ACCORDING TO SIRAH SOURCES AQABA PLEDGES

Bu makalede, Yesrib'e hicretin en önemli basamağı olan Akabe görüşmeleri; içerik ve metinler arası ilişkiler yönüyle problematik açıdan incelenmiştir. Çalışmada, sistematik olarak üç yıl içerisinde tamamlanan ve hicretin alt yapısını oluşturan Akabe görüşmeleri, sırasıyla ele alınıp metin problemlerine işaret edilerek bir değerlendirme ile sonuca bağlanmaya çalışılmıştır. Akabe görüşmeleri, İslam Tarihinin dönüm noktası olarak kabul edilen hicretin kapısını aralamıştır. Hz. Peygamber, risaletle birlikte ciddi bir direnç ile karşılaşmıştır. Müşriklerce hem kendisine hem de Müslümanlara yönelik sistematik bir şiddet politikası uygulanmaya başlamıştır. Yaşanan bu alan daralması, Hz. Peygamber'in Mekke dışına açılmak için himaye arayışına girmesine sebep olmuştur. İşte Akabe görüşmeleri bu arayışların neticesinde ulaşılan bir başarı olarak görülmelidir. Bu görüşmeler Siyer'deki diğer biatlerle birebir aynı nitelikleri taşımakta ve ilgili haberlerin aktarımında karışıklık olduğuna dair kanaat uyandırmaktadır. Özellikle ikinci Akabe görüşmesinde zikredilen meşhur biat şartlarının, bu olaydan takribi yedi yıl sonra gerçekleşen Hudeybiye sonrası kadınlardan biat alınması ile ilgili Mümtehine Sûresinin 12. ayetinde zikredilen şartlarla aynı olması, olayın iki defa mı gerçekleştiği ya da bir karıştırma mı olduğu yönünde tereddütlerin oluşmasına neden olmuştur. Makalede konunun yer aldığı Siyer kaynakları, kronolojik karşılaştırmalı okumalarla gözden geçirilmeye çalışılmış ve birbirine göre farklılıkları vurgulanmıştır. Çıkan sonuçlar, bu yönüyle ele alınıp değerlendirmeler yapılmıştır. Netice itibariyle bu biatlerin ana gündeminin himaye talebi ve tebliğ yapabilmek için imkân sağlanması olduğu anlaşılmıştır.

SİYER KAYNAKLARINA GÖRE AKABE GÖRÜŞMELERİ

In this article, Aqaba pledges, the most important step of migration to Yasrib, content and inter-textual relations have been investigated from a problematic viewpoint. In the study, the Aqaba negotiations, which were completed within 3 years and constituted the hejira sub-structure, were tackled in turn and tried to be concluded with an evaluation by pointing out text problems. The Aqaba negotiations have revealed the gate of Hejira, which is regarded as the turning point of Islamic history. The Prophet, together with the Risale, encountered a serious resistance. A systematic violence policy towards both the self and the Muslims has begun to be implemented. This narrowing of the living, it caused the Prophet to begin the search for patronage to open up outside Mecca. Here, Aqaba negotiations should be seen as a success achieved at the end of the efforts. These negotiations have the same characteristics as the other allegiances in Sirah, and they are convinced that there is confusion in the transmission of related news. Especially the famous alleged circumstances mentioned in the second Aqaba meeting are the same as those mentioned in verse 12 of al-Muddahine regarding the allegiance of allegiance to women after Hudaybiya which took place about seven years after this event, causing hesitations about whether the event happened twice or mixed. In the article, the Sirah resources where the subject was located were cross-readed and their differences compared to each other were emphasized. The outcomes are evaluated in this direction. As a result, it has been understood that the main agenda of these allegiances is the to provide protection and invitation possibility.

___

  • Acar, C.(2014). Anahatlarıyla Cahiliye Toplumunda Savaş Sebepleri. İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 1, 93-114.
  • Acar, C.(2014/1). Risalet Dönemi Savaşlarının Başlamasında Mekke Döneminde Müslümanlara Yönelik Saldırıların Rolü. Gaziosmanpaşa Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2 (1), 43- 68.
  • Ahmed b. Hanbel, (1992). Müsned. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Algül, H. (1995). Ensar: DİA. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Altundere, M. (1989). Hz. Muhammed'in Akabe Bey'atları, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
  • Altuntaş A. (2009). Kur'an'da Temel Siyasî Kavramlar, doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye.
  • Aynî, Ebû Muhammed (Ebü's-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed el-Aynî (ty). Umdetü'l-karî fî şerhi Sahîhi'l-Buhârî. Beyrut: Daru ihyai't-türas.
  • Azimli, M.(2013). Siyeri Farklı Okumak. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Başoğlu, T. (1996). İslam Hukukunda Bey'at. Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Türkiye.
  • Başoğlu, T. (1996). Hilafetin Sübut Şartı Olarak Bey'at. İLAM Araştırma Dergisi, 2 (I): 81-112.
  • Belâzûrî, Ebü'l-Hasen Ahmed b. Yahyâ b. Câbir b. Dâvûd el- Belâzûrî (1959) Ensâbü'l-eşrâf. (Thk. Muhammed Hamidullah). Kahire: Daru'l-ma'ârif.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Alî el-Beyhakî (1405). Delâilü'n-nübüvve ve ma'rifeti sahibi'ş-şeria, Beyrut: Darü kütübi'l-ilmiyye.
  • Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu'fî el-Buhârî (1992). el-Câmi'u's-sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Cengiz K. (1992). Biat: DİA, Ankara:Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Cevad, A. (2001). el-Mufassal fi Tarihi'l-Arab Kable'l-İslam. Daru's-saki.
  • Dârimî, Ebû Muhammed Abdull?h b. Abdirrahmân b. el-Fazl ed-Dârimî (1992). es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Demircan, A.(2016). Siyer. Beyan Yayınları.
  • Diyârbekrî, K?dî Hüseyin b. Muhammed b. el-Hasen ed-Diyârbekrî, (ty). Târîhu'l-hamîs fî ahvâli enfesi nefîs, Beyrut:Daru Sadır.
  • Ekin, Z.(2013). Hadislere Göre Bey'at (Biat) ve Hz. Peygamber (s.a.v)'in Bey'at Aldığı Konular. Yüksek Lisans tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Şanlıurfa, Türkiye.
  • Ezrakî, Ebü'l-Velîd Muhammed b. Abdillâh b. Ahmed b. Muhammed el-Ezrak? (ty). Ahbaru Mekke. (thk. Rüşdi Salih). Beyrut: Daru'l-Endelüs.
  • Halebî, Ebü'l-Ferec Nûrüddîn Alî b. Burhâniddîn İbrâhîm b. Ahmed el-Halebî (1427). es-Sîretü'l?alebiyye (İnsânü'l-'uyûn fî sîreti'l-emîni'l-me'mûn). Beyrut: Daru'l-kütübi'l-ilmiyye.
  • Halîl b. Ahmed (1988). Kitâbu'l-Ayn, Beyrut: Müesseseü'l-A'lâ li'l-Matbûât.
  • Harkuşî, Abdülmelik b. Muhammed b. İbrahim en-Neysâburî el-Harkuşî (1424). Şerefu'l-Mustafa. Mekke: Daru'l-beşairi'l-İslamiyye.
  • İbn Abdilber en-Nemerî, Ebû Ömer Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdillâh b. Muhammed b. Abdilber enNemerî (1403/1983). ed-Dürer fi'ihti?âri'l-me??zî ve's-siyer. (thk. Şevki Dayf). Kahire: Darü'l-mearif.
  • İbn Battal, Ebü'l-Hasen Alî b. Halef b. Abdilmelik b. Battâl el-Bekrî el-Kurtubî (2003). Şerhu
  • Sahihi'l-Buhârî. (thk. Ebu Temim Yasir b. İbrahim). Riyad: Mektebeti'r-rüşd.
  • İbn Hacer, Ebü'l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî (1996). Fethu'l-bârî bişerhi Sahîhi'l-Buhârî, (thk. Heyet). Kahire: Mektebetü'l-gureba.
  • İbn Haldûn, Ebû Zeyd Veliyyüddîn Abdurrahmân b. Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Hasen el-Hadramî el-Mağribî et-Tûnisî (1988/1408). Kitâbü'l-'İber (Kitâbü Tercemâni'l'İber) ve dîvânü'l-mübtedei ve'l-?aber fî eyyâmi'l-'Arab ve'l-'Acem ve'l-Berber ve menâ?arahüm min-?evi's-sul?âni'l-ekber.( thk. Halîl Şahade). Beyrut:Daru'l-fikr.
  • İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî el-Kurtubî (ty). Cevâmi'u'ssîre. Beyrut: Daru kütübi'l-ilmiyye,
  • İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed el-Büstî (1407/1987). es-Sîretü'nnebeviyye ve ahbârü'l-hulefâ, (der. Hâfız Azîz Bey el-K?dirî en-Nakşibendî). Beyrut.
  • İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdülmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Himyerî el-Meâfirî elBasrî el-Mısrî (1955/1375). Sîretü İbn Hişâm. (thk. Mustafa es-Seka - İbrahim el-Ebyarî - Abdulhafız eş-Şelebi). Mısır.
  • İbn İshak, Ebû Abdillâh Muhammed b. İshâk b. Yesâr b. Hıyâr el-Muttalibî el-Kureşî el-Medenî (1978/1398). el-Mübtedei ve'l-meb'a? ve'l-me?âzî. (thk. Süheyl Zekkar, Daru'l-fikr). Beyrut.
  • İbn Kesîr, Ebü'l-Fidâ, Ebü'l-Fidâ' İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer b. Kesîr b. Dav' b. Kesîr el-Kaysî el-Kureşî el-Busrâvî ed-Dımaşk? eş-Şâfiî (ty). el-Bidaye ve'n-Nihaye. (thk. Komisyon). Beyrut: Daru'l-kütübi'l-ilmiyye.
  • İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd b. Mâce el-Kazvînî (1992). es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • İbn Sa'd, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa'd b. Menî' el-Kâtib el-Hâşimî el-Basrî el-Bağdâdî (1992). Kitâbü't-Taba??ti'l-kebîr. (thk. Servet Ukkaşe). Kahire.
  • İbn Seyyidünnâs, Ebü'l-Feth Fethuddîn Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Ya'merî (1993/1414). Uyûnü'l-e?er fî fünûni'l-me??zî ve'ş-şemâil ve's-siyer. (talik: İbrahim Muhammed Ramazan). Beyrut: Daru'l-kalem.
  • İbnü'l-Cevzî, Ebü'l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî (1992/1412). el-Muntazam fî târî?i'l-mülûk ve'l-ümem. (thk. Muhammed Abdüladir Ata-Mustafa Abdülkadir Ata). Beyrut:Daru kütübü'l-ilmiyye.
  • İbnü'l-Esîr, Ebü'l-Hasen İzzüddîn Alî b. Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Cezerî (1997/1417). el-Kâmil fi't-târîh. (thk. Ömer Abdüsselam Tedmüri). Beyrut:Daru ihyai'ttürasi'l-Arabî.
  • İmam Mâlik, Ebû Abdillâh Mâlik b. Enes b. Mâlik b. Ebî Âmir el-Asbahî el-Yemenî (1992). elMuvatta. İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Ebû Nuaym el-İsbahânî, Ahmed b. Abdillâh b. İshâk el-İsfahânî (1986/1406). Delâilü'n-nübüvve, Muhammed Ravas Kalacı-Abdülber Abbas. Beyrut:Daru'n-nefais.
  • Kandemir, Y. (2012). Ubâde b. Sâmit. DİA. İstanbul:Diyanet İşleri Başkanlığı.
  • Kapar, M. A. (1994). Hz. Peygamber Döneminde Bey'at. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5:75-84. Kapar, M. A. (1998). İslam'ın İlk Döneminde Bey'at ve Seçim Sistem. İstanbul: Beyan Yayınları. Kapar, M. A. (1991). İslâm'da Bey'at (Seçim Usulü). Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 4, 73-83. Kastallânî, Ebü'l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed b. Ebî Bekr el-Kastallânî (ty). elMevâhibü'l-ledünniyye bi'l-minehı'l-Muhammediye. Kahire: Mektebetü't-tevfikiyye. Köksal, M. A. (1995) İslam Tarihi. İstanbul: Şamil Yayınları. Köksal, S. (2015). Mümtehane Sûresinin 12. Ayeti Bağlamında Kadınların Biatı Meselesi. yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye. Makrîzî, Ebû Muhammed (Ebü'l-Abbâs) Takıyyüddîn Ahmed b. Alî b. Abdilk?dir b. Muhammed el-Makrîzî (1999/1420). İmtâ'u'l-esmâ' bimâ li'r-resûl mine'l-ebnâi (enbâi) ve'l-a?vâl ve'l?afede ve'l-metâ'.(thk. Muhammed Hamid en-Nümeysî). Beyrut: Daru'l-kütübi'l-ilmiyye. Menekşe, M. (2009). Ubâde b. Sâmit'in (R.A.) Hayatı Ve Hadis Rivayetindeki Yeri. Yüksek Lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Türkiye. Muhammed Hamidullah, (1993). İslam Peygamberi. (çev. Salih Tuğ). İstanbul: İrfan Yayıncılık ve Ticaret. Musa b. Ukbe (1994). Megazî, (thk. Muhammed Bakşiş Ebu Mâlik). Memleketü'l-Mağribiyye Camiatü İbn Züher Külliyeti'l-adab ve'l-ulum el-insaniyye. Ekadir Küçükaşçı, M.S. (2010). Taif. DİA. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı. Müslim, Ebü'l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî (1992). el-Câmi'u's-sahîh . İstanbul: Çağrı Yayınları. Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî en-Nesâî (1992). es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları. Önkal, A. (1989). Akabe Biatları. DİA. Ankara.Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.