADEMİK BAŞARILARINA VE TUTUMLARINA ETKİSİ
Çevre sorunlarının çözümünde bilinçli bireyler yetiştirmek oldukça önemlidir. Bu da ancak etkili çevre eğitimi ile mümkün olabilir. Çevre sorunlarının bilincinde olan ve bu sorunlara çözüm üretebilen bireylerin yetişebilmesi için eğitim programlarında çevre eğitimine önem verilmeli, bu derslerin ezber dersler yerine öğrenciler için anlamlı hale getirilen yeni yaklaşımları içermeleri gerekmektedir. Bu yeni yaklaşımlardan biri de Senaryo Temelli Öğrenmedir. Bu çalışmada da 3. fen bilgisi öğretmen adayların çevre bilimi dersinde Senaryo Temelli Öğrenmenin öğrenci başarısı ve tutumuna etkisine bakılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012–2013 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 3. sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 56 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada ön test- son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Sınıflardan biri deney grubu (n=31), diğeri ise kontrol grubu (n=25) olmak üzere yansız olarak belirlenmiştir. Çalışmada “Çevre Başarı Testi” ve “Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Uygulama her iki grupta da 4 hafta boyunca “Çevre Sorunları” konusu boyunca gerçekleştirilmiştir. Gruplara çalışmadan önce ve sonra Çevre Başarı Testi ve Çevre Tutum Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler, SPSS 21.0 istatistik paket program kullanılarak çözümlenmiştir. Deney ve kontrol grubunun puanlarını karşılaştırmak amacıyla bağımsız gruplar için t-testi kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına dayalı olarak çevre dersinde “Senaryo Temelli Öğrenmenin” öğrencilerin akademik başarılarına etki etmediği ancak tutumlarını arttırdığı söylenebilir.
THE EFFECT OF SCENARIO BASED INSTRUCTION ON THE ACADEMIC SUCCESS AND ATTITUDE OF PRE-SERVICE SCIENCE TEACHERS APPLIED ENVIRONMENT LESSON
It is very important to educate conscious individuals for the solutions of environmental problems. This can only be possible with effective environmental education. In order to educate individuals who are aware of environmental problems and can produce solutions to these problems, environmental education should be given importance in education programs and these courses should include new approaches which are made meaningful for students instead of memorizing courses. One of these new approaches is Scenario Based Learning. This study also examined the effect of Scenario Based Learning on the success and performance of students in the environmental science course of the third pre-service science teacher. The study group of the research is composed of 56 students who are studying in the third grade of Science Education Teaching Department of Pamukkale University Faculty of Education in the spring semester of 2012-2013 academic year. Pre-test and post-test control group designs were used in the study. One of the groups was determined as experimental group (n = 31) and the other group was determined as control group (n = 25). "Environmental Achievement Test" and "Environment Attitude Scale" were used in the study. The application was carried out for 4 weeks in both groups throughout the "Environmental Problems". Environmental Achievement Test and Environmental Attitude Scale were administered before and after working in groups. The data obtained as a result of the study were analyzed using SPSS 21.0 statistical package program. The t-test was used for independent groups to compare the scores of the experiment and control groups. Based on the findings of the study, it can be said that "Scenario Based Learning" does not affect the academic achievements of the students but increases their attitudes in the environmental lesson.
___
- Açıkgöz, K.Ü. (2007) Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Yayınları (9. Baskı).
- Aksoy, B (2007). Probleme Dayalı Öğrenme Semineri Sunusu, İstanbul Teknik Üniversitesi, 002008
tarihinde http://www.ins.itu.edu.tr/şfm/etkinogretim/PDO/kavramsal%202.pdf adresinden
alınmıştır.
- Arabacıoğlu, T. (2012). Farklı iletişim ortamlarıyla yürütülen senaryo temelli öğretim programının
temel bilgi teknolojileri dersi erişilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan
Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Avcı, D. E. & Bayrak, E. B. (2013). Investigating teacher candidates’s opinions related to scenario-
based learning: An action research. Elementary Education Online, 12(2), 528‐ 549.
- Bayrak, E. B. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının senaryo temelli öğrenmeye ilişkin
görüşlerinin incelenmesi: Bir eylem araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
- Beattie, S. (2006). Points of view in the “justice dilemma”: A learning scenario in law and justice
studies. Journal of Interactive Drama. Vol. 1.1.
- Berkes, F., & Kışlalıoğlu, M. (2005). Çevre ve ekoloji. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Büyüköztürk, S. (2001). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, istatistik, araştırma deseni, Spss
uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Collings, A (1994). Goal-based scenarios and the problem of situated learning: A commentary on
andersen consulting's design of goal-based scenarios. Educational Technology, 34 (9). 30-
32.
- Çepni, S. (2005). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, Genişletilmiş 2.Baskı, KTÜ Fatih Eğitim
Fakültesi.
- Çevre Bakanlığı (1991). 2000’li yıllara doğru çevre. TBMM Çevre Araştırma Komisyonu Raporu
(10/15): 191-209. Ankara: Çevre Bakanlığı Yayınları.
- Cornely, K. (1998). Use of case studies in an undergraduate Biochemistry course. Journal of
Chemical Education, 75(4), 475-478.
- Doğru, M. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarında çevre sorunlarının çözümünde problem çözme
yönteminin uygulanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
- Dori, Y. J., Tal, R. T., & Tsaushu, M. (2002). Teaching biotechnology througy case studies – Can
we improve higher order thinking skills of nonscience majors? Science Education, 87, 767-
793.
- Erdoğan, G. (2007). Çevre eğitiminde küresel ısınma konusunun öğretilmesinde proje tabanlı
öğrenmenin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Programları Anabilim Dalı, Zonguldak.
- Errington, E. (2003). Development of scenario based learning. New Zeland: Dunmore Press.
- Filiz, A., Özsoy, N. & Koçak, Z. F. (2005). Bilgisayar destekli trigonometri öğretimi. Akademik
Bilişim Konferansı. Gaziantep Üniversitesi.
- Geban, Ö. & Çam, A. (2011). Effectiveness of case-based learning instruction on epistemological
beliefs and attitudes toward chemistry. Journal of Science Education and Technology, 20,
26-32.
- Haynes, S. R., Spence, L. & Lenze, L. (2009) Scenario-based assessment of learning experiences.
39th ASEE/IEEE Frontiers in Education Conference, San Antonio, TX.
- Horzum, M. B., & Alper, A. (2006). Fen bilgisi dersinde olaya dayalı öğrenme yöntemi, bilişsel stilin
ve cinsiyetin öğrenci başarısına etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi
Dergisi, 39(2), 151-175.
- Kavruk, S. B. (2002). Türkiye’ de çevre duyarlılığının arttırılmasında çevre eğitiminin rolü ve önemi.
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Karakuş, U. (2006). Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Sosyal Bilgiler Derslerinde
Uygulanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 7(2),
163-176.
- Kemiksiz, C. (2016). 6. Sınıf fen bilimleri dersinde senaryo temelli öğrenme yönteminin akademik
başarı tutum ve kalıcılığa etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Kennedy-Clark, S. (2011). Pre-service teachers’ perspectives on using scenario-based virtual worlds
in science education. Computers & Education, 57(4), 2224-2235.
- Kocadağ, Y. (2010). Senaryo tabanlı öğrenme yönteminin genetik konusundaki kavram
yanılgılarının giderilmesi üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz
Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Kocayusuf, A. (2014). İlköğretim matematik eğitiminde yaşam temelli senaryolarla desteklenmiş
tam öğrenme stratejisinin öğrencilerin öğrenme ürünleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
- Köroğlu, H. & Yeşildere S. (2002). İlköğretim ikinci kademede matematik konularının öğretiminde
oyunlar ve senaryolar. V. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Orta Doğu Teknik
Üniversitesi, Ankara.
- Lucas, K. B., & Roth, W. M. (1996). The nature of scientific knowledge and student learning: Two
longitudinal case studies. Research in Science Education, 26(1), 103127.
- Lou, Y., Hart, J., & Amparo, A. (2014). The efficacy of scenario-based simulations for middle and
high school science and engineering. In World Conference on Educational Multimedia,
Hypermedia and Telecommunications Vol. 2014 No. 1, (339-349), Tampere
Finlandiya.
- Özkan, Ö. (2001). Remediation of seventh grade students. misconceptions related to ecological
concepts through conceptual change approach. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ,
Ankara.
- Özmen, D., Çetinkaya, Ç. A., & Nehir, S. (2005). Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik
tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (6), 330-344.
- Razzouk, R. (2011). The effects of case studies on individual learning outcomes, attitudes toward
instruction, and team shared mental models in a team-based learning environment in an
undergraduate educational psychology course. Yayınlanmamış Doktora Tezi Florida State
University, Florida.
- Rennie, L. J., & Parker, L. H. (1996). Placing physics problems in real-life context: Students’
reactions and performance. Australian Science Teachers Journal, 42(1), 55-59.
- Schank, R. C. (1999). Learning by doing. Instructional – design theories and models, Volume II. A
New Paradigm of Instructional Theory. New Jersey: Lavrence Erlbaum Associates,
Mahwah.
- Soran, H., Morgil, İ., Yücel, S., Atav, E., & Işık, S. (2000). Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına
olan ilgilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması. H.Ü. Eğitim Fakültesi
Dergisi,18, 128–139.
- Taşkın Can B., Yaşadı, G., Sönmezer, D. & Kesercioğlu, T. (2006). Fen öğretiminde kavram
haritaları ve senaryolar kavram yanılgılarını giderebilir mi? Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 31, 133–146.
- Veznedaroğlu, H. M. (2005). Senaryo temelli öğrenmenin öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine yönelik tutum ve öz yeterlik algısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara
Üniversitesi.
- Yalçınkaya, E., Boz, Y. & Baker, Ö. (2012) Is cased-based instruction effective in enhancing high
school students motivation toward chemistry. Science Education International Middle East
Technical University, 23(2), 102-116.
- Yaman, B. (2005). Senaryo Tabanlı Öğrenme Yaklaşımına Dayalı Eğitimde Drama Yönteminin,
İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Başarılarına Etkisi. Ç. Ü. Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 465-482.
- Yan, S. (2006). Improvement of efl learners’ speaking and writing through exploring reflective
sceranio-based learning. Sino-US English Teaching, Vol 3(5), 23-27.
- Yeung, S. P. M. (1998) Environmental consciousness among students in senior secondary schools.
The Hong Kong. Environmental Education Research, 4 (3), 251- 268.
- Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P. & Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin
çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve önerileri. Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156-162.